Năm 2024 chứng kiến làn sóng các ngân hàng tại Việt Nam đẩy mạnh phát hành trái phiếu, chủ yếu để tăng vốn cấp 2 nhằm đáp ứng nhu cầu mở rộng tín dụng và đảm bảo các chỉ số an toàn vốn theo quy định.

Theo số liêuj tổng hợp của Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), tính đến ngày 27/9, đã có 25 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong tháng 9 được ghi nhận với tổng giá trị đạt 23.802 tỷ đồng.

Lũy kế từ đầu năm, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp được ghi nhận là 277.450 tỷ đồng, với 15 đợt phát hành ra công chúng trị giá 27.054 tỷ đồng (chiếm 9,8% tổng giá trị phát hành) và 268 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 250.396 tỷ đồng (chiếm 90,2% tổng số).

Trong đó, trái phiếu ngân hàng dẫn đầu khi chiếm tới 70,9% tổng giá trị trái phiếu, trái phiếu bất động sản xếp thứ hai và chỉ chiếm khiêm tốn gần 17,9%.

Các ngân hàng lớn như Techcombank, MB, HDBank, ACB, OCB... đã thực hiện nhiều đợt phát hành trái phiếu trong năm.

Theo đó, từ đầu năm đến nay, Techcombank đã huy động thành công 31.700 tỷ đồng từ 14 đợt phát hành trái phiếu với lãi suất 4,6%/năm. Tính riêng trong tháng 9, ngân hàng đã phát hành gần 10.000 tỷ đồng trái phiếu, với lãi suất phát hành là 5%/năm. 

Theo giải trình từ ngân hàng, số tiền thu được từ phát hành và chào bán trái phiếu sẽ được sử dụng để cho vay khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp. Thời điểm giải ngân trước 31/12/2024. 

Ghi nhận mới đây nhất, MB sẽ phát hành 30.000 trái phiếu, với tổng giá trị 3.000 tỷ đồng, theo hình thức chào bán riêng lẻ, dành cho đối tượng đáp ứng điều kiện là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp theo quy định pháp luật.

Theo đó, số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu sẽ được sử dụng để tăng vốn cấp II và cho vay đối với các khách hàng có nhu cầu hoặc phục vụ các hoạt động, kinh doanh của ngân hàng. 

Thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, từ đầu năm đến nay, ngân hàng ACB đã phát hành tổng cộng 12 lô trái phiếu ra thị trường với tổng giá trị 27.840 tỷ đồng. Trong đó, các mã trái phiếu có giá trị lớn nhất lên đến 5.000 tỷ đồng. Tính riêng tháng 9/2024, ngân hàng đã huy động 2 lô trái phiếu với tổng giá trị 2.500 tỷ đồng.

Được biết, ACB dự kiến phát hành 150.000 trái phiếu ra thị trường, tương ứng tổng giá trị 15.000 tỷ đồng. Mục đích phát hành trái phiếu là nhằm phục vụ nhu cầu cho vay, đầu tư cũng như đảm bảo tuân thủ các chỉ tiêu an toàn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Tương tự, trong tháng 8, ngân hàng OCB đã huy động thành công 5 lô trái phiếu với tổng giá trị 6.000 tỷ đồng. Trong đó, lô trái phiếu ghi nhận có giá trị lớn nhất với tổng giá trị phát hành 2.000 tỷ đồng. Như vậy, từ đầu tháng 6 đến nay, ngân hàng OCB đã phát hành ra thị trường tổng cộng 11 lô trái phiếu với tổng giá trị 12.800 tỷ đồng. 

Cuối tháng 9/2024, nhiều ngân hàng đẩy mạnh phát hành trái phiếu với tổng giá trị hàng nghìn tỷ đồng. Ngân hàng VIB phát hành 2.000 tỷ đồng trái phiếu với lãi suất 5,1%/năm vào ngày 27/9. Cùng ngày, HDBank phát hành 3.000 tỷ đồng thông qua hai lô trái phiếu.

Trước đó, TPBank đã huy động thành công 3.000 tỷ đồng từ hai lô trái phiếu trong hai ngày 25/9 và 26/9. Ngân hàng Sacombank cũng huy động được 1.500 tỷ đồng trái phiếu vào ngày 26/9. 

Ngoài ra, BVBank chào bán ra công chúng 15 triệu trái phiếu với lãi suất 7,9% một năm. Từ năm thứ hai, lãi suất bằng lãi tham chiếu cộng biên độ 2,5%. 

Ngân hàng vẫn là động lực chính của thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Việc phát hành trong ba tháng gần nhất có thể được lý giải phần nào các tổ chức tín dụng đang tích cực huy động nguồn vốn. Kỳ hạn trái phiếu của các tổ chức tín dụng tập trung ở các kỳ hạn ba năm (đối với các ngân hàng tư nhân) và trên 5 năm (đa phần là các ngân hàng quốc doanh). 

Theo như Công ty xếp hạng tín nhiệm FiinRatings dự báo trước đó, các ngân hàng sẽ cần phát hành một lượng lớn trái phiếu tăng vốn cấp 2, nhiều ngân hàng khác cũng dự kiến phát hành trong các tháng còn lại của năm 2024 như VietinBank (8.000 tỷ đồng), LPBank (6.000 tỷ đồng), SHB (5.000 tỷ đồng), BIDV (4.000 tỷ đồng)…

Theo đó, tăng trưởng tín dụng sẽ tạo động lực để các ngân hàng đa dạng hóa kênh tín dụng sang kênh trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới. Tại cuối quý II/2024, số dư trái phiếu doanh nghiệp chỉ chiếm 1,3% tổng dư nợ tín dụng tại 29 ngân hàng thương mại (cuối năm 2022 là 2,2%).

Tuy nhiên, khi mức độ hấp thụ vốn của doanh nghiệp cải thiện hơn trong các tháng cuối năm, hoạt động đầu tư trái phiếu doanh nghiệp sẽ được khai thác mạnh hơn khi các doanh nghiệp sử dụng hết hạn mức cho vay tại các ngân hàng thương mại, từ đó giúp thị trường trái phiếu doanh nghiệp sôi động hơn. 

Các chuyên gia phân tích tăng trưởng tín dụng tại các ngân hàng tăng tốc từ tháng 6, báo hiệu sự phục hồi của nhu cầu vay vốn cũng như phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới. Do đó, khối ngân hàng sẽ tiếp tục tăng phát hành trái phiếu trong thời gian còn lại của năm nay, nhằm có thêm vốn trung, dài hạn trên 3 năm khi tăng trưởng tín dụng dần khởi sắc.