Động lực tăng trưởng chính
Bức tranh kinh doanh 6 tháng đầu năm 2024 ghi nhận sự khởi sắc với đóng góp tích cực của ngành công nghiệp - xây dựng với tỷ trọng 44,28%. Tổng cục Thống kê cho biết, tăng trưởng GDP nửa đầu năm đạt 6,42% và nếu tiếp tục duy trì đà này trong nửa cuối năm thì có thể hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 6-6,5% đề ra cho cả năm.
Thậm chí, một số dự báo lạc quan còn cho rằng, kinh tế Việt Nam có thể tăng trưởng 6,95% trong năm nay.
Trong đó, đầu tư công là một trong những động lực quan trọng góp phần thúc đẩy tăng trưởng cho nền kinh tế. Việc Chính phủ quyết liệt đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công trên cả nước đã tạo ra những chuyển biến tích cực.
Chủ trì phiên họp thứ 8 Ban Chỉ đạo cải cách hành chính diễn ra ngày 15/7/2024 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, cần tập trung rà soát, sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách, cải tiến quy trình, thủ tục để giải quyết những “nút thắt” về pháp lý dự án và nguồn lực, tạo điều kiện thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024.
Tập trung phân bổ xong vốn đầu tư công năm 2024 trong tháng 7 này và phấn đấu giải ngân cả năm đạt trên 95%, đồng thời thực hiện điều chuyển vốn cho những nơi làm tốt, giải ngân hiệu quả.
Năm 2024, cả nước dành 677.000 tỷ đồng cho đầu tư công. Trong 6 tháng qua, vốn đầu tư công thực hiện được ước đạt 244.400 tỷ đồng, bằng 33,8% kế hoạch năm và tăng 3,5% so với cùng kỳ năm trước.
Theo đó, ước tỷ lệ giải ngân đến hết ngày 30/6/2024 là 28%, đạt 30% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Có 12/44 bộ, cơ quan trung ương và 37/63 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân đạt trên mức bình quân chung của cả nước.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết: “Đầu tư công là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao năng lực sản xuất và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Với chỉ đạo quyết liệt, thường xuyên, liên tục của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo các địa phương, vấn đề giải phóng và bàn giao mặt bằng sạch đã có bước chuyển biến đáng khích lệ, đáp ứng về thời gian của các nhà thầu”.
Bên cạnh việc đẩy mạnh đầu tư công nhằm hỗ trợ và kích thích tăng trưởng trong bối cảnh nền kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, việc đầu tư cho cơ sở hạ tầng tại Việt Nam cũng là bài toán cần phải giải quyết trong dài hạn.
Theo ước tính của Global Inflrastructure Outlook, tới năm 2025, Việt Nam sẽ cần khoảng 22,2 tỷ USD nguồn vốn dành cho đầu tư cơ sở hạ tầng. Còn Công ty Chứng khoán DSC tính toán, với mức tăng trưởng trung bình CAGR khoảng 4,3% - con số này sẽ là 31,9 tỷ USD vào năm 2040. Tuy vậy, Việt Nam mới đáp ứng khoảng 82-83% lượng vốn này.
Nhu cầu đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng tại Việt Nam là vô cùng lớn, đặc biệt là hạ tầng giao thông, đòi hỏi phải có một hệ thống giao thông đồng bộ kết nối và được đầu tư bài bản, có quy hoạch tốt.
Chính vì vậy, các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực xây dựng hạ tầng và vật liệu xây dựng được dự báo còn nhiều dư địa tăng trưởng trong thời gian tới.
Chuyển động tích cực từ doanh nghiệp
Dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 (2021-2025) đi qua 12 địa phương với tổng chiều dài 729 km, chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập. Tính sơ bộ, tổng mức đầu tư cho dự án là 146.990 tỷ đồng, mục tiêu cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác, vận hành từ năm 2026.
Có 7 doanh nghiệp trên sàn chứng khoán được chọn làm nhà thầu thuộc các đoạn tuyến dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 bao gồm: VCG, C4G, G36, HHV, CC1, TTL và G36, trong đó HHV và VCG là 2 doanh nghiệp sở hữu nhiều gói thầu nhất.
Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng giao thông vận tải Đèo Cả (mã HHV) cho biết, giá trị backlog (đơn hàng còn tồn đọng) trong 6 tháng đầu năm 2024 vào khoảng hơn 3.000 tỷ đồng. HHV cùng Tập đoàn Đèo Cả đã hoàn thành cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo có tổng mức đầu tư hơn 8.900 tỷ đồng, đưa vào vận hành vào cuối tháng 4/2024.
Hai dự án ở phía Bắc là cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh (giai đoạn 1) và cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư hơn 25.300 tỷ đồng đã được khởi công.
Về hoạt động thi công xây lắp, tại 2 dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh và Hữu Nghị - Chi Lăng, giá trị xây lắp dự kiến của HHV vào khoảng 5.700 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, HHV đang tiếp tục đẩy mạnh thi công cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, đường ven biển Bình Định đoạn Cát Tiến - Diêm Vân, đường ven biển nối cảng Liên Chiểu - Đà Nẵng…
Năm 2024, HHV đặt mục tiêu doanh thu hợp nhất 3.146 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 404 tỷ đồng, tăng lần lượt 17% và 11% so với năm 2023.
Kết thúc 6 tháng đầu năm, dự kiến doanh thu HHV đạt gần 1.469 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt hơn 221 tỷ đồng, tăng lần lượt 28% và 15% so với cùng kỳ năm trước, qua đó hoàn thành khoảng 47% kế hoạch doanh thu và 55% kế hoạch lợi nhuận sau thuế cả năm.
Giai đoạn 2024-2025 được đánh giá là giai đoạn “vàng” của các doanh nghiệp lĩnh vực xây dựng hạ tầng và vật liệu xây dựng khi đầu tư công được đẩy mạnh giải ngân.
Với HHV, trong năm qua, doanh nghiệp này đã đẩy mạnh thi công các dự án cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Khánh Hoà - Buôn Ma Thuột, Đồng Đăng - Trà Lĩnh, Hữu Nghị - Chi Lăng… và đang nghiên cứu triển khai một số dự án tiềm năng khác, mở rộng cơ hội tăng trưởng.
Với Tổng công ty cổ phần Xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam (Vinaconex, mã VCG), ngoài dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, doanh nghiệp này còn trúng thầu một loạt dự án hạ tầng lớn khác trong thời gian gần đây như gói thầu 5.10 sân bay Long Thành (giá trị hơn 35.000 tỷ đồng), đường Vành đai 4 Hà Nội (khoảng 1.800 tỷ đồng)...
Hiện tại, giá trị backlog của Vinaconex ước khoảng 28.000 tỷ đồng. Năm 2024, kết quả kinh doanh của Vinaconex được kỳ vọng khởi sắc cùng chuyển biến tích cực từ động thái thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công của Chính phủ.
Công ty cổ phần Tập đoàn Cienco4 (mã C4G) nhận thấy cơ hội rất lớn khi Bộ Giao thông - Vận tải triển khai loạt dự án hạ tầng giao thông chiến lược như cao tốc Bắc - Nam phía Đông (giai đoạn 2), sân bay quốc tế Long Thành, các tuyến vành đai Hà Nội và TP.HCM… cùng nhiều dự án hạ tầng giao thông quan trọng khác.
 |
Năm 2024, Cienco4 đặt mục tiêu doanh thu đạt 4.500 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 250 tỷ đồng. Hiện Cienco4 đã ký một số gói thầu xây lắp có giá trị lớn như cao tốc Bắc Nam đoạn Hậu Giang - Cà Mau (6.466 tỷ đồng) và đoạn Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, gói thầu XL03 (2.974 tỷ đồng); đường Vành đai 4 Hà Nội, gói thầu XL11 (889 tỷ đồng); đường Vành đai 3 TP.HCM, gói thầu XL08 (1.418 tỷ đồng) và gói thầu XL10 (1.637 tỷ đồng); sân bay Long Thành, gói thầu 4.6 (7.244 tỷ đồng)… Trong đó, việc dự án BOT Diễn Châu - Bãi Vọt được thông xe sẽ thúc đẩy tăng trưởng cho mảng BOT. Đây là mảng có biên lợi nhuận gộp lớn (trên 50%), được kỳ vọng giúp lợi nhuận trước thuế của Cienco4 cải thiện đáng kể trong năm nay.
Ở ngành vật liệu xây dựng, Công ty cổ phần Hóa dầu Petrolimex (mã PLC) là doanh nghiệp sản xuất nhựa đường duy nhất đang niêm yết trên sàn chứng khoán. PLC có 5 kho nhựa đường có có sức chứa 17.000 m3, chiếm khoảng 30% thị phần ngành nhựa đường Việt Nam.
Một số dự án thành phần mà PLC tham gia thi công mặt bằng như Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang, Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau… Biên lợi nhuận gộp mảng nhựa đường của PLC duy trì ở mức 11-12%, đóng góp tích cực cho kết quả chung của PLC.
Việc triển khai dự án sân bay Long Thành và các tuyến đường cao tốc Bắc - Nam với nhu cầu lớn về đá xây dựng mang lại triển vọng tích cực cho Công ty cổ phần Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hòa (mã VLB) đang sở hữu 5 mỏ đá gồm Thạnh Phú 1, Thiện Tân 2, Tân Cang 1, Soklu 2, Soklu 5 và Công ty cổ phần Hóa An (mã DHA) đang quản lý khai thác 3 mỏ đá gồm Thạnh Phú 2, Tân Cang 3, Núi Gió.
Mỏ đá Tân Cang là nguồn cung chính cho dự án sân bay Long Thành, đường Vành đai 3 TP.HCM và một số dự án khác. Mỏ đá Thạnh Phú là nguồn cung chính cho khu vực Tây Nam Bộ với các dự án lớn như cao tốc Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau...
Có thể thấy, việc tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2024 đang trở thành bệ phóng vững chắc cho tăng trưởng của nhiều doanh nghiệp ngành xây dựng hạ tầng, vật liệu xây dựng. Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu nhóm này cũng ghi nhận sự thăng hoa khi nhiều mã tăng trưởng 2 chữ số từ đầu năm 2024 đến nay.