Từ đầu năm đến nay, Bộ Công Thương đã luôn theo dõi bám sát tình hình cung cầu, giá cả xăng dầu tại thị trường trong nước để có phương án chỉ đạo bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho thị trường.

Dự thảo Nghị định về quản lý kinh doanh xăng dầu được xây dựng theo hướng giảm số lượng doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu.

Trong thời gian tới, Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Tài chính và các doanh nghiệp, kiên quyết thực hiện việc phát hành hoá đơn mỗi lần bán từ ngày 31/3 đối với mặt hàng xăng dầu, đồng thời khẩn trương nghiên cứu, trình Chính phủ dự thảo Nghị định về quản lý kinh doanh xăng dầu theo hướng giảm số lượng doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu; giảm tầng cấp trong chuỗi phân phối xăng dầu…

Trước đó, theo kết luận Thanh tra Chính phủ công bố đầu tháng 1, nhiều lỗ hổng trong quản lý kinh doanh, cấp phép xăng dầu của Bộ Công Thương được nêu ra.

Trong hơn 5 năm, Bộ này đã cấp 37 giấy phép kinh doanh xuất, nhập khẩu xăng, dầu (không gồm 4 giấy phép kinh doanh xăng, dầu hàng không) và 347 giấy phép làm thương nhân phân phối bán lẻ. Tuy nhiên, thực tế sau khi được cấp phép, nhiều thương nhân đầu mối đã không đảm bảo được hệ thống phân phối xăng, dầu. Trong gần 3 năm, việc đầu tư kho xăng dầu thương mại của các doanh nghiệp đầu mối chỉ đạt 15% theo quy hoạch.

Các thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối chủ yếu thuê kho, bể chứa xăng, dầu để làm điều kiện xin cấp giấy phép và giấy xác nhận. Nhiều đầu mối, thương nhân phân phối chỉ thuê kho, bể chứa xăng, dầu theo mùa vụ để giảm chi phí, qua mặt cơ quan quản lý. Nhiều hợp đồng thuê kho, bể chứa không phát sinh gửi hàng, thanh lý hợp đồng... ảnh hưởng tới nguồn cung của thị trường. Thanh tra Chính phủ xác định đây là một trong những nguyên nhân trong khâu cấp phép, ảnh hưởng tới nguồn cung thị trường.

Thống kê của Bộ Công Thương cho thấy, sau khi một số đơn vị bị Bộ Công Thương thu hồi giấy phép do sai phạm, hiện thị trường còn 34 doanh nghiệp đầu mối xăng, dầu (không gồm đơn vị kinh doanh nhiên liệu hàng không) và khoảng 300 thương nhân phân phối. Bộ Tài chính hôm 19/1 thông tin, gần 1/3 đầu mối xăng, dầu đang nợ thuế hàng nghìn tỷ đồng, khó thu hồi.

Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công Thương đổi mới cơ chế quản lý đầu mối kinh doanh xăng dầu theo hướng giảm đầu mối, giảm khâu trung gian nhiều hơn nữa, dễ kiểm tra, giám sát.

Mới đây, ông Phạm Văn Thanh, Chủ tịch Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xây dựng và ban hành mới Nghị định về kinh doanh xăng dầu thay thế Nghị định số 83, 95, 80 của Chính phủ theo hướng nâng cao chất lượng của các đầu mối kinh doanh xăng dầu, qua việc nâng điều kiện làm thương nhân phân phối về kho cảng, doanh nghiệp ngoài việc tận dụng năng lực ngoài xã hội phải có khả năng chủ động nhất định về vật chất, kỹ thuật, tài chính…

Lê Thúy