Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2023 có nhiều biến động mạnh. VN-Index trong những tháng đầu tiên của năm 2023 bật mạnh lên sau khi tạo đáy thứ 2 sau nhịp lao dốc mạnh của năm 2022. Chỉ số sau khi đạt khoảng 1.124 điểm đã có sự điều chỉnh và đi ngang cho tới đầu tháng 5, trước khi bước vào nhịp tăng mạnh nhất của năm. VN-Index đạt đỉnh năm 2023 vào phiên 7/9 với 1.255,11 điểm sau đó có một đợt giảm mạnh nhất năm. Các tháng cuối năm, thị trường đa phần chỉ đi ngang tích lũy với nền thanh khoản thấp.

Thanh khoản thị trường cả năm 2023 duy trì ở mức tương đối thấp, tổng giá trị giao dịch bình quân chỉ đạt 17.630 tỷ đồng/phiên, giảm 13,4% so với năm 2022, trong đó, giá trị khớp lệnh bình quân giảm 14,5% lên 15.669 tỷ đồng/phiên.

Tâm điểm của thị trường chứng khoán năm qua đó là việc khối ngoại bán ròng mạnh. Cụ thể, tính trên toàn thị trường, khối ngoại thực hiện mua vào 11,2 tỷ cổ phiếu, trị giá 329.600 tỷ đồng, trong khi bán ra 11,9 tỷ cổ phiếu, trị giá 352.400 tỷ đồng. Tổng khối lượng bán ròng ở mức 687 triệu cổ phiếu, tương ứng giá trị bán ròng lên đến 22.598 tỷ đồng.

Một số quan điểm cho rằng việc khối ngoại bán ròng mạnh là do tỷ giá đồng USD/VND trong năm qua tăng mạnh và neo ở mức cao ảnh hưởng đến dòng vốn ngoại, cùng với đó, việc thị trường chứng khoán một số các nước phát triển có biến động tích cực khiến khối ngoại sẽ rút tiền ở các thị trường mang tính rủi ro cao như cận biên hay mới nối.

Đà bán ròng mạnh của khối ngoại đa phần tập trung ở sàn HoSE, nếu chỉ tính riêng sàn này, giá trị bán ròng là 24.661 tỷ đồng. Như vậy, dòng vốn ngoại đã gần như lấy đi toàn bộ những gì bỏ vào sàn HoSE của năm 2022 (mua ròng 26.784 tỷ đồng). Tính trong khoảng 10 năm qua, 2023 cũng là năm bán ròng mạnh thứ 2 của khối ngoại (năm 2021 bán ròng 57.832 tỷ đồng). Nếu xét về từng tháng, dòng vốn này bán ròng liên tục từ tháng 5 đến hết năm.

Khối ngoại liên tục bán ròng trên sàn HoSE từ tháng 4/2023

Cổ phiếu của Eximbank (EIB) bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất với giá trị lên đến 5.394 tỷ đồng và đa số được thực hiện thông qua phương thức thỏa thuận (bán ròng 5.347 tỷ đồng). Tiếp sau đó, VPB cũng bị bán ròng 3.469 tỷ đồng. Hai mã cổ phiếu VHM và MWG đều có giá trị bán ròng trên 3.000 tỷ đồng. Trong top 10 mã bị khối ngoại bán ròng mạnh có hai chứng chỉ quỹ ETF là FUEVFVND và FUESSVFL với lần lượt 2.537 tỷ đồng và 1.934 tỷ đồng.

Chiều ngược lại, "vua thép" Hoà Phát (HPG) lại là cổ phiếu đứng đầu danh sách mua ròng với giá trị 3.096 tỷ đồng. HSG và STG là 2 mã cũng được mua ròng trên 1.000 tỷ đồng ở năm 2022. DGC và FRT đứng sau với giá trị mua ròng lần lượt 852 tỷ đồng và 847 tỷ đồng.

Dòng vốn ngoại đổ vào cổ phiếu của Sotrans (STG) chủ yếu từ thương vụ mua cổ phần của PSA Cargo Solutions Vietnam Investment, trong đó chủ yếu là đợt mua gần 24,5 triệu cổ phiếu STG vào tháng 5/2023. Đến tháng 11 vừa qua, cổ đông này tiếp tục chào mua công khai và nâng tỷ lệ sở hữu lên 30%. Giá trị mua ròng đột biến ở cổ phiếu IDP cũng đến từ giao dịch mua lượng lớn của Quỹ Daytona Investments Pte. 

Top 10 cổ phiếu có giá trị mua/bán ròng lớn nhất trong năm 2023 trên sàn HoSE

Ở sàn UPCoM, khối ngoại bán ròng trở lại 1.141 tỷ đồng, trong khi mua ròng 472 tỷ đồng ở năm 2022.

Tân binh VNG (mã VNZ) đứng đầu danh sách bán ròng của khối ngoại sàn UPCoM với 2.203 tỷ đồng, bỏ xa mã đứng sau là cổ phiếu của VEAM (VEA) với 835 tỷ đồng. Tiếp theo, QNS và VTP bị bán ròng lần lượt 570 tỷ đồng và 353 tỷ đồng. Tuy vây, vẫn có những nhân tố hút ròng mạnh mẽ dòng vốn ngoại như cổ phiếu của hãng sữa Quốc tế (IDP) được mua ròng mạnh nhất với 1.345 tỷ đồng. Cổ phiếu Saigonbank (SGB) cũng được mua ròng 1.133 tỷ đồng.

Top 10 cổ phiếu có giá trị mua/bán ròng lớn nhất trong năm 2023 trên sàn UPCoM

Trái ngược hoàn toàn với sàn HoSE và UPCoM, khối ngoại tiếp tục giao dịch tích cực và mua ròng 3.203 tỷ đồng ở sàn HNX (tăng 61% so với 2022). Khối ngoại sàn HNX chỉ bán ròng vào tháng 4 và 8 trong năm 2023.

Top 10 cổ phiếu có giá trị mua/bán ròng lớn nhất trong năm 2023 trên sàn HNX

Khối ngoại trên HNX mua ròng mạnh nhất cổ phiếu doanh nghiệp khu công nghiệp IDC với 1.461 tỷ đồng. Tiếp sau đó, SHS và CEO được mua ròng lần lượt 776 tỷ đồng và 302 tỷ đồng. Các mã PVS, HUT và TNG đều được mua ròng trên 200 tỷ đồng. Trong khi đó, cổ phiếu Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NVB) bị bán ròng mạnh nhất (123 tỷ đồng). PSI và THD bị bán ròng lần lượt 77 tỷ đồng và 69 tỷ đồng.