"Cao - xà - lá" là tên viết tắt của 3 nhà máy như là biểu tượng một thời của Thủ đô Hà Nội gồm Cao su Sao Vàng, Xà phòng Hà Nội và Thuốc lá Thăng Long. Ba nhà máy này nằm trên trục đường Nguyễn Trãi - tuyến đường luôn được coi là "điểm đen" tắc nghẽn giao thông.

Trong phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 của quận Thanh Xuân đã được phê duyệt, sắp tới, toàn bộ khu đất của 3 nhà máy sẽ được xây dựng một siêu dự án với quy mô dân số dự kiến 46.000 người.

Dự án đường Vành đai 2,5 cắt qua 3 nhà máy.

Bên cạnh đó là dự án xây dựng đường Vành đai 2,5 đoạn Nguyễn Trãi - Đầm Hồng đi các phường Thượng Đình, Khương Trung, Khương Đình của quận Thanh Xuân.

Vành đai 2,5 đoạn Nguyễn Trãi - Đầm Hồng có điểm đầu ở nút giao đường Nguyễn Trãi - Khương Đình. Đoạn đầu tuyến đi trùng với một đoạn đường Khương Đình. Sau đó, cắt ngang khu các nhà máy thuộc khu "cao - xà - lá" này. Hiện tại, các nhà máy trên trục đường này cũng đang được di dời để giải phóng mặt bằng.

Nhà máy lớn nhất trong khu "cao - xà - lá" là Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long (số 235 Nguyễn Trãi) ra đời năm 1957. Theo quyết định được phê duyệt, Công ty Thuốc lá Thăng Long sẽ di dời ra Khu công nghiệp Quốc Oai - Thạch Thất (Hà Nội).

Nhà máy thuốc lá Thăng Long có diện tích lớn nhất trong tổ hợp này. Ảnh: Báo Thanh Niên

Nhà máy có diện tích hơn 64.000m2, gồm có hệ thống nhà kho, khu để vật tư phục vụ sản xuất và thành phẩm. Uớc tính, mỗi năm nhà máy thuốc lá Thăng Long sản xuất ra 1 tỷ bao thuốc lá.

Theo ghi nhận của báo Tiền Phong, hằng ngày tại nhà máy vẫn có người ra người vào nhưng không còn hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Tại địa chỉ số 231 Nguyễn Trãi là nhà máy của Công ty cổ phần Cao su Sao Vàng. Công ty có diện tích khoảng 62.000m2, chuyên sản xuất các loại săm lốp như máy bay, ô tô, xe đặc chủng, xe máy, xe đạp và các sản phẩm cao su kỹ thuật. Theo kế hoạch, nhà máy sản xuất của công ty sẽ di dời về Khu công nghiệp Châu Sơn (TP. Phủ Lý, Hà Nam).

Nhà máy Cao su Sao Vàng vẫn đang hoạt động sản xuất. Ảnh: Báo Tiền Phong

Tuy nhiên, hiện tại nhà máy vẫn sản xuất bình thường. Hằng ngày, nhà máy vẫn nhả khói ra môi trường.

Nằm giữa Nhà máy Cao su Sao Vàng và Thuốc lá Thăng Long là nhà máy Xà phòng Hà Nội được xây dựng từ năm 1958.

Nhà máy xà phòng thuộc Công ty Cổ phần xà phòng Hà Nội (Hasoco) chuyên sản xuất chất tẩy rửa tổng hợp như xà phòng, nước rửa bát, nước giặt, xà bông, kem đánh răng, xà phòng thơm... Đây là một doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Tổng công ty Hóa chất Việt Nam (Vinachem).

Hiện trạng nhà máy xà phòng. Ảnh: Báo Tiền Phong

Hiện tại, nhà máy đã di dời ra khỏi nội đô, để lại một khu đất rộng dùng để vật liệu xây dựng, máy móc... Phía bên ngoài, hiện đang được quây rào.

Xem thêm tại nguoiquansat.vn