Chiều ngày 2/7/2024, Báo Lao Động phối hợp cùng Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tổ chức Hội thảo “Tạo động lực nâng hạng thị trường chứng khoán”. Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi tham dự và chủ trì hội thảo.

Tăng tính chuyên nghiệp và bền vững

Phát biểu tại hội thảo, ông Vũ Chí Dũng - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (UBCKNN) cho biết, Bộ Tài chính, UBCKNN đã và đang nỗ lực không ngừng trong việc đổi mới, hoàn thiện khung khổ chính sách và điều hành, từ đó giúp thị trường chứng khoán Việt Nam khẳng định sức hút mạnh mẽ của mình sau hơn hai thập kỷ hoạt động.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi phát biểu tại hội thảo.

Điều này được minh chứng qua chất lượng hàng hóa trên sàn, quy mô giao dịch, cũng như số lượng nhà đầu tư tham gia ngày càng tăng, với chất lượng được liên tục nâng cao. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường có tốc độ phát triển nhanh nhất về quy mô và thanh khoản trong khu vực.

Tổng vốn hóa thị trường cổ phiếu 3 sàn HOSE, HNX và UPCoM đến ngày 31/5/2024 đạt xấp xỉ 10 triệu tỷ đồng, tương đương 97,35% GDP năm 2023 (GDP theo giá hiện hành). Thị trường cũng ghi nhận có tới 42 doanh nghiệp có vốn hóa hơn 1 tỷ USD. Số lượng tài khoản chứng khoán cũng chứng kiến mức tăng mạnh mẽ, từ 2.771.409 vào cuối năm 2020, lên 7.938.060 vào 31/5/2024, tương đương mức tăng trưởng kép 54,57% mỗi năm.

Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam đang được FTSE Russell đưa vào danh sách nhóm chờ nâng hạng lên Nhóm 2 - Thị trường Mới nổi. Việc nâng hạng thị trường chứng khoán sẽ là tín hiệu rõ ràng, cho thấy Việt Nam đã tiến bước dài hơn trong lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế. Qua đó, khẳng định vị thế và nâng cao hình ảnh không chỉ của riêng thị trường chứng khoán Việt Nam mà còn của cả nền kinh tế đối với cộng đồng quốc tế.

Theo ông Vũ Chí Dũng, ngoài việc thu hút dòng vốn nước ngoài, việc nâng hạng cũng giúp cải thiện khả năng định giá cổ phiếu, theo đó, giá cổ phiếu trên thị trường sẽ được nhiều nhà đầu tư nước ngoài chuyên nghiệp tham gia đánh giá, thể hiện đúng nhu cầu thực tế và đánh giá đúng tiềm năng phát triển của các doanh nghiệp. Việc cải thiện định giá này sẽ hỗ trợ tích cực cho quá trình cổ phần hoá, giúp cho việc thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) có thể thu được nguồn thu cao hơn cho ngân sách nhà nước.

Ngoài ra, việc nâng hạng thị trường chứng khoán cũng giúp gia tăng số lượng nhà đầu tư có tổ chức, nhà đầu tư có quy mô lớn trên thị trường, tăng tính chuyên nghiệp và bền vững trong hoạt động đầu tư, giảm thiểu các biến động mạnh của thị trường do bị tác động tâm lý của số lượng lớn nhà đầu tư cá nhân.

Thị trường chứng khoán không chỉ gia tăng số lượng nhà đầu tư, mà chất lượng của nhà đầu tư cũng sẽ được nâng cao với sự tham gia của các quỹ đầu tư, các tổ chức đầu tư quốc tế lớn với mục tiêu đầu tư dài hạn. Đi kèm theo đó là nội tại các doanh nghiệp và tổ chức kinh doanh chứng khoán trong nước chịu áp lực buộc phải nâng cao chất lượng doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nước ngoài theo chuẩn mực quốc tế.

Minh bạch thông tin là đòn bẩy quan trọng

Theo bà Trần Thị Khánh Hiền - Giám đốc Khối nghiên cứu, Công ty Chứng khoán MB (MBS), việc xếp vào nhóm các thị trường mới nổi sẽ là bước ngoặt quan trọng cho giai đoạn phát triển mới của thị trường chứng khoán Việt Nam, góp phần tăng quy mô và chất lượng, nâng cao hình ảnh và uy tín của tất cả các thành viên tham gia thị trường.

Tuy nhiên, quá trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam cần có sự chung tay của các bên, không chỉ nỗ lực của riêng cơ quan quản lý, các đơn vị thành viên, mà còn có sự chuẩn bị tích cực hơn từ phía doanh nghiệp về tuân thủ minh bạch thông tin, chất lượng thông tin khi tham gia sân chơi của thị trường mới nổi.

“Doanh nghiệp niêm yết sẽ nhận được sự chú ý nhiều hơn từ nhà đầu tư nước ngoài. Bên cạnh đó cũng có thách thức vì doanh nghiệp khi đó sẽ cần nâng cao chất lượng công bố thông tin, cũng như mức độ tiếp cận với nhà đầu tư nước ngoài. Ví dụ, việc công bố thông tin và các báo cáo cần có song ngữ, áp dụng IFRS. Doanh nghiệp Việt Nam cũng phải cạnh tranh nhiều hơn với các doanh nghiệp khác ở nước ngoài” - bà Hiền cho biết.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho rằng, để đẩy nhanh tiến trình nâng hạng thị trường, chất lượng công bố thông tin của doanh nghiệp cũng là một trong những yếu tố quyết định đáp ứng được yêu cầu của các tổ chức xếp hạng FTSE Russell và MSCI. Việc công bố thông tin đúng, đủ, kịp thời, chính xác không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là quyền lợi của doanh nghiệp.

Quang cảnh hội thảo

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, cơ quan quản lý đã có quy chuẩn, yêu cầu đối với doanh nghiệp về công bố thông tin, tăng cường thanh tra, giám sát công bố thông tin của doanh nghiệp, kịp thời phát hiện trường hợp vi phạm và có những biện pháp xử lý nghiêm.

Hiện Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

Phát biểu kết luận tại hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi thống nhất mục tiêu và lợi ích của việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường Cận biên lên thị trường Mới nổi. Mục tiêu thực hiện càng sớm càng tốt, cố gắng tuân thủ lộ trình đã được phê duyệt trong quá trình phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam. "Chúng ta cũng thống nhất những lợi ích cho các chủ thể tham gia thị trường, rộng nhất là lợi ích cho nền kinh tế Việt Nam, hướng tới mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước" - Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nói.

Thứ trưởng Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh, việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ khẳng định vị thế, cải thiện thanh khoản, chất lượng thị trường chứng khoán Việt Nam trong khu vực và quốc tế. Nâng hạng thị trường giúp cho sự tín nhiệm thị trường, tín nhiệm quốc gia được cải thiện. Nếu thị trường chứng khoán Việt Nam ở hạng cao, sẽ nâng hạng được tín nhiệm quốc gia, thuận lợi trong phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi khẳng định, để đạt được mục tiêu nâng hạng, cơ quan quản lý sẵn sàng giữ vai trò tiên phong. Cơ quan quản lý nhà nước đi đầu, nhưng không đi một mình mà cần sự tham gia của tất cả bên liên quan… Tất cả đều phải cùng đi, hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán trong thời gian sớm nhất.