“Màn trình diễn” ấn tượng

Đầu tư công được đẩy mạnh, khu công nghiệp được mở ra nhiều hơn và thị trường bất động sản hồi phục là ba nguyên nhân cơ bản giúp ngành xây dựng “tái sinh” trong năm 2024.

Lướt nhanh qua báo cáo của 20 doanh nghiệp xây dựng hàng đầu, đang niêm yết và tự công bố thông tin, có thể thấy những con số hết sức tích cực so với những năm liền kề trước đó. Theo đó, có 14/20 doanh nghiệp ghi nhận doanh thu tăng trưởng, 16/20 doanh nghiệp báo lợi nhuận sau thuế tăng trưởng và 12/20 doanh nghiệp đồng thời tăng trưởng cả doanh thu lẫn lợi nhuận.

Cụ thể, trong 14 doanh nghiệp tăng trưởng doanh thu, có 2 doanh nghiệp ghi nhận mức tăng bằng lần là: Tập đoàn Xây dựng SCG (HNX: SCG) tăng 3,4 lần, Sông Đà 11 (HNX: SJE) tăng 3,4 lần;

Có 8 doanh nghiệp tăng trưởng hai chữ số là: Tổng công ty Xây dựng Số 1 (HoSE: CC1) tăng 81%, Licogi 18 (HNX: L18) tăng 60%, Lizen (HoSE: LCG) tăng 25%, Tập đoàn Cienco 4 (UPCoM: C4G) tăng 20%, Tổng công ty Lắp máy Việt Nam - LILAMA (UPCoM: LLM) tăng 20%, FECON (HoSE: FCN) tăng 17%, Đầu tư và Xây dựng Vina 2 (HNX: VC2) tăng 13%. Trường hợp đặc biệt được xét đến là Coteccons (HoSE: CTD), trong 6 tháng năm tài chính 2025 cũng ghi nhận mức tăng 19%.

Các doanh nghiệp tăng trưởng một chữ số gồm: Tổng công ty Thăng Long (HNX: TTL) tăng 7%, Ricons tăng 6%, Tổng công ty 36 (UPCoM: G36) tăng 4% và Vinaconex Group (HoSE: VCG) tăng 1,3%.

Xét giá trị tuyệt đối, có 3 doanh nghiệp đạt mức doanh thu vạn tỷ đồng là: VCG (12.873 tỷ đồng), CTD (11.664 tỷ đồng) và CC1 (10.157 tỷ đồng). 17 doanh nghiệp còn lại đều có mức doanh thu trên 1.000 tỷ đồng, lớn nhất trong đó là Ricons (8.011 tỷ đồng), rồi đến Tập đoàn Xây dựng Hoà Bình – UPCoM: HBC (6.374 tỷ đồng), LLM (6.101 tỷ đồng), Tổng công ty Sông Đà – UPCoM: SJG (5.396 tỷ đồng)…

Về lợi nhuận, trong 16 doanh nghiệp xây dựng ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng, có tới 4 doanh nghiệp có mức tăng bằng lần là: SCG (tăng 7,5 lần), L18 (tăng 4 lần), VC2 (tăng 3,6 lần), VCG (tăng 2,3 lần); 3 doanh nghiệp chuyển lỗ thành lãi là HBC, FCN và LLM; 9 doanh nghiệp tăng trưởng ở mức hai chữ số gồm: Ricons tăng 91%, SJE tăng 91%, SJG tăng 83%, G36 tăng 59%, CTD tăng 47%, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội (UPCoM: HAN) tăng 42%, C4G tăng 39%, LCG tăng 30% và CC1 tăng 18%.

Xét giá trị tuyệt đối, có 11 doanh nghiệp ghi nhận lợi nhuận sau thuế từ 100 tỷ đồng trở lên gồm: Tracodi – HoSE: TCD (111 tỷ đồng), LCG (131 tỷ đồng), SCG (158 tỷ đồng), Ricons (159 tỷ đồng), SJE (170 tỷ đồng), C4G (178 tỷ đồng), CTD (199 tỷ đồng), L18 (225 tỷ đồng), CC1 (259 tỷ đồng), HBC (851 tỷ đồng) và 2 doanh nghiệp suýt soát lợi nhuận nghìn tỷ đồng là VCG (945 tỷ đồng), SJG (944 tỷ đồng).

Đây là những con số hết sức tích cực, cho thấy sự khác biệt lớn so với năm 2023.

Bớt nhiều lắng lo

Tất nhiên, bên cạnh những thống kê ấn tượng nêu trên, mảng tối của bức tranh vẫn hiện hữu. Đó là các doanh nghiệp bị suy giảm về doanh thu (như: HTN -57%, TCD – 35%, HBC -15%, PHC -13%, HAN -12%, SJG -3%) và lợi nhuận (như: TTL -92%, HTN -70%, TCD -36%, PHC -37%). Mức suy giảm của các doanh nghiệp này là tương đối nặng, phản ánh các khó khăn vẫn là rất lớn.

Mặt khác, trong 20 doanh nghiệp được thống kê, có phân nửa bị âm dòng tiền kinh doanh khá nặng như: SJE (-96 tỷ đồng), FCN (-142 tỷ đồng) TCD (-247 tỷ đồng) HAN (-292 tỷ đồng), LCG (-341 tỷ đồng), SCG (-662 tỷ đồng), HTN (-682 tỷ đồng), CC1 (-2.270 tỷ đồng).

Cũng có phân nửa trong các doanh nghiệp được thống kê ghi nhận nợ vay tăng trưởng, trong đó tăng mạnh nhất là: HTN (tăng 16%), FCN (tăng 32%), CC1 (tăng 40%), SJE (tăng 42%), LCG (tăng 50%). Điều này phản ánh nhiều đơn vị vẫn phải chật vật xoay xở dòng vốn, trong bối cảnh thu hồi công nợ vẫn là vấn đề “đau đầu”, các chủ đầu tư vẫn chưa thể thoát khỏi cảnh chậm thanh toán trong khi nhà thầu vẫn phải ứng trước để phục vụ cho sự gia tăng của đơn hàng.

Ngoài ra, không thể không nhắc đến việc một số doanh nghiệp đã ghi nhận lợi nhuận, thậm chí là lợi nhuận rất lớn, trong năm 2024 bằng các hoạt động phi kinh doanh như: uỷ thác đầu tư (FCN), bán tài sản, bán khoản đầu tư và hoàn nhập dự phòng (HBC)…

Mặc dù vậy, những biểu hiện trên vẫn không thể xoá nhoà được một thực tế là tình hình của phần nhiều doanh nghiệp xây dựng đã được cải thiện rất đáng kể so với giai đoạn “trầm luân” trước đó.

Hàng loạt doanh nghiệp lớn đã cải thiện được dòng tiền kinh doanh với số dương lớn như: TTL (135 tỷ đồng), C4G (240 tỷ đồng), G36 (243 tỷ đồng), VC2 (318 tỷ đồng), HBC (321 tỷ đồng), LLM (475 tỷ đồng), Ricons (489 tỷ đồng), VCG (1.107 tỷ đồng), SJG (1.561 tỷ đồng)… nhờ giảm được các khoản phải thu và hàng tồn kho, giúp nợ vay giảm khá mạnh như LLM (giảm 18%), G36 (giảm 21%), VCG (giảm 21%), Ricons (giảm 59%)… Đây cũng chính là một trong những yếu tố thúc đẩy cho lợi nhuận của các doanh nghiệp này tăng trưởng.

Tựu trung, ngành xây dựng đã đạt được những bước tiến rõ rệt trong năm 2024, cả về hiệu quả kinh doanh lẫn chất lượng tài sản và dòng tiền. Tuy vậy, trải qua khủng hoảng, sự phân hoá giữa các đơn vị ngày càng trở nên rõ nét. Trong khi nhiều doanh nghiệp đã kịp hồi phục, thậm chí bứt lên rất nhanh, thì một số đơn vị vẫn loay hoay tìm cách rút chân khỏi vũng lẫy. Thị trường đang tái định hình và với sự thay đổi của “luật chơi” kể từ năm 2025 trở đi, nhiều khả năng sự phân hoá này sẽ càng rõ rệt hơn nữa.