Kỳ phiếu và trái phiếu là gì? Phân biệt kỳ phiếu và trái phiếu

 Kỳ phiếu và trái phiếu là những kênh đầu tư thường bị nhầm lẫn với nhà đầu tư mới. Vậy kỳ phiếu, trái phiếu là gì? Phân biệt thế nào?

Tìm hiểu về kỳ phiếu

Kỳ phiếu là gì?

Kỳ phiếu là chứng từ cam kết thanh toán vô điều kiện một số tiền nhất định cho người thụ hưởng hoặc cho một người khác theo yêu cầu của người thụ hưởng. 

Kỳ phiếu cần có sự bảo lãnh của ngân hàng hoặc tổ chức tài chính để đảm bảo khả năng thanh toán. Kỳ phiếu còn được gọi là trái phiếu ngắn hạn. Nó được sử dụng để thanh toán cho các bên xuất nhập khẩu.

Đặc điểm của kỳ phiếu

• Trừu tượng: Không ghi rõ lý do nợ, chỉ ghi số tiền và thời hạn thanh toán.
• Bất khả kháng: Người vay không thể đưa ra lý do để không trả nợ, dù không nhận được hàng hóa hoặc không đúng hợp đồng.
• Lưu thông: Kỳ phiếu có thể chuyển nhượng qua việc ký tên, cho phép người vay trả nợ cho bên thứ ba.

Lợi ích khi đầu tư kỳ phiếu

Các doanh nghiệp và tổ chức tín dụng phát hành kỳ phiếu để huy động vốn. Do đó, nhà đầu tư sẽ được hưởng những lợi ích sau khi đầu tư vào kỳ phiếu:

• Đầu tư kỳ phiếu có lãi suất cao: Kỳ phiếu thường có lãi suất cao hơn so với gửi tiết kiệm.
• Chuyển nhượng linh hoạt: Kỳ phiếu có thể chuyển quyền sở hữu thông qua nhiều hình thức như mua bán, trao đổi, thừa kế, chuyển nhượng thị trường tự do và không giới hạn chủ thể.
• Thế chấp vay vốn: Khi cần sử dụng vốn gấp mà chưa đến hạn thanh toán, khách hàng có thể vay vốn ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng bằng cách cầm cố kỳ phiếu với mức lãi suất theo quy định. 

Tìm hiểu về trái phiếu

Trái phiếu là gì?

Trái phiếu là một công cụ nợ buộc người phát hành (người vay) phải trả một số tiền xác định cho người nắm giữ trái phiếu (người cho vay).

Người phát hành là một doanh nghiệp hoặc một cơ quan chính phủ. Người mua trái phiếu có thể là cá nhân, doanh nghiệp hoặc chính phủ. Trái phiếu phân loại dựa theo người phát hành, lợi tức, tính chất và mức độ đảm bảo thanh toán.

Đặc điểm của trái phiếu

Trái phiếu có các đặc điểm cơ bản sau:

• Bất kỳ ai cũng có thể mua trái phiếu, kể cả chính phủ. Người mua trái phiếu đơn giản là người cho vay tiền và là chủ nợ của công ty phát hành trái phiếu. Không giống như người mua cổ phiếu, là chủ sở hữu của công ty.
• Thu nhập của trái phiếu là tiền lãi, là một khoản thu nhập cố định và không phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh của công ty phát hành.
• Trái phiếu là chứng khoán nợ nên khi công ty giải thể hoặc phá sản, công ty phải thực hiện thanh toán cho các trái chủ trước khi phân phối cho các cổ đông.
• Trái phiếu được phát hành dưới nhiều hình thức: chứng chỉ, ghi sổ, dữ liệu điện tử. 

Lợi ích khi đầu tư trái phiếu

• Ít rủi ro: Đầu tư vào trái phiếu an toàn và ít rủi ro hơn đầu tư vào cổ phiếu. Lý do vì số tiền lãi khi đầu tư trái phiếu là cố định, không phụ thuộc vào kết quả hoạt động của tổ chức phát hành.
• Được ưu tiên thanh toán: Trong trường hợp xấu nhất, công ty phát hành trái phiếu giải thể hoặc phá sản, trái chủ cũng sẽ được ưu tiên thanh toán hơn so với cổ đông. 
• Dễ dàng chuyển nhượng: Nhà đầu tư có thể chuyển nhượng qua các sàn giao dịch hoặc bán lại cho công ty phát hành.

Cách phân biệt kỳ phiếu và trái phiếu

Bản chất của kỳ phiếu và trái phiếu

Kỳ phiếu là công cụ cam kết trả tiền của người lập phiếu và tính thanh khoản phụ thuộc vào người phát hành. Vì vậy, trừ khi người lập phiếu có uy tín tài chính tốt, hầu hết các kỳ phiếu đều phải có bên thứ ba bảo lãnh mới có thể lưu thông dễ dàng.

Mặt khác, trái phiếu là chứng khoán bắt buộc người phát hành (người đi vay) phải trả một số tiền nhất định cho người nắm giữ trái phiếu (người cho vay).

Thời hạn đáo hạn

Kỳ hạn của kỳ phiếu thông thường là 1 năm trở lên. Tuy nhiên thường không quá 7-8 năm và do các ngân hàng thương mại phát hành.

Mặt khác, kỳ hạn trái phiếu có thể là ngắn hạn (dưới 1 năm) hoặc dài hạn (5 -10 năm).

Về quyền và nghĩa vụ thực hiện

Khi người phát hành kỳ phiếu thanh toán xong cho người thụ hưởng, người thụ hưởng mới có thể yêu cầu ngân hàng thu hộ tiền từ người phát hành. Kỳ phiếu sẽ được thanh toán vào một thời điểm nhất định hoặc khi có yêu cầu từ người phát hành.

Còn với trái phiếu, nếu công ty gặp vấn đề tài chính như phá sản hoặc thanh lý, công ty phải trả tiền cho người sở hữu trái phiếu trước, rồi mới đến cổ đông. Trái phiếu được coi là chứng khoán nợ vì công ty phát hành phải trả lại khoản vay gốc cho người sở hữu trái phiếu trước khi đáo hạn.