Không rút lui khỏi Mỹ

Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025 của Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn (HoSE: VHC), bà Trương Thị Lệ Khanh, Chủ tịch HĐQT đã đưa ra nhận định về những kịch bản thuế quan từ Mỹ và tác động lên hoạt động xuất khẩu cá tra của doanh nghiệp.

Trước nguy cơ bị áp thuế đối ứng cao, có thể lên tới 46%, bà Khanh cho rằng chưa có cơ sở để lo ngại về việc rút khỏi thị trường Mỹ – một trong những thị trường xuất khẩu chủ lực của VHC. Theo bà, giá cá tra hiện vẫn nằm trong ngưỡng chấp nhận được của người tiêu dùng Mỹ. Trong trường hợp thuế nhập khẩu tăng, người chịu ảnh hưởng đầu tiên sẽ là nhà nhập khẩu và người tiêu dùng nước sở tại, từ đó có thể tạo ra áp lực phản hồi chính sách lên phía chính quyền Mỹ.

"Câu chuyện này nên để người tiêu dùng Mỹ đấu tranh vì ảnh hưởng đến sức mua và phía nhà nhập khẩu cũng phải đấu tranh giảm thuế", bà Khanh nói.

Bà Khanh nhấn mạnh, trong mọi kịch bản thuế – dù là 10% hay 46%, thuế quan vẫn là nghĩa vụ của nhà nhập khẩu, không phải bên xuất khẩu. “Chúng tôi khó lòng chia sẻ mức thuế này”, bà nói và cho rằng cần có thời gian để đánh giá khả năng chấp nhận giá mới của thị trường Mỹ, nhất là với các mức thuế cao.

Theo quan điểm của lãnh đạo VHC, cá tra Việt Nam có vị trí gần như không thể thay thế trong chuỗi cung ứng thủy sản toàn cầu, đặc biệt là tại Mỹ. Do đó, dù có biến động về chi phí, người tiêu dùng Mỹ vẫn sẽ tiếp tục sử dụng sản phẩm này, với điều kiện nhà nhập khẩu có đủ thời gian để điều chỉnh giá và phân phối.

“Ngay cả trong kịch bản xấu nhất là mức thuế 46%, thị trường vẫn có thể điều chỉnh theo thời gian. Mức thuế dưới 20% thì khả năng thích nghi sẽ nhanh hơn”, bà nhận định.

Trong thời gian 90 ngày tạm hoãn áp thuế, VHC sẽ đẩy mạnh xuất khẩu để tận dụng tối đa cơ hội. Lãnh đạo công ty cũng lưu ý rằng văn hóa doanh nghiệp tại Mỹ không khuyến khích tích trữ lượng lớn hàng tồn kho, nên việc xuất khẩu dồn dập cũng có giới hạn.

Đánh giá tổng thể tình hình, Chủ tịch VHC cho rằng cần tiếp cận vấn đề với thái độ cân bằng, không quá bi quan cũng không quá lạc quan, bởi thị trường cá tra vẫn có khả năng ổn định trong các kịch bản biến động thuế.

2 kịch bản kinh doanh

Trước diễn biến mới liên quan đến khả năng bị Mỹ áp thuế đối ứng lên tới 46% đối với mặt hàng cá tra, VHC cũng đã chính thức điều chỉnh kế hoạch kinh doanh năm 2025 với hai kịch bản. 

Ở kịch bản cơ bản, công ty đặt mục tiêu doanh thu 10.900 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ là 1.000 tỷ đồng, giảm lần lượt 13% và 18% so với kết quả thực hiện năm 2024. Với kịch bản tích cực hơn, doanh thu kỳ vọng đạt 12.350 tỷ đồng, giảm 1,3%, trong khi lợi nhuận sau thuế dự kiến tăng 6% lên 1.300 tỷ đồng.

So với kế hoạch được công bố hồi đầu tháng 4, con số này thấp hơn đáng kể. Trước đó, công ty dự tính doanh thu 13.800 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 1.500 tỷ đồng. Như vậy, chỉ tiêu lợi nhuận đã được điều chỉnh giảm từ 200 đến 500 tỷ đồng.

Theo bà Nguyễn Ngô Vi Tâm, Tổng giám đốc VHC, công ty nhanh chóng đánh giá tác động của thuế đối ứng và cập nhật tài liệu đại hội nhằm bảo đảm sự minh bạch và ổn định tâm lý cho nhà đầu tư. “Chúng tôi đã thận trọng trong bối cảnh mới. Diễn biến tiếp theo sẽ phụ thuộc vào mức độ chấp nhận của thị trường. Công ty vẫn giữ sự lạc quan để có thể vượt kế hoạch đã điều chỉnh này”, bà nói.

Bà Tâm cho biết báo cáo tài chính quý I/2025 sẽ sớm được công bố, cho thấy kết quả lợi nhuận khả quan. Trong quý II, công ty kỳ vọng đơn hàng tiếp tục duy trì tích cực khi nhiều doanh nghiệp tranh thủ giai đoạn hoãn thuế 90 ngày để đẩy mạnh xuất khẩu.

Ở các thị trường ngoài Mỹ, công ty chưa ghi nhận ảnh hưởng đáng kể. Tuy nhiên, áp lực vẫn đến từ chi phí đầu vào tăng và việc một số sản phẩm chưa đạt kích cỡ phù hợp cho xuất khẩu.

Trong năm 2025, Vĩnh Hoàn dự kiến đầu tư tổng cộng 830 tỷ đồng vào các dự án mở rộng. Các khoản đầu tư bao gồm: mở rộng nhà máy collagen, phát triển nhà máy chế biến trái cây Thành Ngọc, xây dựng kho mới cho nhà máy thức ăn thủy sản Feedone, nâng công suất sản xuất của nhà máy Sa Giang, mở rộng vùng nuôi cá và các nhà máy liên quan khác.

Đáng chú ý, công ty cũng đang xúc tiến chiến lược phát triển cá rô phi – một loại cá có nhiều đối thủ cạnh tranh hơn cá tra. Dù vậy, ban lãnh đạo đánh giá Việt Nam vẫn có cơ hội nhất định, bởi mỗi quốc gia cạnh tranh đều có đặc điểm và giới hạn riêng.

"Thời điểm hiện tại là chín muồi để triển khai chuỗi cung ứng cá rô phi", bà Khanh nhận định, đồng thời cho biết công ty cần có chiến lược riêng để đảm bảo tính cạnh tranh khi mở rộng sang sản phẩm này.