Phân tích kỹ thuật | 17/03/2023
Bẫy bơm xả (Pump and Dump) là gì? Dấu hiệu nhận biết Pump and Dump
Thị trường chứng trong thời gian gần đây đang thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia. Tuy nhiên, việc F0 chứng khoán mắc phải những cạm bẫy của thị trường là điều dễ xảy ra. Bẫy bơm xả (Pump and Dump) là một trong những bẫy phổ biến, đánh vào tâm lý FOMO của nhà đầu tư nhỏ lẻ. Trong bài viết này, DNSE sẽ giúp các bạn giải đáp câu hỏi pump and dump là gì và dấu hiệu nhận biết để bảo toàn vốn khi gặp bẫy bơm xả. Hãy cùng theo dõi nhé.
Pump and Dump là gì?
Pump and Dump là hành động thao túng giá chứng khoán của các “cá mập” hoặc “đội lái” của bên phát hành. Hành động này bao gồm 2 giai đoạn: Bơm (Pump) và xả (Dump).
Giai đoạn bơm (Pump)
Ở giai đoạn bơm giá, các nhà đầu tư cá mập và đội lái sẽ mua một lượng lớn cổ phiếu. Điều này khiến giá cổ phiếu được đẩy lên cao. Các loại cổ phiếu được dùng để áp dụng bẫy bơm xã thường thuộc dòng cổ phiếu penny. Cổ phiếu penny có giá thị trường thấp. Vậy nên nhóm cổ phiếu này sẽ thu hút được nhà đầu tư nhỏ lẻ mua vào với số lượng lớn. Nhà đầu tư sẽ còn phấn khích hơn khi giá cổ phiếu đều tăng trần mỗi ngày.
Việc đẩy giá trần liên tục làm khơi dậy nỗi sợ bị bỏ lỡ (FOMO) của nhà đầu tư. Họ bất chấp mua vào và mặc kệ yếu tố cơ bản hay kỹ thuật của cổ phiếu. Một thời gian sau, cá mập và đội lái sẽ không cần phải mua thêm cổ phiếu nữa vì đã có nhà đầu tư nhỏ lẻ đẩy giá lên giúp họ.
Giai đoạn xả (Dump)
Sau khi bơm giá cao đến ngưỡng lý tưởng, nhóm thao túng sẽ đồng loạt bán ra lượng cổ phiếu đang nắm giữ để thu lợi nhuận. Khi thấy giá giảm mạnh với thanh khoản lớn, nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bán tháo trong sợ hãi. Điều này khiến giá cổ phiếu giảm mạnh và tạo nên mẫu hình “cây thông Noel” trên biểu đồ giá chứng khoán.
Ví dụ về Pump and Dump
Giai đoạn bơm (Pump):
Vào tháng 18/8/2021, thanh khoản của cổ phiếu BII tăng đột biến, cá mập và đội lái bắt đầu mua vào khối lượng lớn. Ở giai đoạn này, các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bất chấp mua vào với niềm tin giá cổ phiếu sẽ còn tăng cao hơn nữa.
Đây chính là điều mà các nhà thao túng mong muốn xảy ra. Giá cổ phiếu tăng mạnh từ 10,000đ đến 34,000đ chỉ trong 1 tháng.
Giai đoạn xả (Dump):
Sau khi giá được bơm tới ngưỡng hợp lý đối với các nhà thao túng (34,000đ), họ bắt đầu bán ra hàng loạt với khối lượng lớn. Giá cổ phiếu BII đạt đỉnh vào ngày 16/9 và liên tục những ngày sau là các phiên giao dịch giảm kịch sàn.
Pump and Dump có thể sẽ là món hời nếu các nhà đầu tư theo dạng lướt sóng mua vào và bán ra sớm theo chân của nhà thao túng. Tuy nhiên, số người thành công trong phi vụ này là rất ít.
Dấu hiệu nhận biết của một đợt Pump and Dump là gì?
Điều đầu tiên nhà đầu tư có thể nhận biết được bẫy bơm xả đó chính là một mã cổ phiếu vô danh đột nhiên nổi lên. Cùng lúc đó, các tin tức tốt về doanh nghiệp sẽ được đăng liên tục trên mạng nhằm thu hút nhà đầu tư.
Tuy nhiên, những cổ phiếu này chỉ được xếp vào hàng penny hoặc low cap với vốn hóa thị trường và giá cổ phiếu thấp.
Pump and Dump có 2 giai đoạn và mỗi giai đoạn đều có những dấu hiệu nhận biết riêng.
Dấu hiệu nhận biết giai đoạn bơm (Pump)
Ở giai đoạn bơm, hầu hết các cổ phiếu sẽ có thanh khoản tăng đột biến. Khối lượng mua vào nhiều hơn khối lượng bán ra. Trong giai đoạn đó, giá cổ phiếu thường tăng kịch trần.
Sau phiên bùng nổ thanh khoản, giá cổ phiếu sẽ tăng trần liên tục ở các phiên giao dịch tiếp theo trong thời gian ngắn. Ở giai đoạn này, nhà đầu tư sẽ phải lựa chọn: chốt lãi an toàn hoặc chấp nhận rủi ro, tiếp tục nắm giữ.
Hầu hết những nhà đầu tư chốt lãi sớm là những người tránh được đợt “xả hàng” của bên thao túng.
Dấu hiệu nhận biết giai đoạn xả (Dump)
Giai đoạn xả sẽ bắt đầu bằng một phiên bùng nổ thanh khoản với khối lượng bán nhiều hơn khối lượng mua. Đây chính là phiên giao dịch chốt lời của cá mập và đội lái.
Ở những phiên tiếp theo, nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ sợ hãi và bán tháo. Từ đó dẫn đến việc giá cổ phiếu bị giảm kịch sàn. Giai đoạn này sẽ kéo dài liên tục đến khi có yếu tố tích cực tác động như: Tin tốt về doanh nghiệp, doanh nghiệp có dự án mới tiềm năng,…
Kinh nghiệm tránh Pump and Dump trên thị trường chứng khoán
Để xác định xem một loại đồng coin có đang bị bơm hay không, bạn chỉ cần chú ý đến sự biến động giá của giá trị đồng coin đó. Nếu giá trị tăng đột biến một cách bất thường, đây có thể là dấu hiệu đáng ngờ.
Ngoài ra, nếu bạn nhận một đồng coin có vốn hóa thị trường nhỏ hoặc mới ra mắt nhưng lại thường xuyên xuất hiện trên các kênh tin tức và mạnh xã hội với những lời khen ngợi thái quá, hãy cẩn thận! Đây có thể là dấu hiệu của một đơn bơm/ xả và bạn có thể đang đứng trước một cái bẫy.
Dưới đây là bốn cách đơn giản giúp bạn tránh bị rơi vào bẫy Pump and Dump:
- Nghiên cứu kỹ lưỡng đồng coin: Tìm hiểu chi tiết đội ngũ phát triển, ứng dụng thực tiễn danh sách đối tác chiến lược và các thống tin cơ bản khác. Việc này giúp bạn đánh giá xem đồng coin có thực sự tiềm năng hay không, từ đó nhận diện được những biến đồng giá bất thường.
- Tránh tâm lý đám đông: Thị trường tiền điện tử có nhiều cơ hội nhưng cũng dễ bị thổi phồng. Đừng cảm thấy bắt buộc phải đầu tư vào những đồng coin đang được ưa chuộng, bởi còn rất nhiều lựa chọn tiềm năng khác với mức độ rủi ro thấp hơn.
- Lập kế hoạch quản lý rủi ro: Hãy chuẩn bị sẵn kế hoạch cho cả tình huống tăng và giảm giá, cùng với tỷ lệ vốn hợp lý. Điều này sẽ giúp bạn giảm thiểu thiệt hại và bảo toàn lợi nhuận trong một thị trường đầy biến động
- Chọn lựa đồng coin có vốn hóa lớn và uy tín: Ưu tine đầu tư vào những đồng tiền có đội ngữ phát triển đáng tin cậy và được chấp nhận rộng rộng rãi trong cộng đồng. Những đồng coin này thường ít có khả năng bị thao túng hơn.
Kết luận
Pump and Dump là một trong những bẫy phổ biến và thường xuyên xuất hiện trên thị trường tài chính. Không những được các cá mập và đội lái áp dụng trên cổ phiếu mà còn xuất hiện trên thị trường phái sinh, Forex, Crypto,… Để tránh mắc phải bẫy bơm và xả, nhà đầu tư cần phải tỉnh táo trong quyết định lựa chọn cổ phiếu, kiểm soát được lòng tham và tránh xa hiệu ứng đám đông (FOMO).
Hy vọng bài viết giúp các bạn hiểu được Pump and Dump là gì. Hãy theo dõi bài viết tiếp theo của DNSE để biết thêm nhiều kiến thức đầu tư bổ ích nhé.