Ngày 22/8, Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) thông báo đưa cổ phiếu RAL của CTCP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông vào danh sách chứng khoán không đủ điều điện giao dịch ký quỹ (margin) cùng với cổ phiếu ABS của CTCP Dịch vụ Nông nghiệp Bình Thuận.

Ngay sau thông báo trên, các công ty chứng khoán cũng gửi thông báo tới khách hàng việc cắt margin với cổ phiếu RAL. Theo cập nhật, tỷ lệ cho vay margin với mã RAL tại một số công ty chứng khoán như Mirae Asset (Việt Nam) là 20%, BSC (40%), KB Việt Nam (50%)…

Việc các công ty chứng khoán cắt margin đã ảnh hưởng đến sức mua của tài khoản cổ đông công ty Bóng đèn Phích nước Rạng Đông. Trường hợp nhà đầu tư sử dụng nợ vay từ công ty chứng khoán để mua vào RAL sẽ phải bán ra mã này hoặc cổ phiếu khác trong danh mục nếu không muốn nộp thêm tiền vào tài khoản để thanh toán nợ vay.

Hệ quả là áp lực bán đột ngột tăng lên trong khi lực cầu giảm sút do tài khoản bị hao hụt sức mua. Cổ phiếu RAL giảm giá trong ba phiên gần đây, từ 146.700 đồng/cp còn 141.500 đồng/cp, tương đương tỷ lệ mất giá hơn 3,5%.

Mặc dù vậy, thị giá trên vẫn đưa RAL nằm trong Top 3 cổ phiếu có giá thị trường lớn nhất trên sàn HOSE tính đến thời điểm kết phiên 26/8, xếp sau VCF (233.200 đồng/cp) và FRT (182.900 đồng/cp). Còn so với thị trường chung, thị giá của RAL hiện đứng trong Top 10.

Cổ phiếu RAL có thị giá cao như vậy xuất phát từ việc Bóng đèn Phích nước Rạng Đông có kết quả kinh doanh khởi sắc với mức lãi trước thuế hàng trăm tỷ đồng mỗi quý trong 6 quý gần đây.

Nửa đầu 2024, công ty báo lãi ròng gần 332 tỷ đồng, tăng 13,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Lãi cơ bản trên cổ phiếu (EPS) theo báo cáo tự lập đạt 14.096 đồng trong 6 tháng. EPS 4 quý gần nhất đạt gần 26.500 đồng.

Kinh doanh thuận lợi, Bóng đèn Phích nước Rạng Đông “bạo tay” chi trả cổ tức tiền mặt khủng với tỷ lệ 50% mỗi năm (5.000 đồng/cp) trong ba năm gần đây. Ngày 16/8 vừa qua, công ty chốt quyền trả cổ tức tiền mặt tỷ lệ 25% và cổ đông sẽ nhận được khoản này vào ngày 28/8. Quyết định này đến từ việc công ty ở trạng thái tiền mặt dồi dào.

Thực tế trên khiến nhà đầu tư bất ngờ bởi cổ phiếu của một doanh nghiệp có nền tảng tài chính kinh doanh tốt, thị giá cao và đang giao dịch trên đỉnh giá lịch sử như RAL bị đưa vào danh sách cắt margin.

Thông báo từ HOSE, lý do RAL không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ do Bóng đèn Phích nước Rạng Đông chậm công bố thông tin báo cáo tài chính bán niên năm 2024 đã soát xét quá 5 ngày làm việc kể từ ngày công bố thông tin.

Theo quy định hiện hành của Bộ Tài chính, tổ chức niêm yết phải công bố báo cáo tài chính bán niên đã được soát xét trong thời hạn 05 ngày, kế từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo soát xét nhưng không được vượt quá 45 ngày, kể từ ngày kết thúc 06 tháng đầu năm tài chính.

Trong trường hợp tổ chức niêm yết là công ty mẹ của tố chức khác hoặc là đơn vị kế toán cấp trên có đơn vị kế toán trực thuộc tổ chức bộ máy kế toán riêng phải công bố báo cáo tài chính bán niên đã được soát xét trong thời hạn 05 ngày, kể từ ngày tố chức kiếm toán ký báo cáo soát xét nhưng tối đa không quá 60 ngày, kể từ ngày kết thúc 06 tháng đầu năm tài chính.

Với trường hợp của Bóng đèn Phích nước Rạng Đông, thời hạn cuối cùng để công ty nộp báo cáo tài chính bán niên 2024 đã soát xét là ngày 15/8/2024. Ngày 16/8, HOSE đã có công văn nhắc nhở việc việc chậm nộp báo cáo với công ty.

Sau quyết định cắt margin của HOSE, hôm qua (26/8), công ty có thông báo thay đổi mô hình công ty và loại báo cáo tài chính. Cụ thể, mô hình công ty thay đổi từ “không có công ty con và đơn vị kế toán trực thuộc” sang “có đơn vị kế toán trực thuộc”, loại hình báo cáo tài chính thay đổi từ “BCTC riêng của công ty” sang “BCTC tổng hợp”.

Bóng đèn Phích nước Rạng Đông lý giải lý do thay đổi mô hình kế toán là công ty có 7 chi nhánh là đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc. Các đơn vị có bộ máy kế toán riêng, nằm ở nhiều tỉnh thành trên cả nước, có lập báo cáo tài chính riêng.

Với việc thay đổi mô hình kế toán như trên, từ kỳ báo cáo sau, Bóng đèn Phích nước Rạng Đông sẽ được gia hạn thời gian công bố báo cáo tài chính soát xét bán niên hay báo cáo kiểm toán.

Trở lại với cổ phiếu RAL, mã này sẽ được giao dịch ký quỹ trở lại sau khi Bóng đèn Phích nước Rạng Đông hoàn thành nghĩa vụ công bố thông tin và HOSE đưa trở lại danh sách đủ điều kiện.