Quyền mua cổ phần là gì? Những điểm khác biệt so với chứng quyền

Gia nhập thị trường đầu tư bạn sẽ phải làm quen với nhiều khái niệm tài chính mới. Đặc biệt nếu dân trái ngành, mới tập tành đầu tư thì càng khó khăn khi tiếp cận. Trong đó, chắc hẳn không ít người nhầm lẫn giữa chứng quyền và quyền mua cổ phần. Vậy, quyền mua cổ phần là gì? Chứng quyền và quyền mua cổ phần có phải là một không, có giống nhau không? Điểm khác biệt của chúng là gì là gì? Bài viết dưới đây của DNSE giúp giải đáp thắc mắc này để bạn có sự lựa chọn đầu tư tốt nhất.

Quyền mua cổ phần là gì?

Quyền mua cổ phần được coi như là một loại chứng khoán được các công ty cổ phần phát hành. Mục đích của loại hình này là bổ sung vốn chủ sở hữu và giành quyền ưu tiên, cho phép các cổ đông thuộc công ty đó được phép mua trước. So với cổ phiếu thì loại chứng khoán này có giá thấp hơn. Mỗi cổ phần sẽ có một đặc quyền cụ thể đi kèm. Người sở hữu có quyền mua hoặc không mua cổ phần khi sở hữu “quyền mua cổ phần” này.

Để được sử dụng sản phẩm này, bạn phải là cổ đông của công ty đó và sở hữu ít nhất một cổ phần. Chúng cho phép bạn mua cổ phần ở một mức giá đã được xác định, chứ không nhất thiết bắt buộc phải mua. Đây là quyền lợi tách biệt và có thể giao dịch trên thị trường thứ cấp trước khi xác lập quyền mua. Lưu ý: chỉ những ai sở hữu “quyền mua cổ phần” mới được phép mua cổ phiếu trong đợt phát hành bổ sung với giá ưu đãi.

Đặc quyền này chỉ có giá trị trong thời gian từ 30 – 45 ngày và dành cho duy nhất cổ phiếu thường. Người sở hữu quyền chọn mua có thể mua hoặc bán quyền chọn mua của mình theo nhu cầu. Còn với người sở hữu quyền chọn bán thì chỉ được phép bán quyền chọn bán mà thôi.

Quyền mua cổ phần khác gì với chứng quyền?

Dưới đây là một vài tiêu chí để đánh giá sự khác biệt giữa quyền mua cổ phần và chứng quyền.

Bản chất của quyền mua cổ phần và chứng quyền

Chứng quyền thực chất là một công cụ đăng ký và giao dịch. Người sở hữu chứng quyền sẽ nhận được số lượng cổ phiếu nhất định với một mức giá và ngày đáo hạn cụ thể. Đầu tư vào chứng quyền là một sự kỳ vọng với chứng khoán cơ sở gắn với chứng quyền.

Quyền mua cổ phần là việc trao quyền cho người sở hữu được mua cổ phiếu với mức giá ưu đãi trong thời gian nhất định. Người sở hữu quyền này sẽ có cơ hội nắm giữ tỷ lệ cổ phần cao hơn. Đương nhiên quyền lợi cũng sẽ được nâng lên nhiều hơn so với những nhà đầu tư khác. 

Như vậy, quyền mua cổ phần là một hợp đồng phái sinh. Còn chứng quyền là một loại chứng khoán cơ sở.

Đối tượng giao dịch

Với quyền mua cổ phần thì các giao dịch sẽ được thực hiện trực tiếp giữa nhà đầu tư (ở đây là chính là cổ đông của công ty) với công ty phát hành cổ phiếu đó. Còn chứng quyền lại cho phép giao dịch giữa các nhà đầu tư với nhau hoặc giữa nhà đầu tư với công ty chứng khoán.

Tài sản được giao dịch

Quyền mua cổ phần chỉ giao dịch dưới một tài sản duy nhất là cổ phiếu của công ty cổ phần. Còn chứng quyền được phép giao dịch đa dạng với tiền tệ, cổ phiếu quốc tế,…

Thị trường giao dịch

Các giao dịch với quyền mua cổ phần được thực hiện trên thị trường thứ cấp. Cụ thể là giao dịch phái sinh, bởi công ty sẽ phát hành bổ sung chứ không phát hành đợt mới nên không cần các công cụ sơ cấp. Hạn chế của hình thức này là nhà đầu tư không có cơ hội sở hữu cổ phiếu ưu đãi về giá.

Sau khi đã mua được những cổ phiếu sử dụng quyền mua cổ phần, bạn có thể bán lại với mức giá cao hơn để thu về mức tiền lời lớn.

Trong khi đó, chứng quyền sẽ giao dịch trên thị trường sơ cấp, trao đổi giữa công ty phát hành cổ phiếu và nhà đầu tư. Hiện tại chưa có điều luật quy định về phát hành chứng quyền bán nên không được phép thực hiện các giao dịch có liên quan trên thị trường. 

Nhà đầu tư phải đáp ứng yêu cầu gì?

Với chứng quyền, các công ty chứng khoán sẽ đứng ra chịu trách nhiệm về tính pháp lý, quy định, điều khoản,… Còn quyền mua cổ phần được kiểm soát chủ yếu từ sở giao dịch phái sinh thiết kế.

Chứng quyền không có yêu cầu về ký quỹ. Còn quyền mua cổ phần bắt buộc phải thực hiện ký quỹ nếu bạn chọn bán quyền mua cổ phần.

Nên đầu tư vào quyền mua cổ phần hay chứng quyền?

Mỗi hình thức đầu tư đều sẽ có lợi thế và hạn chế riêng, khó có thể nói đâu là sự lựa chọn tốt nhất. “Người chơi” nên cân nhắc, xem xét nhu cầu, mục đích của mình để tìm được kênh đầu tư phù hợp.

• Nếu muốn tăng quyền hạn trong công ty thì quyền mua cổ phần là sự ưu tiên. Khi công ty có hiệu quả kinh doanh tốt thì giá trị cổ phiếu cũng được kéo lên. Nhu cầu của thị trường đối với loại cổ phiếu này cũng mạnh lên. Lúc này, bạn có thể sử dụng quyền chọn mua cổ phần để sở hữu thêm nhiều cổ phiếu “Hot” hoặc bán quyền mua cổ phần để kiếm lời.
• Chứng quyền lại dành cho những nhà đầu tư không có hoặc hạn chế về tính nhạy bén trước biến động của thị trường, của các loại cổ phiếu hay các loại chứng khoán cơ sở. Đây là kênh đầu tư dành cho những người không thích mạo hiểm. Mức lỗ được hạn chế thấp nhất, tối đa bằng số tiền bạn bỏ ra để sở hữu chứng quyền. Trong khi đó, mức lợi nhuận nhận lại cao gấp 7 – 10 lần chỉ trong thời gian ngắn.

Kết luận

Trên đây là những chia sẻ cơ bản về quyền mua cổ phần và sự khác biệt so với chứng quyền. Hy vọng với những chia sẻ này sẽ giúp bạn phân biệt đặc điểm của hai kênh đầu tư và chọn lựa hình thức phù hợp nhất.