Thuế thu nhập cá nhân là gì? Những thông tin quan trọng bạn cần biết

Thuế là một khoản thu bắt buộc nhằm mục đích thúc đẩy ngân sách nhà nước. Tiền thuế dùng để phục vụ cho nhiệm vụ phát triển đầu tư công. Với người lao động, thuế thu nhập cá nhân chính là bằng chứng thể hiện trách nhiệm và nghĩa vụ đối với đất nước, xã hội. Vậy thuế thu nhập cá nhân là gì và đóng vai trò như thế nào đối với đất nước? Hãy cùng DNSE theo dõi chuyên đề hôm nay để biết thêm thông tin và tầm quan trọng của loại thuế này nhé.

Thuế thu nhập cá nhân là gì?

Thuế thu nhập cá nhân (thuế TNCN), tiếng Anh là Personal Income Tax. Đây là số tiền trực thu tính trên thu nhập của mỗi người, khi đã trừ đi các khoản miễn thuế và miễn trừ gia cảnh.

Người có thu nhập phải trích một phần tiền lương hoặc các nguồn thu nhập khác để nộp vào ngân sách nhà nước. Thuế thu nhập cá nhân chỉ đánh vào những đối tượng có thu nhập cao, không áp dụng với người có thu nhập thấp.

Tầm quan trọng của thuế thu nhập cá nhân

Loại thuế này góp phần tạo nên ngân sách nhà nước, các cá nhân thuộc đối tượng quy định cần thực hiện đầy đủ. Vai trò quan trọng của thuế TNCN được thể hiện qua 2 mặt:

Vai trò đối với kinh tế, xã hội

• Thuế TNCN là tăng nguồn thu của ngân sách nhà nước. Khi nền kinh tế phát triển, việc tăng thu nhập bình quân đầu người giúp tiền thuế TNCN đóng vào ngân sách tăng lên. Tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện và phát triển nhiệm vụ công.
• Thuế TNCN là cán cân làm giảm sự phân biệt giàu nghèo giữa người có thu nhập cao và thấp. Tùy theo quy định, thuế TNCN sẽ đánh vào tùy đối tượng. Những trường hợp có thu nhập quá thấp sẽ không phải đóng thuế TNCN.
• Thuế TNCN là yếu tố quan trọng trong việc điều tiết kinh tế vĩ mô. Và được sử dụng vào đầu tư theo hướng nâng cao hiệu quả năng lực xã hội. Ngoài ra, thuế TNCN tăng đồng nghĩa với các phúc lợi xã hội cũng tăng, nâng cao mức sống của người dân.
• Thuế TNCN giúp nhà nước phát hiện các khoản thu nhập bất hợp pháp như: Trốn thuế, chiếm đoạt, hối lộ, tham nhũng,… Từ đó loại bỏ được những phần tử kiềm hãm sự phát triển của đất nước.

Vai trò đối với hệ thống thuế và ngân sách Nhà nước

• Thuế TNCN là công cụ đắc lực trong việc hạn chế “tích lũy thoái” của những loại thuế các như: Thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu dùng. Đây là những loại thuế tác động không tốt đến những người có thu nhập thấp. Còn thuế TNCN được tích theo “tích lũy tiến”, đảm bảo công bằng giữa người có thu nhập cao và thấp.

Những đối tượng phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Theo quy định tại điều 2, Luật thuế TNCN năm 2007, sửa đổi bổ sung năm 2012, đối tượng phải đóng loại thuế này gồm:

• Cá nhân cư trú tại Việt Nam đáp ứng các yêu cầu: 
• Có mặt tại Việt Nam trên 183 ngày trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục (kể từ ngày có mặt).
• Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam bao gồm nơi đăng ký thường trú hoặc nhà thuê.
• Đối tượng không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Các mức thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân

Tại điều 3, Luật thuế TNCN năm 2007 quy định rõ các mức thu nhập chịu thuế loại thuế này như sau:

• Thu nhập từ hoạt động kinh doanh: Hoạt động kinh doanh thuộc mọi lĩnh vực, ngành nghề của các cá nhân, gia đình có thu nhập trên 100,000,000đ.
• Thu nhập từ tiền lương và tiền công: Người lao động có mức lương trên 9,000,000đ sau khi đã tính miễn giảm. Với đối tượng lao động có 1 người phụ thuộc mức lương cần từ 12,600,000đ trở lên.
• Thu nhập từ đầu tư vốn: Các đối tượng dùng vốn để đầu tư và tạo ra thu nhập sẽ phải đóng thuế TNCN.
• Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng vốn: Đối tượng có thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng vốn sẽ được tính thuế.
• Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản: Những đối tượng cá nhân tạo thu nhập thông qua chuyển nhượng, mua bán bất động sản sẽ phải đóng thuế TNCN.
• Thu nhập từ trúng thưởng: Những đối tượng trúng thưởng từ 10,000,000đ trở lên sẽ phải đóng thuế TNCN.
• Thu nhập từ bản quyền: Cá nhân có thu nhập trừ 10,000,000đ trở lên nhờ hoạt động chuyển nhượng bản quyền.
• Thu nhập từ hoạt động nhượng quyền thương mại: Cá nhân có thu nhập kinh doanh, nhượng quyền thương mại từ 10,000,000đ trở lên sẽ phải đóng thuế TNCN. (Giá trị theo hợp đồng)
• Thu nhập từ quà tặng, khoản thừa kế: Cá nhân được hưởng quà tặng hoặc khoản thừa kế trên 10,000,000đ sẽ đóng thuế TNCN trên mỗi lần nhận.

Kết luận

Thuế thu nhập cá nhân đóng một vai trò quan trọng đối với nền kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước. Việc hiểu được thuế TNCN sẽ giúp người dân có trách nhiệm hơn trong việc thực hiện nghiêm túc việc đóng thuế. Tránh việc phạm sai lầm về thuế TNCN theo quy định của pháp luật. Hy vọng bài viết hôm nay có thể giúp các bạn hiểu rõ về loại thuế này và tầm quan trọng của nó.