Giá trị thời gian của tiền là gì? Công thức tính và sức ảnh hưởng

Giá trị thời gian của tiền là một trong những nguyên lý cơ bản của quản lý tài chính. Đây được xem như một công cụ giúp định giá khoản đầu tư. Từ đó, nhà quản trị cũng như nhà đầu tư sẽ có giải pháp phân bổ tài chính phù hợp.

Cụ thể, giá trị thời gian của tiền là gì? Chúng có sức ảnh hưởng như thế nào trong việc quản lý tài chính cá nhân. Hãy cùng DNSE tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Giá trị thời gian của tiền là gì?

Giá trị thời gian của tiền xuất phát từ cụm từ tiếng Anh Time value of Money (TVM). Khái niệm này được hiểu là mỗi khoản tiền ở các thời điểm khác nhau sẽ có giá trị khác nhau. Thông thường, khoản tiền ở thời điểm hiện tại sẽ có giá trị cao hơn tương lai do khả năng sinh lời tiềm năng (với điều kiện số tiền không thay đổi). 

Tiền có giá trị theo thời gian, nguyên nhân do đâu?

Bạn không thể coi một khoản tiền tương đương có giá trị như nhau ở các thời điểm khác nhau. Bởi:

• Chi phí cơ hội: Bạn có thể dùng số tiền đó để đầu tư, thu lời. Thử nghĩ ví dụ nếu đem số tiền 100 triệu đầu tư vào cổ phiếu với lãi suất 20%/năm. Hay gửi ngân hàng với lãi suất 6%/năm, cuối kỳ tất toán lấy về 106 triệu cả gốc lẫn lãi. Nếu bạn giữ tiền trong nhà, tức là đang đánh mất cơ hội gia tăng tài sản.
• Lạm phát: Nếu có lạm phát, đồng tiền dễ mất giá, sức mua giảm. Giá trị của đồng tiền trong tương lai có giá trị thấp hơn nhiều so với hiện tại. Ví dụ, với 8 triệu bạn đã có thể mua được chiếc máy tính. Nhưng nếu để năm sau thì bạn sẽ không thể mua được chiếc máy tính đó nữa do nó đã lên giá mất rồi.
• Rủi ro không được nhận tiền: Vì không thể biết trước tương lai thế nào nên bạn sẽ không thể biết tình hình kinh tế – xã hội tác động như thế nào đến đồng tiền của mình. Nếu đầu tư thành công thì không có gì để nói. Nhưng nếu thất bại, bạn có thể sẽ phải đối mặt với phá sản, không thể nhận được khoản lãi như mong muốn.

Công thức tính giá trị thời gian của tiền

Với mỗi thương vụ đầu tư, bạn cần phải biết một đồng vốn của mình bỏ ra sẽ thu về được bao nhiêu đồng tiền lời. Đương nhiên, ta cần phải quy đổi giá trị tương lai về giá trị hiện tại để xem khả năng sinh lời đến đâu, có nhiều hơn số vốn bỏ ra hay không?

Giá trị thời gian của tiền phụ thuộc vào lãi suất, lạm phát, rủi ro. Nhưng thực chất khi nói đến lãi suất, chúng ta đã tính toán đến vấn đề lạm phát và rủi ro. Vậy nên khi bỏ qua 2 yếu tố này, tiền vẫn có giá trị theo thời gian bởi chúng luôn vận động không ngừng. Do đó, yếu tố có tác động mạnh mẽ đến giá trị của tiền là lãi suất.

Theo định nghĩa, giá trị thời gian của tiền tác động bởi giá trị hiện tại (Present Value) và giá trị tương lai (Future Value).

Giá trị tương lai của tiền là gì?

Giá trị tương lai của tiền là giá trị mà đồng tiền của bạn sẽ có thể nhận được ở trong thời điểm tương lai (FVn). Chúng bao gồm tiền vốn gốc (giá trị hiện tại: PV) và số tiền lãi ở thời điểm đó (k). Trong đó, n là số kỳ tính lãi.

Giá trị hiện tại của tiền

Từ công thức trên, chúng ta có thể tính giá trị hiện tại của tiền như sau:

Đây là hai công thức chính để tính giá trị của dòng tiền. Để có quyết định tài chính, bạn cần phải quy các khoản tiền tương lai về cùng một thời điểm.

Ví dụ

Giả sử bạn có một khoản tiền trị giá 100 triệu. Lúc này có 2 lựa chọn: 1 là lấy về 100 triệu ngay tại thời điểm bây giờ, 2 là để 2 năm sau lấy về. Nếu bạn lấy 100 triệu về ngay tại thời điểm đó thì không còn gì để nói. Còn nếu chọn phương án 2 thì bạn sẽ được gì?

Giả sử lãi suất là 10%/ năm. Giá trị tương lai của 100 triệu sau 2 năm là:

FV2 =  PV(1+0.1)＾2 = 100(1+0.1)＾2 = 121 triệu

Tại sao cần hiểu về giá trị thời gian của tiền?

Việc hiểu về giá trị thời gian của tiền là cần thiết. Bởi chúng giúp bạn so sánh và lựa chọn các khoản đầu tư phù hợp. Dòng tiền phát sinh ở mỗi thời điểm tương lai là khác nhau và không có quy luật, nguyên tắc cụ thể. Vì vậy, nhà đầu tư cần quy dòng tiền về một thời điểm, so sánh các khoản đầu tư. Từ đó, bạn sẽ có được đánh giá và quyết định đúng đắn.

Kết luận

Hy vọng với những chia sẻ trên đây đã giải đáp thắc mắc “giá trị thời gian của tiền là gì” của bạn. Càng hiểu sớm và chắc chắn về giá trị của tiền, nhà đầu tư càng có lợi. Các quyết định được đưa ra có cơ sở an toàn, hiệu quả hơn, đặc biệt là các khoản đầu tư trong tương lai.