Nhận định về bối cảnh thị trường hiện tại tại chương trình Bắt mạch dòng tiền mới đây, bà Đỗ Hồng Vân – Trưởng phòng Phân tích FiinGroup cho rằng thị trường đang ghi nhận sự tham gia mạnh mẽ trở lại của nhóm nhà đầu tư tổ chức trong nước, xu hướng bán của khối ngoại giảm, P/E thị trường đang ở mức thấp hơn làm cho cơ hội của thị trường gia tăng.

Cụ thể, theo bà Vân, thứ nhất là xu hướng giao dịch giữa các nhóm nhà đầu tư. Giai đoạn này có sự tham gia mua trở lại của nhóm nhà đầu tư tổ chức trong nước và tự doanh. Trong đó, nhóm tổ chức trong nước phản ánh thực sự nhu cầu của thị trường hơn. Sau nhiều tháng miệt mài bán ròng, tháng 8 họ mua ròng nhóm ngân hàng, bất động sản, sữa... đây cũng là động lực cho nhóm này tăng mạnh thời gian qua. Ở chiều ngược lại họ bán ròng ngành công nghệ thông tin, thép. Đây là nhóm mang lại hiệu suất cao đầu năm và đây là thời điểm họ chốt lời. 

Với khối ngoại, xu hướng bán ròng tiếp diễn nhưng quy mô bán ròng giảm mạnh chỉ còn tương đương khoảng 20% mức bán ròng cao điểm thời gian trước. Cả quỹ chủ động và ETF cùng gỉam bán ròng, điểm tích cực cho thị trường khi áp lực từ "cá mập" không còn quá lớn.

Theo ngành, sau giai đoạn bán ròng ở các tháng trước ở nhóm hàng tiêu dùng thì tháng 8 vừa rồi họ mua ròng mạnh ở nhóm sữa, công nghệ thông tin, bán lẻ và bán ròng nhóm bất động sản chủ yếu là VHM. Ngoài ra, họ bán ròng rất mạnh nhóm thép, đây là điểm đáng lưu ý. Họ bán ròng quy mô gấp vài lần so với các tháng gần nhất, bán chủ yếu 3 cổ phiếu đầu ngành HPG, HSG, và NKG, áp lực khiến ngành thép giai đoạn vừa rồi khó đi lên như những ngành khác.

Với nhà đầu tư cá nhân, sau 6 tháng gồng gánh thị trường thì họ bán ròng. Nhóm này có xu hướng chốt lời những nhóm tăng điểm tốt trong thời gian gần đây như sữa, bán lẻ. 

Như vậy, điểm mấu chốt cho tiêu chí dòng tiền là có sự tham gia mua của nhà đầu tư tổ chức, áp lực bán của khối ngoại hạ nhiệt.

Thứ hai, phân bổ dòng tiền và phản ứng về giá giữa các nhóm ngành. Bà Vân cho rằng trong giai đoạn tháng 4 và tháng 8 VN-Index cùng có nhịp chỉnh sâu hồi nhanh. Điểm nổi bật giai đoạn hiện nay, số lượng ngành đạt đỉnh dòng tiền ít hơn tháng 5. Nguyên nhân có thể do thị trường giảm sâu nhưng tăng chưa đáng kể và thời gian hồi phục nhanh hơn giai đoạn trước. 

Thứ ba, mặt bằng định giá. Giai đoạn trước P/E ở vùng đỉnh gia tăng rủi ro khi thị trường điều chỉnh. Trong giai đoạn hiện tại, với lợi nhuận doanh nghiệp tăng trưởng, P/E được điều chỉnh về vùng thấp hơn và đang ở dưới mức trung bình 5 năm. Tuy nhiên, định giá toàn thị trường vẫn ảnh hưởng lớn bởi nhóm ngân hàng khi chiếm đến gần 50% lợi nhuận toàn thị trường và hơn 1/3 tổng vốn hoá. 

Vậy nhóm ngân hàng liệu có đang bị thị trường định giá thấp không? Theo bà Vân, nhìn bức tranh lợi nhuận thì mức PE của ngành ngân hàng đang ở mức hợp lý chứ không thể nói là rẻ, nó phản ánh quan ngại chất lượng tài sản ngân hàng. Tại thời điểm này triển vọng ngành chưa thực sự khả quan trong khi chỉ số giá duy trì đi ngang ở vùng đỉnh khiến dòng tiền tham gia mới vào nhóm cổ phiếu ngành ngân hàng này khó có thể gia tăng thêm.

"PE thị trường đang ở mặt bằng thấp hơn làm giảm rủi ro liên quan đến mặt bằng định giá ở mức cao, tạo cơ hội đầu tư hấp dẫn hơn ở các ngành tăng trưởng, được dòng tiền quan tâm", bà Vân nói. 

Tuy nhiên cũng phải lưu ý, thị trường cũng chưa rẻ nếu tách nhóm tài chính thì PE nhóm phi tài chính đang ở vùng đỉnh, do đó, nhà đầu tư cũng nên thận trọng ở giai đoạn hiện tại.

Tại chương trình, ông Nguyễn Thanh Nguyên Vũ - Founder TVN & Partners cho rằng, thị trường đã trải qua hai đợt điều chỉnh về dưới 1.300 điểm từ đầu năm.Điểm giống nhau là cả 2 đều là đợt điều chỉnh 100 điểm và đều có những dấu hiệu cảnh báo về dòng tiền bị thoát ra 2 tuần trước phiên điều  chỉnh cực mạnh.

Điểm khác nhau là ở sự phục hồi sau phiên giảm mạnh. Trong nhịp điều chỉnh tháng 4/2024, thị trường cần 6 tuần để trở lại điểm số VN-Index cũ trong bối cảnh không có nhóm ngành để dẫn dắt cụ thể.

Sự phục hồi lần này chỉ cần 3 tuần với sự đóng góp lớn từ ngành bất động sản đặc biệt là các cổ phiếu của nhóm Vingroup, 3 trụ lớn của ngân hàng như VCB, BID, CTG và một số mã khác như FPT, MWG cùng sự ổn định sớm của nhóm chứng khoán. 

Dù vậy, chuyên gia đánh giá chất lượng dòng tiền chưa cao khi các doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận chưa thực sự hồi phục, dòng tiền chủ yếu cuốn theo câu chuyện đầu cơ, bắt đáy cổ phiếu ở mức nền thấp. Sự tăng giá ở các doanh nghiệp có doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng trong quý 2/2024 cho thấy dòng tiền ở các cổ phiếu này đang không lan tỏa và mạnh bằng dòng tiền đầu cơ bắt đáy cổ phiếu từ nền thấp, rất ít mf đạt được sự tăng trưởng về giá so với đầu nhịp chỉnh. 

Do đó, khi VN-Index gặp kháng cự mạnh sẽ xuất hiện nhịp điều chỉnh, đặc biệt là với những cổ phiếu bất động sản Midcap.

Nhận định thêm về dòng tiền, Ông Đoàn Minh Tuấn - Trưởng phòng phân tích FIDT cho rằng các yếu tố cho dòng tiền nhập cuộc vào thị trường chứng khoán 5 tháng cuối năm gồm: Bối cảnh vĩ mô ổn định, tỷ giá hạ nhiệt, kỳ vọng GDP quý 3 tiếp tục tăng trưởng, lạm phát được kiểm soát. Đây sẽ là các câu chuyện khiến nhiều nhà đầu tư tin rằng thị trường chứng khoán sẽ có thêm cơ hội và đó là lý do giải thích vì sao dòng tiền nhập cuộc trở lại.