Nhiều yếu tố giảm sức ép lên mặt bằng giá
Từ nay đến cuối năm, giá cả hàng hóa dịch vụ tiếp tục được kiểm soát. Ảnh tư liệu

Tỷ giá hạ nhiệt, vơi bớt áp lực lên lạm phát

Ở thời điểm này, Việt Nam vẫn đang duy trì cán cân thanh toán dương, dự trữ ngoại hối dự kiến đạt 110 tỷ USD trong năm 2024. Đây là những cơ sở góp phần ổn định mặt bằng tỷ giá từ nay đến cuối năm. Tỷ giá ổn định giúp cho mặt bằng lãi suất tiếp tục được duy trì ở mức thấp, đặc biệt là lãi suất cho vay.

Lạm phát có thể hạ nhiệt dần từ tháng 8 năm 2024

Lạm phát có thể hạ nhiệt dần từ tháng 8/2024 do mức nền cao của cùng kỳ. Mặc dù vậy, áp lực lạm phát trong các tháng cuối năm vẫn lớn bởi sự điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý (điện, giáo dục, y tế), ảnh hưởng của tỷ giá lên các mặt hàng nhập khẩu (xăng dầu) và tác động của cải cách tiền lương.

Trong khi đó, Công ty Chứng khoán MBS nhận định, mối lo ngại về lạm phát đang dần gia tăng khi tỷ lệ tăng CPI liên tục ở mức tiệm cận mục tiêu năm 2024 mà Chính phủ chỉ đạo là 4,5%.

Theo chuyên gia kinh tế, TS. Cấn Văn Lực - Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia, khi tỷ giá giảm như vậy, tạo ra tâm lý yên tâm hơn đối với nhà đầu tư, người dân, thì hiện tượng găm giữ ngoại tệ sẽ bớt đi, qua đó lại tiếp tục bớt đi áp lực với tỷ giá và gián tiếp bớt đi áp lực đối với lạm phát. Vị chuyên gia này nhận định, tỷ giá hạ nhiệt, được kỳ vọng giúp kiểm soát lạm phát của Việt Nam ở mức mục tiêu từ 4 - 4,5% trong khi vẫn tạo ra các động lực giúp tốc độ tăng trưởng kinh tế từ 6 - 6,5% trong cả năm nay.

Các chuyên gia kinh tế dự báo, tỷ giá VND/USD được kỳ vọng sẽ tiếp tục hạ nhiệt trong thời gian tới bởi theo giới phân tích quốc tế, Cục Dự trữ liên bang Mỹ Fed sẽ có thể cắt giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 9 tới và Fed có thể có 2 đến 3 đợt giảm lãi suất trong cả năm nay.

Trên thế giới, lạm phát toàn cầu đang có biểu hiện đi ngang sau một thời gian giảm nhanh nhưng trước bức tranh kinh tế khó đoán định khiến xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ của các nền kinh tế lớn vẫn chưa rõ rệt. Một số nước đã hạ lãi suất khi lạm phát được kiểm soát tiệm cận mục tiêu 2% trong đó Ngân hàng Canada và Ngân hàng Trung ương châu Âu trong tháng 6/2024 đã giảm 0,25% lãi suất cơ bản.

Cùng với đó, tốc độ tăng chỉ số lạm phát của một số nước đều ở mức thấp hay “chấp nhận được”. Như ở Mỹ trong nửa đầu năm 2024 biến động quanh 3,1 - 3,5%, của Anh giảm dần đầu năm từ 4% xuống 2,3%, Pháp từ 3,1 xuống 2,2%, của Đức từ 2,9% xuống 2,4%, của Nga biến động quanh 7,4 - 7,8%. Trung Quốc từ -0,8% đầu năm tăng lên 0,3%, Nhật Bản biến động quanh 2,2-2,8%, Ấn Độ giảm từ 5,1% xuống 4,83%.

Là quốc gia có độ mở kinh tế lớn như Việt Nam, việc các nước lạm phát hạ nhiệt cũng khiến chúng ta “dễ thở” hơn, khi nhiều hàng hóa là nhiên nguyên vật liệu, là đầu vào của nền kinh tế có chiều hướng giảm.

Kiểm soát ở mức phù hợp hỗ trợ tăng trưởng kinh tế

Hơn nửa năm qua đi, với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và Chính phủ, tăng trưởng kinh tế trong nước tiếp tục xu hướng phục hồi, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát trong tầm mục tiêu, các cân đối lớn được đảm bảo, là điểm sáng về kinh tế trong khu vực và trên thế giới.

Lạm phát của Việt Nam được kiểm soát ở mức phù hợp để hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế. Nhiều tổ chức nghiên cứu dự báo chỉ số giá tiêu dùng cả năm nay từ mức 3,6 - 4,3%, dưới mức trần định hướng (4,5%) khi quan sát thấy tỷ giá và nhiều hàng hóa và dịch vụ thiết yếu có xu hướng giảm nhiệt…

Tuy nhiên, theo PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh, công tác kiểm soát lạm phát từ nay đến cuối năm có cả yếu tố thuận lợi và bất lợi. Nhiều tổ chức nghiên cứu dự báo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cả năm nay từ mức 3,6 - 4,3%.

Áp lực đến từ giá xăng dầu trong nước tăng theo giá thế giới, nhu cầu sử dụng điện sinh hoạt tăng và mức đóng bảo hiểm y tế được điều chỉnh theo mức lương cơ sở mới là những nguyên nhân chính làm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2024 tăng 0,48% so với tháng trước. So với tháng 12/2023, CPI tháng 7/2024 tăng 1,89% và so với cùng kỳ năm trước tăng 4,36%. Bình quân 7 tháng đầu năm 2024, CPI tăng 4,12% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,73%.

Mới đây, nhóm nghiên cứu của Ngân hàng HSBC nhận định, lạm phát tiếp tục tiến sát đến mức trần 4,5%. Tuy nhiên, theo HSBC, các hiệu ứng bất lợi từ thị trường hàng hóa và dịch vụ sẽ sớm giảm, kéo lạm phát xuống thấp đáng kể trong nửa sau của năm 2024, kỳ vọng lạm phát bình quân sẽ quanh mức 3,6% cho cả năm 2024.

Nhóm nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) thì cho rằng, mức tăng theo tháng của chỉ số giá tiêu dùng khá thấp, bình quân chỉ 0,2% trong 4 tháng gần nhất.

Lạm phát có thể hạ nhiệt dần từ tháng 8/2024 do mức nền cao của cùng kỳ. Mặc dù vậy, áp lực lạm phát trong các tháng cuối năm vẫn lớn bởi sự điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý (điện, giáo dục, y tế), ảnh hưởng của tỷ giá lên các mặt hàng nhập khẩu (xăng dầu) và tác động của cải cách tiền lương. Do đó, VDSC điều chỉnh tăng dự báo lạm phát năm 2024 từ mức 3,5% lên 3,8%./.

CPI bình quân năm 202 dự báo ở mức 4,3%

Theo dự báo của Công ty Chứng khoán MBS, CPI có thể tăng trong những tháng còn lại của năm, nâng CPI bình quân năm 2024 lên 4,3%. Mặc dù tiêu dùng nội địa vẫn trong tình trạng ảm đạm, lạm phát nửa cuối năm 2024 sẽ chịu rủi ro bởi các yếu tố chính như: giá thép và vật liệu xây dựng nội địa dự kiến sẽ phục hồi lên mức 15 triệu đồng/tấn (+8% so với cùng kỳ) trong năm 2024 nhờ đà tăng của giá thép thế giới và nhu cầu ấm lên ở thị trường Việt Nam.

Việc tăng lương cơ bản được thực hiện từ ngày 1/7 đang và sẽ tác động đến lạm phát trong thời gian tới. Ngoài ra, giá dầu trong nửa cuối năm 2024 sẽ dao động quanh mức 85 USD/thùng khi OPEC+ đã quyết định duy trì cắt giảm sản lượng đến hết quý III/2024, cao hơn so với giá dầu trung bình nửa cuối năm 2023.

Theo các chuyên gia kinh tế, công tác kiểm soát lạm phát từ nay đến cuối năm có cả yếu tố thuận lợi và bất lợi. Ở khía cạnh thuận lợi, tỷ giá có xu hướng giảm nhiệt góp phần giảm giá hàng nhập khẩu nguyên vật liệu, giá cả hàng hóa dịch vụ tiếp tục được kiểm soát, trong đó có yêu cầu đánh giá kỹ tác động trước các đợt tăng giá hàng hóa dịch vụ do Nhà nước quản lý.

Tuy nhiên, điểm bất lợi là bối cảnh kinh tế quốc tế nhiều yếu tố khó lường, căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông có thể khiến giá nhiên liệu tăng trong thời gian tới, dự kiến giá điện sẽ còn tăng…, đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ và những giải pháp kịp thời để đạt mục tiêu lạm phát.

Để kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, Bộ Tài chính trong báo cáo gửi Ban Chỉ đạo điều hành giá đã đề nghị các bộ, ngành, địa phương theo dõi sát tình hình, chủ động dự báo, tính toán và cập nhật kịch bản lạm phát để xây dựng kịch bản điều hành giá tổng thể, rà soát các nhóm hàng chiếm tỷ trọng lớn để có giải pháp phù hợp, bảo đảm kiểm soát lạm phát dưới 4,5%.

Đồng thời, chủ động phương án, lộ trình điều chỉnh giá phù hợp, đồng thời, không để thiếu hàng, gián đoạn nguồn hàng, tăng giá đột biến lương thực, thực phẩm, xăng dầu. Sẵn sàng phương án cung ứng, điều tiết nguồn điện để bảo đảm cung ứng đủ điện, xăng dầu trong mọi tình huống. Một giải pháp khác là cần xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, găm hàng tăng giá, thao túng giá... Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu các giải pháp trên được thực hiện chặt chẽ, chỉ tiêu lạm phát sẽ ở dưới mốc 4,5%, thấp hơn mục tiêu đề ra./.