Bất chấp thị trường bất động sản (BĐS) trong năm 2024 vẫn chưa có nhiều dấu hiệu hồi phục, một số doanh nghiệp ngành thép vẫn quyết định lấn sân sang lĩnh vực BĐS hoặc rục rịch tái khởi động lại các dự án “đắp chiếu” từ lâu.

Doanh nghiệp thép nhỏ gia nhập “đường đua” bất động sản

Mới đây, Công ty CP Tôn Đông Á (mã GDA) vừa hé lộ về kế hoạch lấn sân sang mảng BĐS với dự án đầu tay tại miền Trung. Theo đó, trong tài liệu dự kiến trình ĐHĐCĐ thường niên 2024 vào ngày 28/6 tới đây, ban lãnh đạo Tôn Đông Á sẽ trình cổ đông kế hoạch triển khai đầu tư vào lĩnh vực BĐS, nông nghiệp với tỷ lệ không vượt quá 20% vốn điều lệ hoặc 10% vốn chủ sở hữu tại thời điểm đầu tư.

Tại thời điểm ngày 31/3/2024, vốn điều lệ của Tôn Đông Á ở mức 1.147 tỷ đồng và vốn chủ sở hữu là 3.688 tỷ đồng. Tạm tính theo số liệu này, nguồn vốn cho đầu tư BĐS của công ty sẽ khoảng dưới 400 tỷ đồng.

Để triển khai kế hoạch Tôn Đông Á dự định sẽ góp vốn trực tiếp hoặc giao cho công ty con góp vốn đầu tư hoặc thành lập công ty mới. Trước đó, năm 2023, Tôn Đông Á đã giao cho công ty con là Công ty TNHH MTV Tôn Đông Á Đà Nẵng tham gia góp vốn đầu tư dự án BĐS tại miền Trung thông qua việc mua lại 95% vốn điều lệ của Công ty TNHH Thương mại đầu tư và Xây dựng tổng hợp SBC Miền Trung.

Công ty TNHH Thương mại đầu tư và Xây dựng tổng hợp SBC Miền Trung được biết đến là chủ đầu tư của dự Đầu tư xây dựng nhà ở Khu đô thị SBC miền Trung tại Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam với diện tích hơn 5,5ha. Dự án này từng có hai lần điều chỉnh tiến độ, lần 1 đến hết tháng 9/2022 và lần 2 đến quý IV/2023 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành.

“Nhanh chân” hơn Tôn Đông Á, Công ty CP Ống thép Việt Đức VG PIPE (mã VGS) đã sớm đầu tư vào dự án Khu đô thị Việt Đức Legend City tại xã Đạo Đức, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc. Dù cũng lận đận qua nhiều lần điều chỉnh nhưng cuối tháng 4 vừa qua, dự án đã chính thức khởi công giai đoạn 1 ngay sau khi được Sở Xây dựng Vĩnh Phúc cấp giấy phép xây dựng. Dự kiến giai đoạn 1 của dự án có thể mở bán vào cuối năm nay.

Báo cáo tài chính hợp nhất quý I/2024 của Ống thép Việt Đức cho thấy, đến ngày 31/3/2024, công ty đã đầu tư 704 tỷ đồng vào dự án Việt Đức Legend City. Ngoài ra, theo báo cáo công ty cũng đang thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng lô đất CC4 Khu đô thị mới Vân Canh (huyện Hoài Đức, Hà Nội), với diện tích 4.248m2 từ nguồn vốn của công ty.

Bên cạnh đó, Ống thép Việt Đức còn nắm quyền sử dụng đất của 55.056m2 đất tại thị trấn Đạo Đức, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc; 1.577m2 đất tại phường Khai Quang và phường Liên Bảo, TP.Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc; 2.720m2 đất tại xã Quang Minh, huyện Mê Linh, TP.Hà Nội; 330m2 tại khu biệt thự nhà vườn, xã Quang Minh, huyện Mê Linh, TP.Hà Nội; 270 m2 tại BTS-C12A, Lô BT 101-Khu BT5, dự án đầu tư Khu đô thị mới Bắc An Khánh, xã An Khánh, huyện Hoài Đức, TP.Hà Nội. Các lô đất này đều có có quyền sử dụng đất lâu dài hoặc từ 49-50 năm. Đây có thể là quỹ đất tiềm năng để công ty triển khai các dự án trong tương lai.

Hòa Phát "chắc chân", Hoa Sen rục rịch trở lại

Trong khi các doanh nghiệp nhỏ mới chập chững tham gia đường đua BĐS thì hai ông lớn cùng ngành là Tập đoàn Hòa Phát (mã HPG) và Tập đoàn Hoa Sen (mã HSG) lại đã lấn sân sang BĐS từ lâu. Tuy nhiên, đến nay nếu như “vua thép” Hòa Phát đã ghi dấu ấn trên thị trường thì “vua tôn” Hoa Sen vẫn “kém duyên” với BĐS.

Với Hòa Phát, tập đoàn này chính thức gia nhập thị trường BĐS từ năm 2001 bằng việc thành lập Công ty CP Xây dựng và Phát triển Đô thị Hòa Phát. Đến cuối năm 2020, Hòa Phát cơ cấu lại tổ chức với 4 nhóm ngành. Trong đó, BĐS được quản lý bởi một doanh nghiệp mới mang tên Công ty CP Phát triển Bất động sản Hòa Phát. Công ty hoạt động chính ở 2 lĩnh vực chính là BĐS khu công nghiệp và BĐS đô thị.

Hiện tại, Hòa Phát đang sở hữu 3 khu công nghiệp bao gồm: khu công nghiệp (KCN) Phố Nối A (Hưng Yên) có diện tích hơn 688,94ha, KCN Hòa Mạc (Hà Nam) diện tích 131ha và KCN Yên Mỹ II (Hưng Yên) diện tích 313,5ha.

Bên cạnh đó, ở mảng nhà ở, Hòa Phát đang sở hữu nhiều BĐS tại Hà Nội như Tòa nhà Hòa Phát, Khu phức hợp Mandarin Garden, Khu phức hợp Mandarin Garden 2, Tòa văn phòng cho thuê tại số 70 Nguyễn Đức Cảnh.

Mặc dù vài năm gần đây, Hòa Phát đang tạm gác việc mở rộng đầu tư vào BĐS để tập trung vốn cho “quả đấm thép” Dung Quất 2 nhưng trong kế hoạch dài hơi, tập đoàn này vẫn đặt mục tiêu xây dựng 10 KCN đến năm 2030. Đồng thời, doanh nghiệp vẫn đang tìm quỹ đất để phát triển các dự án nhà ở trong tương lai.

Hồi tháng 3/2024, Hòa Phát đã ký biên bản ghi nhớ với UBND tỉnh Phú Yên về việc nghiên cứu đầu tư 3 dự án (dự án Cảng Bãi gốc; dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN Hòa Tâm và dự án Khu liên hợp Gang thép Hòa Phát tại KCN Hòa Tâm) với tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 120.000 tỷ đồng.

Cũng lấn sân sang lĩnh vực BĐS từ lâu nhưng hầu hết các dự định của Hoa Sen đều dang dở. Từ năm 2009, với định hướng trở thành một tập đoàn đa ngành, Hoa Sen đã cùng lúc đầu tư vào bất động sản với 5 dự án: Khu chung cư cao tầng Hoa Sen - Phố Đông, dự án căn hộ Hoa Sen Phước Long và dự án căn hộ Hoa Sen Riverview (đều ở quận 9, TP. Hồ Chí Minh ); dự án Văn phòng trụ sở Hoa Sen Group (quận 2, TP.Hồ Chí Minh); góp 45% vốn vào dự án Cảng quốc tế Hoa Sen - Gemadept.

Tuy nhiên, chỉ sau 2 năm, Hoa Sen bất ngờ tuyên bố rút khỏi mảng BĐS và tập trung cho lĩnh vực kinh doanh cốt lõi là thép. Công ty đã thực hiện chuyển nhượng để rút hết vốn ra khỏi 4 dự án, chỉ giữ lại dự án Phố Đông - Hoa Sen đang xây dựng dở dang.

Đến năm 2016, Hoa Sen quay lại với BĐS thông qua việc thành lập 4 công ty con chuyên đầu tư vào địa ốc gồm Công ty CP Hoa Sen Yên Bái, Công ty CP Hoa Sen Hội Vân, Công ty CP Hoa Sen Vân Hội và Công ty CP Hoa Sen Quy Nhơn.

Nhưng chỉ đến tháng 7/2018, Hoa Sen đã giải thể Hoa Sen Hội Vân với lý do là công ty chấm dứt triển khai dự án Khu du lịch suối nước nóng Hoa Sen Hội Vân tại Phù Cát, Bình Định. Đến tháng 9/2018, Công ty CP Hoa Sen Vân Hội, chủ đầu tư dự án Khu du lịch sinh thái hồ Vân Hội tại huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái cũng bị giải thể do công ty ngừng tổ chức, triển khai dự án.

Tương tự, với Công ty CP Hoa Sen Quy Nhơn, Hoa Sen cũng quyết định giải thể sau khi rút lui khỏi dự án Cảng biển Tổng hợp Cà Ná và dự án Đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp Hoa Sen Cà Ná - Ninh Thuận.

Như vậy, trong 4 công ty thành lập năm 2016, Hoa Sen chỉ giữ lại Hoa Sen Yên Bái để thực hiện dự án Khu Trung tâm thương mại, dịch vụ, khách sạn, nhà hàng và tổ chức sự kiện Hoa Sen Yên Bái.

Sau thời gian để ngỏ tham vọng đầu tư BĐS, mới đây, Hoa Sen vừa hoàn tất góp thêm 200 tỷ đồng để nâng vốn điều lệ Công ty CP Hoa Sen Yên Bái từ 421 tỷ đồng lên mức 621 tỷ đồng nhằm tái khởi động lại dự án khách sạn tại Yên Bái.

Trước đó, vào cuối tháng 12/2023, Hoa Sen đã công bố nghị quyết HĐQT thông qua chủ trương đầu tư theo hình thức góp vốn với tỷ lệ 40%, tương đương 40 tỷ đồng để thành lập Công ty CP Hoa Sen Sài Gòn.

Công ty mới thành lập sẽ hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh BĐS, thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm BĐS có giá trị 1.000 - 3.000 tỷ đồng nhằm phát triển các dự án văn phòng - trung tâm thương mại - nhà ở; bố trí văn phòng làm việc cho Tập đoàn Hoa Sen; cho thuê; hoặc xem xét chuyển nhượng.

Đến cuối tháng 5/2024, HĐQT của Hoa Sen tiếp tục thông qua nghị quyết về chủ trương chấp thuận cho Tập đoàn Hoa Sen được ký kết hợp đồng phát triển dự án với các cá nhân là người có liên quan của công ty nhằm nắm bắt các lợi thế trong việc nghiên cứu, đầu tư, phát triển các dự án tiềm năng tại khu vực Đông Nam Bộ.

Như vậy với một loạt động thái mới, Hoa Sen cũng đang rục rịch trở lại "đường đua" và có thể là nhân tố khiến cuộc đua đầu tư BĐS của doanh nghiệp ngành thép trở nên “nóng” hơn thời gian tới.