Chiến lược “Trung Quốc +1”: Bàn đạp cho làn sóng FDI mới

Việt Nam đang nổi lên như một ngôi sao sáng trong chiến lược “Trung Quốc +1” của các tập đoàn đa quốc gia. Theo báo cáo từ Trong tâm Phân tích, CTCP Chứng khoán Tiên Phong (TPS Research), các nhà đầu tư quốc tế đang chuyển hướng chuỗi cung ứng sang Việt Nam nhằm giảm phụ thuộc vào Trung Quốc và tối ưu hóa chi phí. Điều này không chỉ thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, và công nghệ tự động hóa mà còn tạo tiền đề cho sự bùng nổ của FDI trong năm tới.

Hạ tầng phát triển là yếu tố quyết định. Các dự án lớn như sân bay Long Thành và đường vành đai số 4 được đầu tư mạnh mẽ, với tổng ngân sách đầu tư công năm 2025 dự kiến đạt 791 nghìn tỷ đồng, tăng 12,4% so với năm 2024. Các khu công nghiệp công nghệ cao đang dần hoàn thiện, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu sản xuất của các nhà đầu tư.

Kế hoạch và thực hiện vốn đầu tư công của Việt Nam giai đoạn 2015-2025 (Nghìn tỷ đồng). Nguồn: TPS Research.

Chính phủ đã chủ động cải cách chính sách, từ ưu đãi thuế đến việc đơn giản hóa thủ tục hành chính. Theo dự báo của TPS Research, các biện pháp này đóng vai trò then chốt, giúp vốn FDI đăng ký đạt 41,5 tỷ USD vào năm 2025, tăng 17,6% so với năm trước đó.

Dự báo giải ngân vốn FDI vào Việt Nam giai đoạn 2020-2024 (Tỷ USD). Nguồn: TPS Research.

Tăng trưởng kinh tế ấn tượng và vai trò của FDI trong GDP

Dòng vốn FDI không chỉ là động lực mà còn là “bệ phóng” cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Theo dự báo của TPS Research, GDP Việt Nam năm 2025 sẽ tăng trưởng từ 6,7% đến 7,2%, vượt xa nhiều quốc gia trong khu vực. Dòng vốn FDI chiếm tỷ trọng lớn trong kim ngạch xuất khẩu, dự kiến đạt 470 tỷ USD, tăng 14,6% so với năm 2024.

Dự báo tốc độ tăng trưởng GDP hàng quý của Việt Nam giai đoạn 2024-2025. Nguồn: TPS Research, ước lượng bằng mô hình Arima và phần mềm R Studio.

Ngoài xuất khẩu, tiêu dùng nội địa cũng là một yếu tố then chốt. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng năm 2025 dự báo đạt 7.588 nghìn tỷ đồng, tăng 11,6% so với năm trước. Đây là minh chứng cho sức mạnh nội tại của nền kinh tế, với hơn 60% GDP đến từ chi tiêu của người tiêu dùng.

Các tập đoàn công nghệ lớn như Samsung và Intel không chỉ mở rộng đầu tư mà còn thiết lập các trung tâm R&D tại Việt Nam. Những nỗ lực này không chỉ nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất mà còn giúp Việt Nam dần trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo trong khu vực.

Những thách thức cần vượt qua

Mặc dù tiềm năng lớn, Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức đáng kể. Theo TPS Research, tốc độ giải ngân vốn đầu tư công hiện tại chỉ đạt 73,5% kế hoạch năm 2024. Việc đẩy nhanh tiến độ này là yếu tố quan trọng để tận dụng tối đa cơ hội từ làn sóng FDI.

Việt Nam còn phải cạnh tranh gay gắt với các nước trong khu vực như Indonesia và Thái Lan, nơi cũng đang đẩy mạnh thu hút đầu tư công nghệ cao. Thêm vào đó, bối cảnh kinh tế toàn cầu với nhiều biến động như lạm phát, biến đổi khí hậu và xung đột địa chính trị có thể gây ảnh hưởng tiêu cực.

Để giữ vững vị thế, Việt Nam cần tăng cường năng lực thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTA), nâng cấp kỹ năng lao động và cải thiện môi trường kinh doanh. Đồng thời, Chính phủ cần tập trung vào các chiến lược dài hạn như phát triển năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Việt Nam tầm nhìn 2030 và xa hơn

Không chỉ dừng lại ở việc thu hút vốn đầu tư, Việt Nam đang xây dựng một hệ sinh thái công nghệ cao bền vững. Các chương trình đào tạo nhân lực trong lĩnh vực kỹ thuật số và trí tuệ nhân tạo đang được triển khai mạnh mẽ, đảm bảo đáp ứng nhu cầu từ các tập đoàn đa quốc gia.

Dự báo của TPS Research cho thấy, nếu duy trì tốc độ phát triển như hiện tại, Việt Nam có thể vượt qua mốc 50 tỷ USD vốn FDI đăng ký vào năm 2030. Những dự án lớn như nhà máy bán dẫn của Samsung tại Thái Nguyên hay trung tâm R&D của LG tại Hải Phòng là minh chứng rõ nét cho tầm nhìn chiến lược của quốc gia.

Việt Nam không chỉ sẵn sàng đón nhận làn sóng FDI công nghệ cao vào năm 2025 mà còn đang tiến từng bước vững chắc để trở thành một trung tâm sản xuất và đổi mới công nghệ hàng đầu thế giới. Hành trình này không chỉ là cơ hội mà còn là thách thức để quốc gia khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

Xem thêm tại nguoiquansat.vn