Tại Hội nghị lần thứ 10, Ban Chấp hành Trung ương thống nhất chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, xác định đây là nhiệm vụ chính trị và ưu tiên nguồn lực đầu tư thực hiện sớm.

Thông tin về dự án, tuyến đường sát tốc độ cao Bắc Nam có chiều dài 1.541 km, quy mô đường đôi, khổ 1,435mm, điện khí hóa, hạ tầng thiết kế với tốc độ 350km/h, kết hợp kinh tế với an ninh- quốc phòng, giữa vận tải hành khách là chủ yếu và vận tải hàng hóa nhanh khi có nhu cầu. Tổng vốn đầu tư ước tính khoảng 70 tỷ USD, mục tiêu hoàn thành vào năm 2035.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, GDP sẽ tăng khoảng 0,97 điểm phần trăm/năm so với không đầu tư dự án. Nguồn thu từ khai thác quỹ đất, khai thác thương mại dự kiến khoảng 22 tỷ USD, sẽ góp phần cải thiện nhiều chỉ tiêu kinh tế vĩ mô.

Trước mắt, Bộ Giao thông Vận tải đã có đề xuất ưu tiên nguồn lực để khởi công hai đoạn Hà Nội - Vinh và TPHCM - Nha Trang với tổng chiều dài khoảng 642km vào cuối năm 2027.

Trong báo cáo cập nhật mới đây, Chứng khoán Yuanta Việt Nam ước tính tổng mức đầu tư cho giai đoạn này khoảng 29,1 tỷ USD (giai đoạn 1).

"Chỉ riêng giai đoạn 1, nhiều lĩnh vực sẽ được hưởng lợi - đây là các ngành có khối lượng công việc liên quan đến sắt thép, vật liệu xây dựng, nhà thầu xây dựng, xây dựng điện, thiết bị điện, các công ty đường sắt, ngân hàng, bất động sản", báo cáo chỉ ra.

Với nhóm sắt thép, Yuanta cho rằng giá trị hạng mục liên quan đến giai đoạn 1 là 642km ước tính khoảng 21,5 tỷ đồng và giá trị các hạng mục liên quan toàn bộ dự án 1.541 km khoảng 51,8 tỷ đồng. Đây là ngành lợi rõ nhất vì Chính phủ sẽ ưu tiên sử dụng sắt thép trong nước. Sắt thép cũng là nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng lớn nhất cho dự án. Nhóm phân tích ưu tiên HPG nhờ lợi thế thép HRC và dự án Dung Quất 2 giúp mở rộng năng lực sản xuất. Ngoài ra một số cổ phiếu được hưởng lợi có thể kể đến như HSG, NKG.

Bên cạnh đó, Yuanta Việt Nam cũng cho rằng các doanh nghiệp vật liệu xây dựng như đá, xi măng, gạch ốp lát, còn trữ lượng lớn, thời hạn khai thác dài hoặc đang chuẩn bị được cấp giấy phép mới có thể được hưởng lợi.

Với nhóm nhà thầu xây dựng, mặc dù tổng thầu và bên tư vấn nhiều khả năng là doanh nghiệp nước ngoài, tuy nhiên, các nhà thầu trong nước vẫn có thể giành lấy các hợp đồng thầu phụ. Yuanta Việt Nam ưu tiên chọn doanh nghiệp đầu ngành, có chuyên môn và uy tín cao, có thể kể đến như CTD, FCN, C4G, CC1, VCG, HHV.

Đối với lĩnh vực xây dựng điện, thiết bị điện, các doanh nghiệp đầu ngành, năng lực sản xuất lớn như PC1, TV2, GEX, ... có thể được hưởng lợi. 

Bên cạnh đó, các công ty đường sắt nhiều khả năng sẽ được giao vận hành, quản lý dự án.

Một số ngân hàng có quy mô lớn, có chi phí vốn thấp nhất và lãi suất cho vay thấp nhất sẽ có thể tham gia cho vay dự án. Các nhà phân tích ưu tiên lựa chọn các ngân hàng quốc doanh như VCB, BID, CTG. Ngoài ra, nhóm bất động sản cũng có thể hưởng lợi khi giá trị quỹ đất dọc theo tuyến đường sẽ gia tăng giá trị.