Năm 2025, ngành bán lẻ Việt Nam bước vào giai đoạn phục hồi chậm nhưng ổn định. Theo báo cáo từ Khối Phân tích, Công ty Cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV Research), tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng năm 2024 đạt 5,822 nghìn tỷ VND, tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, sự phục hồi này không đồng đều. Các mặt hàng thiết yếu tiếp tục dẫn dắt tăng trưởng, trong khi các sản phẩm xa xỉ và công nghệ ghi nhận áp lực giảm sút.

Biểu đồ tăng trưởng tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tại Việt Nam (2023-2024). Nguồn: FiinPro, KBSV Research.

Chính sách kinh tế mới: Động lực thúc đẩy phục hồi

Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách nhằm thúc đẩy tiêu dùng trong năm 2025. Nổi bật nhất là việc giảm thuế VAT từ 10% xuống 8% trong sáu tháng đầu năm. Theo KBSV Research, chính sách này sẽ kích cầu tiêu dùng, giúp bổ sung 3,8 triệu người vào tầng lớp tiêu dùng – những người chi tiêu trung bình trên 12 USD/ngày. Đây là tín hiệu tích cực, đặc biệt với các ngành hàng thiết yếu và tiêu dùng nhanh.

Luật Thương mại Điện tử dự kiến được thông qua sẽ định hình lại khung pháp lý, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận thị trường số. Các chuỗi bán lẻ lớn như Thế Giới Di Động và VinCommerce đã tích cực đầu tư vào nền tảng thương mại điện tử để tận dụng xu hướng này. Báo cáo từ Kantar dự báo tỷ trọng kênh bán lẻ trực tuyến tăng thêm 3% ở khu vực thành thị và 1% tại nông thôn trong năm 2025.

Tỷ trọng phân bổ các kênh bán lẻ bách hóa tại Việt Nam (2023 và dự báo 2025). Nguồn: Kantar, ALIAS, KBSV Research.

Xu hướng tiêu dùng: Sự trở lại của mặt hàng thiết yếu

Năm 2025, nhu cầu tiêu dùng tập trung vào các sản phẩm thiết yếu. Theo NielsenIQ, chi tiêu cho thực phẩm tươi sống và hàng gia dụng tăng lần lượt 21,3% và 12,2%. Trong khi đó, chi tiêu cho các mặt hàng xa xỉ giảm 21% do người tiêu dùng ưu tiên tiết kiệm và bảo vệ tài chính cá nhân.

Thay đổi dự định chi tiêu đến giữa năm 2025 theo các nhóm sản phẩm hàng tạp hóa và đồ gia dụng. Nguồn: NielsenIQ, KBSV Research.

Các chuỗi siêu thị mini như Bách Hóa Xanh và WinMart ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ nhờ chiến lược tập trung vào mặt hàng tươi sống và giá cả cạnh tranh. WinMart+ Rural mở rộng ra nông thôn, nơi chi tiêu cho hàng hóa thiết yếu chiếm tỷ trọng lớn. Dự kiến, Bách Hóa Xanh sẽ mở thêm 250 cửa hàng và WinMart 200 cửa hàng trong năm 2025.

Thị trường bán lẻ dược phẩm: Cơ hội từ thuốc online

Thị trường bán lẻ dược phẩm tăng trưởng 15,8% CAGR trong giai đoạn 2024-2029, với giá trị đạt 2,5 tỷ USD năm 2025. Chính phủ cho phép kinh doanh thuốc OTC trực tuyến từ tháng 7/2025, mở ra cơ hội lớn cho các chuỗi nhà thuốc hiện đại. Long Châu, thuộc FPT Retail, tiếp tục dẫn đầu với doanh thu tăng 55% trong năm 2024 và kế hoạch mở thêm 400 cửa hàng năm 2025.

Các nhà thuốc truyền thống đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng lớn do ưu thế công nghệ, dịch vụ giao hàng tận nơi và độ minh bạch của chuỗi hiện đại. Theo KBSV Research, sự phổ cập internet đạt 78,1% dân số sẽ là yếu tố thúc đẩy mảng kinh doanh thuốc online phát triển mạnh mẽ.

Ngành trang sức và vàng: Triển vọng cải thiện nhờ quản lý mới

Doanh thu từ vàng 24K của PNJ giảm 48,2% trong quý 3/2024 do khan hiếm nguồn cung. Tuy nhiên, mảng bán lẻ trang sức của công ty tăng trưởng 22,3%, nhờ chiến lược mở rộng mạng lưới và các chương trình khuyến mãi. Chính phủ đã đề xuất sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP để tăng cường nhập khẩu vàng nguyên liệu và minh bạch hóa thị trường.

Việc thành lập sàn giao dịch vàng dự kiến sẽ thúc đẩy niềm tin vào thị trường, giúp PNJ và các doanh nghiệp lớn cải thiện biên lợi nhuận gộp. Chuỗi PNJ dự kiến mở thêm 35 cửa hàng giai đoạn 2025-2028, tập trung tại khu vực miền Bắc – nơi thị phần còn thấp.

Năm 2025, ngành bán lẻ Việt Nam không chỉ chứng kiến sự chuyển đổi mạnh mẽ từ các chính sách kinh tế mà còn đối mặt với những thách thức từ hành vi tiêu dùng thay đổi. Để duy trì đà tăng trưởng, các doanh nghiệp cần tối ưu hóa vận hành, ứng dụng công nghệ và xây dựng chiến lược phát triển bền vững. Cơ hội và thách thức song hành, đòi hỏi sự sáng tạo và quyết tâm từ các nhà bán lẻ.

Xem thêm tại nguoiquansat.vn