Cổ phiếu ngành thép giảm mạnh

Ngay sau khi các báo cáo quý III/2024 của doanh nghiệp thép được công bố, với mức tăng trưởng chậm lại, thậm chí thua lỗ, hàng loạt cổ phiếu nhóm thép quay đầu giảm mạnh. Thống kê từ ngày 8/7 đến cuối tháng 11/2024, nhóm 5 cổ phiếu thép đang niêm yết giảm trung bình 39,5%, trong khi cùng thời gian, chỉ số VN30 chỉ giảm 1,3% và chỉ số VN-Index chỉ giảm 3,2%.

Tình trạng lao dốc của cổ phiếu thép xảy ra với cả nhóm doanh nghiệp thương mại, như Công ty cổ phần Đầu tư Thương mại SMC (mã SMC) giảm 66,4%; Công ty cổ phần Tập đoàn Thép Tiến Lên (mã TLH) giảm 48,4%… và nhóm doanh nghiệp sản xuất, như  Tập đoàn Hoa Sen (mã HSG) giảm 25%, Công ty cổ phần Thép Nam Kim (mã NKG) giảm 23%, Tổng công ty Thép Việt Nam - CTCP (mã TVN) giảm 34,5%…

Đơn cử, trường hợp của Tập đoàn Hoa Sen, trong quý IV niên độ tài chính 2023 - 2024 (từ ngày 1/7/2024 đến ngày 30/9/2024), doanh thu đạt 10.108,7 tỷ đồng, tăng 24,7% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế ghi nhận lỗ tới 185,89 tỷ đồng so với cùng kỳ; biên lợi nhuận gộp giảm mạnh từ 13,2%, về chỉ còn 8,4%.

Luỹ kế trong niên độ tài chính 2023 - 2024 (từ ngày 1/10/2023 đến 30/9/2024), Tập đoàn Hoa Sen đạt doanh thu 39.271,89 tỷ đồng, tăng 24,1% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế ghi nhận lãi 510,12 tỷ đồng, tăng 15,97 lần so với cùng kỳ.

Cũng là doanh nghiệp sản xuất thép quy mô lớn, Công ty cổ phần Thép Pomina (mã POM) lỗ thêm 285,82 tỷ đồng trong quý III/2024, nâng tổng lỗ trong 9 tháng năm 2024 lên tới 790,7 tỷ đồng so với cùng kỳ lỗ 646,98 tỷ đồng, tức tăng lỗ thêm 143,73 tỷ đồng.

Tuy không lỗ như Tập đoàn Hoa Sen và Thép Pomina, nhưng kết quả kinh doanh của Công ty Thép Nam Kim cũng tăng trưởng chậm lại. Cụ thể, trong quý III/2024, Thép Nam Kim ghi nhận lãi tăng 174,1%, lên 64,85 tỷ đồng; luỹ kế trong 9 tháng năm 2024 ghi nhận lãi tăng 296%, lên 434,59 tỷ đồng.

Trong nhóm doanh nghiệp thương mại, Công ty Đầu tư Thương mại SMC ghi nhận lỗ 82,42 tỷ đồng vào quý III/2024. Trước đó, trong 6 tháng đầu năm 2024, công ty này thoát lỗ nhờ bán các khoản đầu tư, thanh lý tài sản. Tới quý III, khi không còn lợi nhuận từ hoạt động khác, Công ty Đầu tư Thương mại SMC lỗ trở lại.

Tương tự, Công ty Thép Tiến Lên lỗ 120,22 tỷ đồng trong quý III; lũy kế 9 tháng năm 2024 lỗ tới 269,24 tỷ đồng.

Kỳ vọng giá thép sớm tăng trở lại

Nhóm doanh nghiệp thương mại của ngành thép có kết quả kinh doanh thua lỗ trong 9 tháng năm 2024 do giá thép tiếp tục giảm trong bối cảnh bán hàng gặp khó khăn, phải kinh doanh dưới giá vốn. Vì vậy, nhóm này chỉ duy trì lượng tồn kho nhất định.

Ngược lại, nhóm doanh nghiệp sản xuất dù tăng trưởng chậm lại, nhưng vẫn đang có dấu hiệu tăng tích trữ tồn kho. Trong 9 tháng năm 2024, Tập đoàn Hoa Sen tăng tồn kho thêm 2.073,6 tỷ đồng, lên 9.702,2 tỷ đồng, chiếm 49,6% tổng tài sản; Thép Nam Kim tăng tồn kho thêm 858,1 tỷ đồng, lên 6.576,8 tỷ đồng, chiếm 47,7% tổng tài sản; Thép Việt Nam tăng tồn kho thêm 467,3 tỷ đồng, lên 4.514,2 tỷ đồng, chiếm 18,6% tổng tài sản…

Với chiến lược tích trữ tồn kho, nếu giá thép không sớm bật tăng trở lại, nhóm doanh nghiệp sản xuất thép sẽ gặp rủi ro. Tuy nhiên, theo dự báo của các chuyên gia, giai đoạn khó khăn của ngành thép sẽ sớm kết thúc và giá thép sẽ tăng trở lại.

Công ty Chứng khoánNgân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCBS) kỳ vọng, giá thép sẽ duy trì xu hướng phục hồi do nhu cầu xây dựng tại Mỹ, châu Âu và Trung Quốc khởi sắc nhờ vào chính sách tiền tệ nới lỏng trên toàn cầu; nhu cầu sản xuất toàn cầu tăng lên khiến giá nguyên liệu đầu vào như quặng sắt, than cốc tăng, dẫn tới giá bán tăng trở lại; sản lượng sản xuất thép của Trung Quốc sụt giảm mạnh, trong khi hàng tồn kho duy trì ở mức thấp tại thời điểm cuối năm 2024.

Tương tự, Công ty cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC) dự báo, giá thép đã bước vào cuối chu kỳ giảm giá, tạo đáy trong ngắn hạn và trung hạn (3 - 6 tháng tới). Tháng 6/2024, Trung Quốc đưa ra tiêu chuẩn chất lượng mới cho thép thanh; đồng thời, một số quốc gia khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với thép Trung Quốc. Điều này tạo ra một đợt xả hàng tồn kho, tạo áp lực giảm giá. Đợt điều chỉnh này chủ yếu đến từ áp lực hàng tồn kho trong xã hội, chứ không phải trong nhà máy, do đó mang tính điều chỉnh ngắn hạn.