Năm 2024 khép lại với nhiều cung bậc cảm xúc cho ngành thép. Trong khi các doanh nghiệp lớn như Hòa Phát (HPG), Hoa Sen (HSG) và Nam Kim (NKG) ghi nhận những dấu hiệu tích cực, nhóm thép vừa và nhỏ lại tiếp tục đối mặt với khó khăn, minh chứng rõ nét qua tình cảnh của Pomina (POM) và Thương mại SMC (SMC).

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu ngành thép diễn biến kém tích cực so với VN-Index, vốn đã tăng 12% trong năm qua. Cổ phiếu HPG chỉ nhích nhẹ hơn 5%, trong khi HSG và NKG lần lượt giảm gần 17% và 24%. Cổ phiếu SMC giảm 17% từ đầu năm và "bốc hơi" 60% giá trị kể từ giữa tháng 7. Pomina, một thời là ông lớn ngành thép, chứng kiến cổ phiếu giảm tới 57%, bị hủy niêm yết và rơi vào diện hạn chế giao dịch trên sàn UPCoM.

Vận động của VN-Index và một số cổ phiếu ngành thép năm 2024

Dù vậy, nhóm cổ phiếu thép từng vượt trội VN-Index trong nửa đầu năm 2024 nhờ lợi nhuận tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, đà tăng chững lại trong nửa cuối năm, do tăng trưởng lợi nhuận giảm tốc và một số biến cố riêng lẻ trong kinh doanh.

Năm 2025 nhiều thách thức

Theo SSI Research, ngành thép năm 2025 sẽ lấy động lực chính từ thị trường nội địa, trong khi xuất khẩu tiếp tục đối mặt với các rào cản bảo hộ thương mại toàn cầu. Hiệp hội Thép Thế giới dự báo nhu cầu thép toàn cầu tăng 1,2% sau khi giảm 0,9% trong năm 2024, với sự phục hồi từ các thị trường chính như ASEAN, Hoa Kỳ và châu Âu. Tuy nhiên, rào cản thuế quan vẫn là một thách thức lớn.

Hoa Kỳ, chiếm 14,4% xuất khẩu thép Việt Nam, đang tiến hành điều tra chống bán phá giá thép chống ăn mòn nhập khẩu từ Việt Nam cùng 9 quốc gia khác. Đồng thời, xuất khẩu thép của Trung Quốc đạt mức cao nhất trong 9 năm qua với 101,15 triệu tấn trong 11 tháng năm 2024, tăng 22,6% so với cùng kỳ. Dù sản lượng xuất khẩu của Trung Quốc dự kiến giảm 9% vào năm 2025, áp lực cạnh tranh vẫn chưa giảm nhiệt.

Tại Trung Quốc, ngành xây dựng – nhân tố chính quyết định nhu cầu thép toàn cầu – tiếp tục chịu áp lực lớn. Doanh số bất động sản và công trình xây dựng mới lần lượt giảm 14,3% và 23% sau 11 tháng năm 2024. Dự báo nhu cầu thép của Trung Quốc giảm 1% trong năm 2025. Tuy nhiên, sự suy giảm sản lượng thép tại Trung Quốc (-1,3%) có thể giúp giảm áp lực cạnh tranh và hỗ trợ giá thép toàn cầu.

Ảnh minh họa

Kỳ vọng từ các biện pháp bảo hộ thương mại

Sản lượng thép nhập khẩu vào Việt Nam trong 11 tháng đầu năm 2024 tăng 33%, đạt 16,17 triệu tấn. Thép nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm tới 68%, gây áp lực lớn lên sản lượng thép nội địa. Trong bối cảnh này, các biện pháp phòng vệ thương mại trở thành điểm tựa quan trọng.

Bộ Công Thương đã mở các cuộc điều tra thuế chống bán phá giá đối với thép mạ kẽm từ Trung Quốc và Hàn Quốc, cùng HRC từ Trung Quốc và Ấn Độ. Dự kiến kết quả sẽ được công bố vào giữa năm 2025, với khả năng áp dụng biện pháp tạm thời giúp giảm áp lực cạnh tranh từ thép nhập khẩu, hỗ trợ giá thép và giảm giá nguyên liệu đầu vào.

SSI Research dự báo lợi nhuận các doanh nghiệp thép sẽ tăng trưởng trong năm 2025 nhưng tốc độ chậm hơn năm trước. Tập đoàn Hòa Phát được kỳ vọng hưởng lợi lớn nhất từ sự phục hồi của thị trường bất động sản, giải ngân đầu tư công và các chính sách bảo hộ. Với tỷ trọng tiêu thụ nội địa cao, HPG ít phụ thuộc vào xuất khẩu, đồng thời duy trì lợi thế cạnh tranh nhờ quy mô sản xuất lớn.

Hoa Sen (HSG) dự kiến lợi nhuận tăng 37% lên 700 tỷ đồng nhờ biên lợi nhuận gộp ổn định và sản lượng tiêu thụ nội địa cao. Ngược lại, Nam Kim (NKG) được dự báo có lợi nhuận đi ngang do phụ thuộc vào xuất khẩu và mức nền lợi nhuận cao năm 2024.

Xem thêm tại nguoiquansat.vn