Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã triển khai nhiều chính sách để thúc đẩy chuyển đổi số, đặc biệt trong ngành Ngân hàng. Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã thực hiện nhiều sáng kiến, như ra mắt VCB Digibank và VCB CashUp, nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng và tối ưu hóa quy trình nghiệp vụ. Ngân hàng cũng là đơn vị tiên phong trong việc áp dụng dịch vụ xác thực điện tử, giúp hơn 4 triệu khách hàng cập nhật thông tin sinh trắc học thành công. Vietcombank cam kết tiếp tục dẫn đầu trong chuyển đổi số, góp phần vào sự phát triển bền vững của cộng đồng và xã hội.

Cụm từ “chuyển đổi số” đã được đề cập 21 lần trong các văn kiện Đại hội XIII của Đảng, bao gồm Báo cáo chính trị, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, Báo cáo đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 và phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025. Điều này chứng tỏ tầm quan trọng đặc biệt của “chuyển đổi số” đối với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Đảng và Nhà nước ta rất chú trọng đến việc thúc đẩy chuyển đổi số trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0. Nghị quyết số 52-NQ/TW, được Bộ Chính trị ban hành vào tháng 9/2019, khẳng định rằng tham gia vào cuộc cách mạng này là yêu cầu tất yếu và là nhiệm vụ chiến lược quan trọng, cần thiết cho sự phát triển lâu dài và hội nhập quốc tế. Việc này được coi là một giải pháp đột phá, giúp Việt Nam tạo ra cơ hội lớn trong phát triển kinh tế - xã hội.

Trong các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng, báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII cũng nhấn mạnh: “Thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số và xã hội số là mục tiêu nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.”. Trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030, chuyển đổi số đã được đặt vào trọng tâm của ba nhiệm vụ chính nhằm tạo ra sự phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg, phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Đây là một cơ hội lớn cho Việt Nam để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội và đạt mục tiêu trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030.

Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng: cơ hội và thách thức

Chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng cũng đã được triển khai mạnh mẽ theo Nghị quyết 52-NQ/TW và Quyết định số 749/QĐ-TTg. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 16/2020/TT-NHNN, cho phép mở tài khoản trực tuyến, và Quyết định 810/QĐ-NHNN phê duyệt “Kế hoạch chuyển đổi số ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Đặc biệt, trong sự kiện “Chuyển đổi số” ngành Ngân hàng vào tháng 5/2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định chuyển đổi số là xu thế tất yếu và đánh giá cao những nỗ lực tiên phong của ngành Ngân hàng trong công cuộc này.

Ngành Ngân hàng đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ trong việc chuyển đổi số, bao gồm cải thiện nhận thức, xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ, phát triển các dịch vụ ngân hàng số và đảm bảo an ninh thông tin. Nhiều dịch vụ đã hoàn toàn có thể thực hiện qua các kênh số như mở tài khoản, chuyển tiền, và thanh toán di động. Đặc biệt, nhiều ngân hàng Việt Nam đã có trên 90% giao dịch được thực hiện qua các kênh số, với tốc độ tăng trưởng thanh toán di động bình quân hơn 90% mỗi năm.

Tuy nhiên, chuyển đổi số trong ngành ngân hàng vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao và các vấn đề pháp lý chưa hoàn thiện. Bảo mật thông tin khách hàng và các quy định về định danh số vẫn cần được hoàn thiện để đảm bảo quá trình này được thực hiện an toàn và hiệu quả.

Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và nâng cấp hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin để đảm bảo quá trình chuyển đổi số diễn ra an toàn và thông suốt. Việc ứng dụng công nghệ số sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ, đặc biệt là việc khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác thực khách hàng và cải thiện các dịch vụ ngân hàng số.

Thực tiễn tại Vietcombank

Vietcombank đã thể hiện sự quyết tâm trong quá trình chuyển đổi số nhằm thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 thông qua Nghị quyết số 339-NQ/ĐU, ban hành ngày 01/7/2021. Trên cơ sở này, Vietcombank tiếp tục phát triển chiến lược chuyển đổi số với các nghị quyết từ Hội đồng Quản trị, bao gồm Nghị quyết số 363 và Nghị quyết số 608, nhằm xây dựng kế hoạch hành động đến năm 2025. Kế hoạch này bao gồm 53 sáng kiến và 304 hành động cụ thể, tập trung vào 4 trụ cột chính: Số hóa, Dữ liệu, Công nghệ và Chuyển đổi. Mục tiêu của chiến lược này là nâng cao trải nghiệm khách hàng, phát triển nguồn nhân lực số, và tối ưu hóa quy trình nghiệp vụ, góp phần đạt được 12 nhóm hiệu quả lớn.

Việc thực hiện chiến lược chuyển đổi số của Vietcombank không chỉ giúp ngân hàng nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững, tạo tiền đề cho những thành tựu quan trọng trong tương lai. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp và toàn diện của Đảng ủy, Vietcombank đã đạt được những bước tiến quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển tiếp theo và thúc đẩy hoàn thành các mục tiêu chiến lược chuyển đổi số đến năm 2025.

Một trong những kết quả nổi bật là Vietcombank đã xây dựng kế hoạch hành động chi tiết và lộ trình chuyển đổi số một cách bài bản, chuyên nghiệp, với sự tham gia của các tổ chức tư vấn hàng đầu quốc tế. Ngân hàng cũng đã hoàn thiện mô hình tổ chức, trong đó đặc biệt là việc thành lập “Trung tâm Ngân hàng số” và bổ sung nguồn nhân sự chuyên trách cho quá trình chuyển đổi số, bao gồm sự góp mặt của nhiều chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

Ngoài ra, Vietcombank đã tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu thị trường thông qua việc phát triển các nền tảng số tiên tiến. Ngân hàng cũng đã hoàn thiện cơ bản cơ chế và chính sách hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi số, với trọng tâm là việc phổ biến, đào tạo, và áp dụng phương pháp làm việc “Agile”. Đây là phương pháp làm việc linh hoạt và sáng tạo, giúp cải thiện quy trình và tăng cường hiệu quả trong việc triển khai các dự án số hóa.

Những đổi mới và sáng tạo trong quá trình chuyển đổi số đã mang lại cho Vietcombank nhiều sản phẩm và dịch vụ hiện đại, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.

Một trong những thành tựu nổi bật là sự ra mắt của VCB Digibank vào tháng 7/2020. Đây là một dấu mốc quan trọng, khẳng định tầm nhìn và quyết tâm mạnh mẽ của Vietcombank trong quá trình chuyển đổi số. VCB Digibank là một kênh ngân hàng số hoạt động 24/7, dành riêng cho khách hàng cá nhân, giúp họ có thể thực hiện các giao dịch mọi lúc, mọi nơi trên mọi thiết bị kết nối Internet. Đặc biệt, khách hàng có thể đăng ký VCB Digibank trực tuyến chỉ trong vài phút thông qua công nghệ định danh điện tử (eKYC), mà không cần phải đến quầy giao dịch.

Ứng dụng này đã ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ về số lượng người dùng cá nhân, cùng với phản hồi rất tích cực từ phía khách hàng. Các tính năng hiện đại và trải nghiệm mới mẻ mà VCB Digibank mang lại đã giúp hàng triệu khách hàng tận hưởng sự thuận tiện tối đa trong mọi giao dịch ngân hàng, từ chuyển khoản, thanh toán hóa đơn đến quản lý tài khoản, góp phần nâng cao trải nghiệm khách hàng và đưa Vietcombank tiến xa hơn trong quá trình chuyển đổi số.

Một thành tựu nổi bật khác trong quá trình chuyển đổi số của Vietcombank là sự phát triển và ra mắt “VCB CashUp” vào tháng 7/2021. Đây là hệ thống thanh toán và quản lý dòng tiền hiện đại, toàn diện đầu tiên tại Việt Nam, được thiết kế dành riêng cho các khách hàng doanh nghiệp cao cấp. Với các giải pháp tổng thể và ưu việt, VCB CashUp cung cấp trải nghiệm thông minh và tiện lợi trên nhiều thiết bị thông qua nền tảng ngân hàng hợp kênh (Omni-channel). Hệ thống này không chỉ giúp khách hàng có trải nghiệm đồng nhất trên các thiết bị, mà còn đáp ứng được nhu cầu quản lý tài chính đa tầng, đa phương của doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ toàn diện cho cả hệ sinh thái doanh nghiệp.

Tiếp đó, vào tháng 11/2021, Vietcombank tiếp tục cho ra mắt VCB DigiBiz, một dịch vụ ngân hàng số dành cho khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). VCB DigiBiz mang đến các tính năng giúp doanh nghiệp thực hiện giao dịch nhanh chóng và quản lý tài chính một cách hiệu quả hơn. Đặc biệt, dịch vụ này áp dụng hai phương thức xác thực bảo mật tiên tiến là Smart OTP (xác thực qua ứng dụng trên điện thoại, tích hợp ngay trên VCB DigiBiz) và Hard Token (thiết bị vật lý). Nhờ đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tận hưởng sự tiện lợi tối đa mà vẫn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các giao dịch.

Hai hệ thống này đã giúp Vietcombank củng cố vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực ngân hàng số, đặc biệt trong việc đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp về quản lý tài chính và dòng tiền.

Vào tháng 8/2023, Vietcombank tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong lĩnh vực thanh toán số bằng cách ra mắt dịch vụ Visa Apple Pay. Đây là một phương thức thanh toán mới, an toàn và bảo mật hơn, được thiết kế nhằm mang lại trải nghiệm thanh toán không tiếp xúc, nhanh chóng và tiện lợi cho khách hàng. Với Visa Apple Pay, người dùng có thể tránh việc đưa thẻ thanh toán cho người khác hoặc tiếp xúc với các thiết bị thanh toán vật lý, cũng như hạn chế việc trao đổi tiền mặt. Để sử dụng dịch vụ này, khách hàng chỉ cần nhấn đúp và giữ iPhone hoặc Apple Watch gần máy POS (cổng thanh toán) để thực hiện thanh toán. Mỗi giao dịch đều được bảo mật chặt chẽ, thông qua các phương thức xác thực tiên tiến như Face ID, Touch ID hoặc mật khẩu của thiết bị, kèm theo một mã bảo mật động dùng một lần. Điều này giúp đảm bảo tính bảo mật và riêng tư tối đa cho mọi giao dịch của khách hàng. Việc ra mắt Visa Apple Pay không chỉ giúp nâng cao trải nghiệm người dùng mà còn khẳng định Vietcombank là ngân hàng tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại, đáp ứng nhu cầu thanh toán không tiếp xúc ngày càng phổ biến trên toàn cầu.

Tháng 6/2024 Vietcombank với vai trò là “Nhà đồng hành Vàng” của Lễ hội Không tiền mặt - Cashless Day 2024 diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh đã tích cực tham gia với nhiều đóng góp và hoạt động đặc sắc, nổi bật nhằm thúc đẩy phong trào thanh toán không tiền mặt trong cộng đồng. Sự kiện này không chỉ nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của giao dịch không tiền mặt mà còn thể hiện cam kết của Vietcombank trong việc phát triển hệ thống thanh toán hiện đại, an toàn và tiện lợi. Tham gia vào lễ hội, Vietcombank cũng đã giới thiệu các dịch vụ và sản phẩm ngân hàng số tiên tiến, giúp khách hàng trải nghiệm những phương thức thanh toán hiện đại nhất.

Gian hàng “Chạm cà phê” của Vietcombank tại Lễ hội Không tiền mặt 2024 đã tạo dấu ấn mạnh mẽ với thiết kế độc đáo và trải nghiệm hấp dẫn, thu hút sự chú ý đặc biệt từ giới trẻ. Qua mô hình chuyến xe chuyển động, gian hàng đã tái hiện thói quen thanh toán “một chạm” với giá trị tượng trưng 1.000 đồng, giúp khách tham gia thưởng thức ly cà phê thơm ngon. Qua đó, Vietcombank không chỉ mang đến hình ảnh thân thiện và gần gũi mà còn tạo cơ hội để khách hàng tìm hiểu về các phương thức thanh toán hiện đại như thẻ phi vật lý VCB Digicard, Apple Pay, Garmin Pay và Samsung Pay. Qua đó, ngân hàng đã tư vấn và hỗ trợ nhiều khách hàng đăng ký dịch vụ ngay tại gian hàng, góp phần nâng cao nhận thức về lợi ích và an toàn của thanh toán không tiền mặt. Sự kiện đã thể hiện cam kết của Vietcombank trong việc kết nối bền vững với khách hàng ở mọi lứa tuổi.

Chuỗi chương trình Ngày Không tiền mặt 2024 và Lễ hội Không tiền mặt 2024 thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ và các cơ quan chức năng trong việc thúc đẩy văn minh thanh toán, hướng tới một xã hội không tiền mặt an toàn và tiện lợi. Vietcombank luôn khẳng định vai trò chủ lực trong quá trình này, đồng hành cùng các chính sách của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, với mục tiêu phát triển bền vững cho cộng đồng và xã hội.

Vietcombank đã tiếp tục thể hiện vai trò tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số bằng việc trở thành “ngân hàng đầu tiên ứng dụng dịch vụ xác thực điện tử của Bộ Công an”, giúp tăng cường bảo mật và tiện ích cho khách hàng. Thông qua kết nối với VneID – hệ thống định danh điện tử quốc gia, khách hàng có thể cập nhật thông tin sinh trắc học nhanh chóng và chính xác.

Lễ ký kết hợp tác về “Dịch vụ xác thực điện tử” giữa Vietcombank và Trung tâm Nghiên cứu, Ứng dụng Dữ liệu Dân cư và Căn cước Công dân (RAR) đã diễn ra vào chiều ngày 01/7/2024 tại trụ sở Bộ Công an. Đây là bước đột phá giúp Vietcombank cải thiện các quy trình xác thực thông tin khách hàng, mang lại lợi ích lớn về mặt bảo mật và giảm thiểu rủi ro gian lận trong giao dịch.

Việc kết hợp với dịch vụ xác thực điện tử của Bộ Công an không chỉ nâng cao độ an toàn cho các giao dịch ngân hàng mà còn tạo ra sự thuận tiện cho người dùng, giúp họ tiết kiệm thời gian và công sức khi thực hiện các quy trình định danh và cập nhật thông tin cá nhân.

Tính đến ngày 08/8/2024, Vietcombank đã đạt được hơn 4 triệu khách hàng cập nhật thông tin sinh trắc học thành công. Đặc biệt, trong số đó, có hơn 500.000 khách hàng đã sử dụng phương thức cập nhật thông qua kết nối App-to-App giữa ứng dụng VCB Digibank và ứng dụng VNeID của Bộ Công an. Đây là một bước tiến đột phá, và hiện tại “Vietcombank là ngân hàng duy nhất” triển khai phương thức này, mang lại sự tiện lợi tối đa cho khách hàng trong việc cập nhật và xác thực thông tin cá nhân một cách nhanh chóng, an toàn và bảo mật. Việc tích hợp này không chỉ khẳng định vị thế dẫn đầu của Vietcombank trong lĩnh vực số hóa, mà còn nâng cao trải nghiệm khách hàng, tạo ra những giải pháp tiện lợi hơn cho người dùng trong thời đại công nghệ số.

Vietcombank đã đạt được nhiều thành tích nổi bật trong quá trình chuyển đổi số, được ghi nhận và tôn vinh bởi nhiều tổ chức uy tín trong và ngoài nước, như Ngân hàng Điện tử tiêu biểu, Doanh nghiệp chuyển đổi số xuất sắc, và Ngân hàng chuyển đổi số tốt nhất Việt Nam. Sự quyết liệt trong chỉ đạo và điều hành của các cấp ủy Đảng đã tạo nên những bước đột phá mạnh mẽ trong công cuộc này.

Với vai trò là ngân hàng thương mại nhà nước chủ lực, Vietcombank cam kết tiếp tục dẫn đầu trong hành trình chuyển đổi số, phấn đấu đạt mức độ trưởng thành chuyển đổi số trong top các ngân hàng hàng đầu ASEAN vào năm 2025, từ đó mang lại giá trị lớn cho khách hàng, người dân và xã hội.