Theo số liệu mới nhất được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố, lãi suất VND bình quân liên ngân hàng tại kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm khoảng 90-95% giá trị giao dịch) trong phiên 3/4 đã tăng lên 4,59%/năm. Đây là mức cao nhất của lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm kể từ giữa tháng 5/2023.

Mức lãi suất VND qua đêm hiện đã tiến sát mức trần. Trần lãi suất qua đêm được quy định là 5%, (theo Quyết định số 1123/QĐ-NHNN ngày 16/6/2023 về lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ).

Như vậy, lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã có 5 phiên tăng mạnh liên tiếp, từ mức 0,28%/năm ghi nhận vào ngày 28/3 lên 4,59%/năm trong phiên 3/4, tức tăng gấp gần 15 lần chỉ trong vòng 1 tuần.

Không chỉ kỳ hạn qua đêm mà lãi suất liên ngân hàng ở các kỳ hạn chủ chốt khác cũng tăng vọt trong phiên 3/4. Cụ thể, kỳ hạn 1 tuần tăng từ 1,56%/năm lên 4,71%/năm; kỳ hạn 2 tuần tăng từ 2,04%/năm lên 4,47%/năm; kỳ hạn 2 tháng tăng từ 2,36%/năm lên 4,3%/năm; kỳ hạn 3 tháng tăng lên 4,07%/năm từ mức 3,1%/năm.

Trước đó, vào giữa tháng 3, lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh, ngay sau khi NHNN có động thái hút tiền dư thừa trên hệ thống ngân hàng thông qua kênh tín phiếu. Mức lãi suất kỳ hạn qua đêm ghi nhận thấp hơn so với đáy ghi nhận hồi tháng 1/2024. Tuy nhiên, chuỗi ngày giảm lần này của lãi suất liên ngân hàng ngắn so với các đợt giảm ghi nhận cuối năm 2023 và tháng 1/2024.

Đến ngày 25/3, lãi suất liên ngân hàng xuất hiện xuất hiện xu hướng tăng khi khối lượng tín phiếu trúng thầu giảm so với các phiên trước đó.

Đặc biệt, lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh khi ngày 2/4, NHNN đã bơm tiền trở lại khi cho một thành viên vay 5.952 tỷ đồng thông qua kênh thị OMO (nghiệp vụ thị trường mở), với lãi suất 4%/năm, kỳ hạn 7 ngày. Đây là lần giao dịch đầu tiên trên kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá kể từ cuối tháng 2/2024.

Sau khi đã hút về khoảng 172.000 tỷ đồng qua kênh tín phiếu, nhà điều hành vẫn tiếp tục duy trì các đợt chào thầu mới với lãi suất trúng thầu tăng dần. Điều này được đánh giá như một biện pháp nhằm tái kiểm mặt bằng lãi suất liên ngân hàng khi sử dụng lãi suất trúng thầu tín phiếu như một mức lãi suất sàn cho các giao dịch trên thị trường 2, qua đó gián tiếp hỗ trợ tỷ giá.

Một nguyên nhân nữa khiến lãi suất liên ngân hàng tăng là do tín dụng có dấu hiệu hồi phục khi tăng trưởng dương trở lại. Cầu vốn trở lại một số ngân hàng cũng bắt đầu tăng nhẹ lãi suất tiền gửi tiết kiệm, nhằm tăng thanh khoản đón cầu tín dụng...

Số liệu mới nhất được NHNN công bố, tính đến ngày 25/3/2024, tín dụng nền kinh tế tăng 0,26% so với cuối năm 2023 (riêng tháng 3 tăng 0,98%) sau 2 tháng liên tiếp duy trì ở mức âm.

Lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh cho thấy thanh khoản hệ thống đã không còn quá dư thừa trong bối cảnh NHNN đã hút về lượng lớn thanh khoản qua kênh tín phiếu và nhu cầu cân đối gia tăng vào dịp cao điểm cuối quý I, đầu quý II.

Theo các chuyên gia phân tích từ Chứng khoán SSI, số liệu về cán cân thương mại hay FDI giải ngân trong tháng 3 tích cực. Tuy vậy, diễn biến tỷ giá kém tích cực do áp lực trên thị trường quốc tế vẫn rất mạnh và NHNN có thể sẽ phải thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn nhằm hạ nhiệt nhu cầu về USD.