Rủi ro khi chơi chứng khoán: những điều F0 cần lưu ý

Dù là nhà đầu tư đã có nhiều năm kinh nghiệm hay mới bắt đầu tham gia thị trường, việc hiểu về các rủi ro khi đầu tư chứng khoán cũng là điều rất cần thiết. Đầu tư chứng khoán có thể mang đến lợi nhuận rất cao nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro và khó khăn nhất định. Bài viết dưới đây DNSE sẽ giúp bạn có thêm những hiểu biết về các rủi ro khi chơi chứng khoán.

Bản chất của việc đầu tư chứng khoán

Chứng khoán luôn được biết đến là một kênh đầu tư có lợi nhuận tỉ lệ thuận với rủi ro.  Ngoài ra, hiện nay đối với các doanh nghiệp, thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn trung và dài hạn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp sử dụng vốn hiệu quả. Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán cũng là phản ánh sự tăng trưởng của nền kinh tế và cũng là công cụ để Nhà nước triển khai các chính sách phát triển kinh tế – xã hội.

Rủi ro trong đầu tư chứng khoán đến từ nhiều yếu tố khác nhau như lạm phát, tỷ giá, lãi suất, tình hình tài chính,… Chủ yếu có 2 loại rủi ro chính là rủi ro hệ thống và rủi ro phi hệ thống. 

Có những rủi ro nào khi chơi chứng khoán?

Đặc điểm cơ bản của thị trường chứng khoán là ảnh hưởng mang tính dây chuyền và có tính rủi ro cao. Các nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ về các rủi ro để đề phòng trước khi tham gia vào thị trường chứng khoán.

Rủi ro hệ thống

Rủi ro hệ thống là những rủi ro từ bên ngoài của một ngành công nghiệp hay của một doanh nghiệp, ví dụ như chiến tranh, lạm phát, sự kiện kinh tế và chính trị… 

Rủi ro hệ thống hoặc rủi ro thị trường, thường ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường chứng khoán. Dù nhà đầu tư mua cổ phiếu ngành nào thì cũng không thể tránh khỏi loại rủi ro này. 

Các sự kiện chính trị, biến động lãi suất hay suy thoái kinh tế là những ví dụ điển hình cho rủi ro hệ thống. Các loại đầu tư không thể kiểm soát ngay cả khi phân bố vào các ngành cổ phiếu khác nhau. 

Có 4 rủi ro hệ thống như: rủi ro giá hàng hóa, rủi ro mô hình, rủi ro thanh khoản, rủi ro lạm phát và rủi ro lãi suất.

Rủi ro giá hàng hóa 

Nhà đầu tư tham gia vào thị trường chứng khoán tức là họ đang đầu tư vào các doanh nghiệp phát hành chứng khoán. Hoặc nói một cách đơn giản hơn là đầu tư vào hàng hóa và sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp đó.

Giá hàng hóa được coi là yếu tố tác động trực tiếp tới thị trường chứng khoán. Ví dụ như: xăng, dầu, giá điện, ga,… Khi giá hàng hóa đó thay đổi sẽ tạo nên những biến động, thay đổi và rủi ro khi đầu tư vào loại hàng hóa đó.

Rủi ro mô hình

Các nhà đầu tư thường chọn cho mình một mô hình đầu tư nhất định. Tuy nhiên, ta có thể thấy việc xây dựng mô hình đầu tư không thể tách khỏi các yếu tố kỹ thuật của thị trường. Không ai có thể đoán được quy tắc biến động của thị trường nên từ đó tạo ra những rủi ro. Nhà đầu tư có thể phân tích để chọn mô hình đầu tư phù hợp nhưng cũng không thể tránh khỏi rủi ro từ các yếu tố khác nhau của thị trường.

Rủi ro thanh khoản

Tính thanh khoản là khả năng chuyển đối dễ dàng từ tiền sang chứng khoán và ngược lại. Rủi ro thanh khoản là rủi ro phát sinh khi thiếu khả năng chi trả tại một thời điểm nào đó. Rủi ro xảy ra khi điều kiện giao dịch thay đổi. 

• Khi số lượng chứng khoán lớn, giao dịch xảy ra với khối lượng lớn có thể thấy thanh khoản ở mức cao, nhà đầu tư dễ dàng trao đổi cổ phiếu.
• Ngược lại, khi khối lượng giao dịch thấp, thậm chí có phiên không có giao dịch xảy ra có thể thấy thanh khoản ở cổ phiếu là thấp.

Rủi ro lạm phát và rủi ro lãi suất

Loại rủi ro này được tạo ra bởi sự chênh lệch của lãi suất trái phiếu chính phủ làm đồng tiền bị mất giá và ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà đầu tư. Khi lãi suất tăng sẽ làm cho giá thị trường giảm và ngược lại. Giá trị của đồng tiền thay đổi bởi lạm phát, gây ảnh hưởng tới lợi nhuận của nhà đầu tư trong tương lai. 

Rủi ro phi hệ thống

Đây là loại rủi ro đặc trưng cho từng ngành. Một vài ví dụ như: tại nạn máy bay ảnh hưởng tới ngành hàng không, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến ngành công nghiệp nặng, tin đồn xấu về công ty,…

Có 5 rủi ro trong đầu tư chứng khoán của rủi ro phi hệ thống như: rủi ro truyền thống, rủi ro xếp hạng, rủi ro pháp lý, rủi ro lỗi thời, rủi ro kiểm toán.

Rủi ro truyền thông

Rủi ro này phát sinh khi doanh nghiệp phải đối mặt với những sự kiện xấu. Việc truyền thông xấu từ nhiều phía hoặc sai sự thật sẽ gây ảnh hưởng tới thương hiệu cũng như giá cổ phiếu của doanh nghiệp. Những doanh nghiệp lớn coi đây là rủi ro có sức ảnh hưởng lớn nhất, cần hạn chế xảy ra nhất có thể.

Rủi ro xếp hạng

Đối với bất kì ngành công nghiệp nào hàng năm cũng đều có các đánh giá, xếp hạng. Chẳng hạn như doanh nghiệp giảm hạng so với năm trước sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của doanh nghiệp, qua đó ảnh hưởng tiêu cực tới giá cổ phiếu.

Rủi ro pháp lý

Luật chứng khoán luôn được điều chỉnh để nâng cao tính minh bạch cho thị trường. Các nhà đầu tư rất dễ mắc phải rủi ro này khi đầu tư nếu không nắm vững pháp luật chứng khoán. Hơn thế nữa, đối với các doanh nghiệp phát hành chứng khoán, việc nắm bắt những thay đổi của pháp luật, quy định vốn,… là vô cùng cần thiết.

Rủi ro lỗi thời

Công nghiệp phát triển dẫn đến mọi thứ đều phát triển nhanh chóng. Doanh nghiệp luôn phải cập nhật, đổi mới từng ngày. Khi sản phẩm rơi vào tình trạng lỗi thời, khách hàng sẽ lãng quên chúng. Lợi nhuận không tăng trưởng theo nhiều năm khiến doanh nghiệp trở nên trì trệ, giá cổ phiếu giảm nhanh chóng.

Rủi ro kiểm toán

Nếu kiểm toán và đánh giá nguồn vốn của doanh nghiệp không được chú trọng sẽ gây thiệt hại cho các hoạt động kinh doanh, đồng thời làm giá cổ phiếu cũng giảm theo.

Trên đây là tất cả những thông tin mà DNSE cung cấp cho bạn về các rủi ro khi chơi chứng khoán. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có những quyết định sáng suốt trong quá trình đầu tư.