Ngân hàng, nhóm cổ phiếu vốn hoá lớn nhất sàn chứng khoán, chiếm trên 30% - có tác động lớn đế chỉ số VN-Index, đã thể hiện vai trò dẫn dắt khá tốt trong quý đầu năm (nhờ bức tranh kinh doanh quý IV/2023 tích cực), sau đó có diễn biến trầm lắng vì con số quý I/2024 không như kì vọng. 

Tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng niêm yết

Ông Đặng Văn Cường, trưởng phòng Môi giới hội sở CTCK Mirae Asset cho biết, theo số liệu thống kê, tỷ lệ nợ xấu của 27 Ngân hàng thương mại (NHTM) niêm yết đã tăng từ 1,96% trong quý IV/2023lên 2,18% trong quý I/2024, dù mặt bằng lãi suất cho vay vẫn luôn ở mức thấp lịch sử. Nguyên nhân chính là năng lực trả nợ của cá nhân và doanh nghiệp suy giảm do khó khăn về thu nhập, đơn hàng mới ít và thanh khoản thị trường bất động sản giảm, kết hợp việc tăng trưởng tín dụng chậm chạp.

Với nợ xấu tăng cao, tỷ lệ bao phủ nợ xấu của ngành giảm từ mức 106% của cùng kỳ xuống 86,87% trong quý I/2024.

NIM của hệ thống ngân hàng có xu hướng giảm liên tục các quý gần đây, quý I/2024 giảm về 3,4% từ mức 3,73% của cùng kỳ. Xu hướng giảm NIM hiện tại chủ yếu do tăng trưởng tín dụng hạn chế và các ngân hàng phải cắt giảm lãi suất để hỗ trợ khách hàng, khi họ đang gặp nhiều khó khăn về dòng tiền. Chi phí vốn có xu hướng giảm tuy nhiên thu nhập lãi cũng giảm nhanh trong quý vừa rồi. Theoông Cường, các ngân hàng đều sụt giảm về NIM so với cùng kỳ nhưng so với Quý IV/2023 thì có các ngân hàng có NIM cải thiện gồm CTG,VCB, TCB, HDB, LPB, TPB.

NIM các ngân hàng

Quay trở lại với giá cổ phiếu nhóm ngân hàng, tính từ đầu năm đến cuối tuần trước (7/6), nhiều cổ phiếu có mức tăng mạnh, ấn tượng như LPB tăng 66%, TCB tăng 59,2%, MBB tăng 23%, ACB tăng 22,5%, VIB tăng 21,1%, CTG tăng 21%, trong khi đó các cổ phiếu VCB, STB, BID, SHB… có mức tăng dưới 10%, thấp hơn hiệu suất mà VN-index đã đạt được.

Trong thời gian gần đây, trong nhóm trụ cột có những sóng tăng mạnh như cổ phiếu ngân hàng cũng như có sự quan tâm thông tin từ giới đầu tư, như STB, CTG, TCB, MSB, VIB, MBB…

Ông Cường cho biết, có một số tín hiệu tích cực cho nhóm này. Tăng trưởng tín dụng tính đến cuối tháng 5 tăng 2,41% so với cuối năm 2023 (tương đương với mức tăng 12,8% so với cùng kỳ). Tốc độ tín dụng đang tăng rất tốt sau khi giai đoạn tăng trưởng chậm (hết quý I chỉ tăng 0,26% so với đầu năm). Như vậy, kể từ đầu năm đến cuối tháng 5, dư nợ tín dụng đã tăng thêm hơn 326.800 tỷ đồng đã được đưa vào nền kinh tế, dấu hiệu cho thấy khả năng hấp thụ vốn cũng như nhu cầu vay vốn đang cải thiện.

Ông Cường cho biết, ghi nhận thông tin cho biết, tăng trưởng tín dụng một số ngân hàng đến hết tháng 5 như LPB tăng 10,6%, TCB tăng 9,9%, ACB tăng 6,7%, CTG tăng 4%, STB tăng 3,7%, BID tăng 2,3%, MBB tăng 1,8%; hai ngân hàng quốc doanh lớn VCB tăng trưởng âm 0,4% và Agribank tăng trưởng âm 0,2%. 

Thu nhập lãi thuần là nguồn thu trọng yếu trong mô hình hoạt động của các ngân hàng, do đó việc tăng trưởng tín dụng rất tốt ở LPB và TCB cũng như kết quả kinh doanh tăng trưởng khả quan trong quý I theo ông Cường là các nguyên nhân quan trọng giải thích cho sự tăng giá vượt trội của hai cổ phiếu này. Triển vọng sắp tới của ngành ngân hàng sẽ rõ hơn nhờ các yếu tố, bao gồm: 

(1)Tăng trưởng tín dụng nhanh hơn và tỷ lệ nợ xấu giảm nhẹ khi nền tảng tài chính, kinh doanh và nhu cầu của khách hàng (doanh nghiệp và cá nhân) hồi phục. Doanh nghiệp tiếp tục có nhiều đơn hàng mới và thị trường bất động sản ấm lên với thanh khoản gia tăng là kịch bản được kỳ vọng.

(2)NIM sẽ cải thiện từ Quý III/2024 do lãi suất cho vay nhích lên với tốc độ cao hơn lãi suất huy động và mảng cho vay cá nhân ở các ngân hàng tăng trưởng cao hơn trong nữa cuối năm.

Định giá một số các ngân hàng niêm yết theo hệ số so sánh P/E và P/B hiện tại

Sự phân hóa trong kết quả kinh doanh, tình hình tài chính của ngân hàng sẽ tiếp tục duy trì trong các quý sắp tới. Xét về cơ hội đầu tư, nhà đầu tư nên phân tích kỹ càng, đầu tư các cổ phiếu ngân hàng có tốc độ tăng trưởng tín dụng cao hơn trung bình ngành và khả năng quản trị rủi ro tốt ở mức định giá thấp so với lịch sử.

Ngoài ra các câu chuyện liên quan đến việc hoàn thành đề án tái cơ cấu để bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, chia cổ tức bằng tiền hoặc phát hành cổ phiếu để tăng vốn điều lệ cũng đáng được lưu tâm ở một số ngân hàng, ông Cường cho hay.