Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân – Nhà đầu tư cần lưu ý những gì?

Chúng ta đã quá quen thuộc với các đầu báo “cá nhân bị xử phạt hàng chục, hàng trăm hay thậm chí là hàng tỷ đồng vì trốn thuế, không thực hiện nghĩa vụ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân đầy đủ”. Vậy, khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì, nhà đầu tư cần lưu tâm những vấn đề quan trọng nào,… cùng DNSE tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau.

Khái quát về thuế thu nhập cá nhân 

Thuế thu nhập cá nhân – Personal income tax (PIT) là khoản tiền mà mỗi cá nhân cần nộp vào ngân sách nhà nước khi có tổng thu nhập đạt mức theo quy định của pháp luật. Tổng thu nhập có thể bao gồm lương văn phòng, làm thêm ngoài giờ, bán hàng online, đầu tư chứng khoán,… 

Mối liên hệ giữa thuế thu nhập cá nhân và đầu tư tài chính cá nhân

Như chúng ta đều biết, đối với mỗi khoản đầu tư  đều có mức thuế áp dụng riêng. Vì vậy, thuế TNCN và đầu tư tài chính cá nhân có mối quan hệ vô cùng mật thiết:

• Với mỗi khoản đầu tư cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản,… chúng ta đều phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Mức thuế sẽ phụ thuộc vào quy định pháp luật hiện hành và có những trường hợp miễn hoặc giảm thuế cụ thể.
• Các quy định về thuế TNCN cũng có những ưu đãi riêng cho nhà đầu tư. Ví dụ chính sách giảm thuế cho đầu tư tài chính dài hạn hay miễn thuế đối với lãi suất từ tiền gửi tiết kiệm dưới một mức nhất định,…
• Trong đầu tư tài chính cá nhân sẽ có những khoản được khấu trừ thuế theo quy định của pháp luật hiện hành.
• Đặc biệt, thuế thu nhập cá nhân có ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà đầu tư. Từ đó tác động mạnh mẽ đến chiến lược đầu tư của họ trong từng giai đoạn. 

Thuế thu nhập cá nhân có tác động lớn đến lợi nhuận nên rất nhiều nhà đầu tư sau khi khấu trừ thuế và các khoản phí trên sàn thì tỷ lệ % lời/lỗ không như mong muốn. 

Vì vậy, chúng ta cần cẩn trọng trước những quyết định đầu tư và lựa chọn kênh, phương tiện nào ít rủi ro nhất. Tham khảo ngay Entrade X by DNSE – Ứng dụng Giao dịch Chứng khoán bảo mật, an toàn và MIỄN PHÍ giao dịch trọn đời.

Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì?

Khoản 1 Điều 25 của Thông tư 111/2013/TT-BTC nêu rõ:

“Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là việc tổ chức, cá nhân trả thu nhập thực hiện tính trừ số thuế phải nộp vào thu nhập của người nộp thuế trước khi trả thu nhập”.

(Sửa đổi tại Thông tư 92/2015/TT-BTC)

Mục đích của việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

Việc tổ chức/cá nhân thực hiện khấu trừ thuế phải nộp từ thu nhập của người cần nộp thuế trước khi thanh toán thu nhập góp phần:

• Đảm bảo người lao động hoặc người có thu nhập nộp thuế đúng hạn và đủ số tiền cần nộp theo quy định của pháp luật.
• Đơn giản hóa thủ tục thu thuế, giảm thiểu gian lận hay trốn thuế và tiết kiệm chi phí hành chính.

Các khoản thu nhập bị khấu trừ thuế

• Khấu trừ từ tiền lương, tiền công của người lao động: Các doanh nghiệp, tổ chức trực tiếp khấu thuế trước khi thanh toán lương. Loại khấu trừ này về bản chất là tạm nộp. Hàng năm sẽ có kỳ quyết toán để chúng ta biết số thuế nộp thừa/thiếu. Nếu thừa có thể yêu cầu hoàn thuế, còn thiếu sẽ cần nộp thêm.
• Thu nhập từ hoạt động đầu tư, cổ tức, lãi suất: Các hoạt động đầu tư tài chính – chứng khoán hay nhận cổ tức, lãi suất,… cũng bị khấu trừ thuế. Khoản thuế này hầu hết sẽ được trừ tự động tại nguồn. Chỉ một số trường hợp đặc biệt cá nhân cần chủ động khai báo và nộp thuế.
• Ngoài ra, một số khoản thu nhập khác cũng có thể bị khấu trừ thuế. Ví dụ như trúng thưởng, thu nhập từ bản quyền hay nhượng quyền thương mại, thu nhập từ các hoạt động kinh doanh cá nhân như bán hàng online, cho thuê tài sản,…

Các phương thức khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

• Khấu trừ tại nguồn: Khấu trừ thuế trực tiếp tại nơi làm việc hoặc nơi tổ chức chi trả thu nhập trước khi thanh toán lương cho người lao động. 
• Khấu trừ sau khi khai báo thuế: Trong trường hợp bạn làm việc tự do hoặc có các nguồn thu nhập ngoài lương thì phải khai báo và nộp thuế theo quy định.
• Những trường hợp nào không phải khấu trừ thuế: Thu nhập dưới mức miễn thuế hoặc từ các khoản hỗ trợ, trợ cấp, bảo hiểm,…

>>> Cách tính thuế thu nhập cá nhân chính xác theo năm 2025

>>> Cách đóng thuế thu nhập cá nhân trực tuyến

>>> Top 5 phần mềm tính thuế thu nhập cá nhân mới nhất hiện nay

Các yếu tố ảnh hưởng đến mức khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

Các mức thuế suất theo bảng thuế thu nhập cá nhân

Các khoản giảm trừ gia cảnh (vợ/chồng, con cái)

• Giảm trừ cho bản thân người nộp thuế: Mức giảm trừ là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm).
• Giảm trừ cho người phụ thuộc: Mức giảm trừ là 4,4 triệu đồng/tháng/người. Người phụ thuộc là vợ/chồng, con cái, bố mẹ già,… có thu nhập thấp hoặc không còn khả năng lao động. Trong đó, con cái phải dưới 18 tuổi hoặc từ 18 trở lên nhưng bị khuyết tật, không có khả năng lao động hoặc đang đi học.

>>> Giảm trừ gia cảnh là gì? Những bước đăng ký giảm trừ gia cảnh

Các khoản giảm trừ cho những đối tượng đầu tư vào các sản phẩm tài chính

Các nhà đầu tư tài chính bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư,… đều phải thực hiện nghĩa vụ khấu trừ thuế theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, mức thuế áp dụng cho các khoản đầu tư tài chính sẽ khác với thu nhập khác như lương, kinh doanh,…

Với các khoản đầu tư vào sản phẩm dài hạn và đặc thù như bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện,… sẽ có những ưu đãi thuế riêng.

Lợi ích và hạn chế của việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân với nhà đầu tư tài chính

• Lợi ích: 

• Giảm gánh nặng thuế cho nhà đầu tư: Việc tách riêng khấu trừ thuế cho các khoản đầu tư tài chính sẽ giúp nhà đầu tư kiểm soát được số thuế cần phải nộp. Từ đó góp phần hỗ trợ nhà đầu tư duy trì nguồn vốn ổn định.
• Hỗ trợ tài chính: Các khoản giảm trừ thuế giúp nhà đầu tư có thể tái đầu tư hoặc tiết kiệm cho các mục tiêu tài chính dài hạn bền vững.

• Hạn chế:

• Các thủ tục phức tạp: Việc khai báo và khấu trừ thuế có thể khá phức tạp đối với nhiều người, đặc biệt là đối với những cá nhân có nhiều nguồn thu nhập.
• Khả năng bị phạt cao nếu không tuân thủ quy định, khai báo thuế không trung thực hoặc sai sót,…

Các lưu ý khi khai báo và khấu trừ thuế thu nhập cá nhân

• Hạn chế tối đa các sai sót thường gặp khi khai báo thuế: Không kê khai thiếu các nguồn thu nhập, gian lận các khoản giảm trừ gia cảnh,… Đặc biệt là các hành vi gian lận trong khai báo và nộp thuế thu nhập cá nhân.
• Các hình thức phạt khi không khấu trừ thuế đúng cách: Có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy thu thuế nếu không khai báo đúng.
• Đảm bảo tuân thủ quy trình khấu trừ thuế: Thường xuyên cập nhật các quy định về thuế mới nhất và sử dụng dịch vụ kế toán chuyên nghiệp nếu cần.

Kết luận

Có thể thấy, khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là một phần hết sức quan trọng không chỉ đối với các nhà đầu tư tài chính mà còn đa dạng các ngành nghề khác. Việc không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ sẽ để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, DNSE khuyến nghị các nhà đầu tư bên cạnh tìm hiểu các kiến thức về tài chính thì cũng cần nắm vững các quy định về thuế.