'Phút 89' của dự án cảng biển gần 114.000 tỷ đồng, giúp Việt Nam viết lại vị thế trên bản đồ thương mại hàng hải toàn cầu

Thông tin từ Báo Đầu tư, nếu không có gì thay đổi, trong tuần này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà sẽ chủ trì cuộc họp về chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Đây nhiều khả năng sẽ là cuộc làm việc, rà soát lần cuối trước khi siêu dự án này được Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Vào đầu tuần trước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH&ĐT) đã định danh chính thức cho siêu công trình hạ tầng cảng biển này.

Được biết, trong hồ sơ xin phê duyệt chủ trương đầu tư, liên danh CTCP Cảng Sài Gòn (UPCoM: SGP) - Terminal Investment Limited Holding S.A đề xuất tên dự án là “Cảng trung chuyển quốc tế cửa ngõ Sài Gòn”. Tuy nhiên, để đảm bảo phù hợp, UBND TP. HCM và Bộ KH&ĐT đã thống nhất ghi nhận tên dự án là “Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ”.

'Phút 89' của dự án cảng biển gần 114.000 tỷ đồng, giúp Việt Nam viết lại vị thế trên bản đồ thương mại hàng hải toàn cầu
Phối cảnh dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ

Trước đó, vào đầu tháng 12/2024, Bộ KH&ĐT đã có Báo cáo thẩm định số 10120/BC-BKHĐT gửi Thủ tướng Chính phủ, báo cáo lần thứ hai về Hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư dự án này. Một số điều kiện đáng chú ý để dự án được phê duyệt:

- Nhà đầu tư chỉ được thực hiện dự án sau khi đảm bảo phù hợp quy hoạch các cấp, chuyển mục đích sử dụng rừng và đất rừng theo đúng quy định, đồng thời hoàn thành thủ tục về bảo vệ môi trường.

- Công nghệ sử dụng phải đáp ứng quy định của pháp luật về chuyển giao và ứng dụng.

- Nhà đầu tư không được chuyển nhượng dự án trong vòng 5 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đầu tư. Sau thời gian này, việc thay đổi nhà đầu tư phải tuân thủ quy định pháp luật và được UBND TP. HCM chấp thuận.

- Các hoạt động chuyển nhượng liên quan đến nhà đầu tư nước ngoài phải được Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và các cơ quan liên quan đồng ý.

Liên quan đến việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, Bộ KH&ĐT kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP. HCM chủ trì, phối hợp các bộ ngành tổ chức đấu thầu công khai, đảm bảo minh bạch. Nhà đầu tư được chọn cần: góp đủ vốn chủ sở hữu đúng tiến độ cam kết; ký quỹ hoặc có bảo lãnh ngân hàng về nghĩa vụ thực hiện dự án; cam kết tỷ lệ hàng trung chuyển theo kế hoạch, không ảnh hưởng tới hoạt động các cảng biển lân cận.

Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được đánh giá là đặc biệt quan trọng.

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng nhận định: “Dự án không chỉ khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ hàng hải quốc tế, mà còn giúp Việt Nam trở thành trung tâm trung chuyển vận tải, logistics lớn, hỗ trợ kinh tế - xã hội, thương mại xuất nhập khẩu và quốc phòng, an ninh biển”.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Xuân Sang khẳng định: “Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ có vị trí chiến lược, không ảnh hưởng tới các cảng biển hiện hữu và có tiềm năng trở thành trung tâm trung chuyển cửa ngõ quốc tế”.

Cho đến thời điểm này, cả hai đơn vị trong liên danh đề xuất là dự án đều cơ bản đáp ứng kỳ vọng. Trong đó, CTCP Cảng Sài Gòn là đơn vị thành viên của Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam - VIMC (đơn vị khai thác, vận hành cảng biển lớn nhất Việt Nam) và Terminal Investment Limited Holding S.A là đơn vị thành viên của hãng tàu biển lớn bậc nhất thế giới - Mediterranean Shipping Company - MSC.

'Phút 89' của dự án cảng biển gần 114.000 tỷ đồng, giúp Việt Nam viết lại vị thế trên bản đồ thương mại hàng hải toàn cầu
Nguồn: Báo Đầu tư

MSC có năng lực chuyên chở của đội tàu đạt trên 23 triệu Teu/năm, chiếm 18% tổng năng lực vận tải đội tàu thế giới. Các tuyến dịch vụ của MSC đang kết nối tới hơn 500 cảng biển toàn cầu. Ông Phạm Anh Tuấn, Phó Tổng Giám đốc VIMC cho biết, hiện hàng hóa tại các quốc gia trong khu vực như Campuchia, Thái Lan, Brunei, phía Nam Trung Quốc và Philippines chủ yếu được trung chuyển tại Singapore hay Malaysia. Trường hợp hàng hóa từ quốc gia trong khu vực nêu trên trung chuyển tại Cần Giờ, cự ly vận chuyển giảm khoảng 30 - 70% so với khi đến Singapore.

MSC đang đặt quyết tâm rất cao đối với dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, trong các cuộc làm việc, MSC đều xác nhận là có kế hoạch di dời một phần hoạt động trung chuyển của hãng tàu về Việt Nam, xây dựng cảng trung chuyển quốc tế, hình thành trung tâm trung chuyển tại Việt Nam. Tổng khối lượng hàng hóa thông qua cảng mà dự kiến MSC muốn đầu tư có thể đạt khoảng 4,8 triệu Teu vào năm 2030 và khoảng 16,9 triệu Teu vào năm 2047, với mục tiêu khai thác phần lớn là hàng trung chuyển quốc tế do hãng phân phối.

Hiện tại, điểm vướng mắc lớn nhất của dự án là tiến độ thực hiện. Bộ KH&ĐT đề xuất Quốc hội điều chỉnh Nghị quyết số 98/2023/QH15 để UBND TP. HCM có thể linh hoạt điều chỉnh tiến độ mà không cần thực hiện lại thủ tục chấp thuận.

Với sự tham gia của MSC và sự đồng thuận từ các cơ quan liên quan, dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ có thể tạo nên bước ngoặt cho ngành logistics Việt Nam, góp phần thúc đẩy kinh tế biển và nâng cao vị thế quốc gia.

Xem thêm tại nguoiquansat.vn