Ngày 18/3, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã thực hiện tham vấn để hoàn thiện dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), trước khi trình Quốc hội thông qua trong thời gian tới. Trong đó, nhiều chuyên gia đã cho ý kiến về nội dung giãn hiệu lực thực hiện áp thuế đến năm 2028

Cụ thể, Tiến sĩ Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh nêu quan điểm, đối với mặt hàng bia rượu, thuốc lá, áp thuế không giảm được tiêu dùng vì người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang các sản phẩm bất hợp pháp. Trong khi, Nghị định 100 và 168 đã làm giảm tiêu dùng mặt hàng này.

“Cần xem xét các biện pháp khác chứ không phải chỉ tăng thuế”, ông Thành nhấn mạnh.

Theo TS Võ Trí Thành, trước khi đề xuất thuế, cần nghiên cứu kỹ lưỡng hơn trên các yếu tố về tính cân bằng, tác động ngân sách, tiêu dùng, lao động. Ngoài ra, cần cân nhắc thêm về hiệu lực, hiệu quả và sự công bằng của sắc thuế.

Đồng quan điểm, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cho biết, Việt Nam đang đặt ra mục tiêu tăng trưởng kinh tế đột phá lên đến 8% vào 2025 và hai con số giai đoạn 2026-2030.

Tuy nhiên, việc tăng mạnh và nhanh thuế TTĐB đối với đồ uống có cồn có thể ảnh hưởng đến hiệu quả đóng góp ngân sách Nhà nước lâu dài, tạo ra tình huống “khó chồng khó” đối với doanh nghiệp và người lao động trong ngành cũng như các ngành liên quan (bao bì, vận tải, du lịch, ăn uống).

Đưa ra quan điểm về việc áp thuế, TS Cấn Văn Lực kiến nghị cần cân nhắc phương án tối ưu là giãn thực hiện từ ngày 01/01/2028 và cân nhắc áp dụng tăng thuế theo phương án 1 để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị, đổi mới công nghệ.

Về phía các doanh nghiệp, ông Nguyễn Hoàng Giang, đại diện Tổng công ty cổ phần Bia-rượu-nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) cho biết, năm 2022, ngành bia đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi. Đến giữa năm 2023, sức mua của người tiêu dùng lại suy giảm và các doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều thách thức.

Theo các báo cáo, năm 2024 sản lượng bia có tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước, nhưng sức mua vẫn còn chậm và còn thấp hơn rất nhiều so với năm 2019.

“Đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cân nhắc điều chỉnh mức tăng thuế và lộ trình tăng thuế theo phương án 1, nhưng giãn hiệu lực thực hiện đến năm 2028 thay vì năm 2026”, ông Giang nêu ý kiến.

Ông Nguyễn Văn Việt - Chủ tịch Hiệp hội Rượu - Bia- Nước giải khát Việt Nam đánh giá, ngành đồ uống có vai trò đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước, thúc đẩy dịch vụ, du lịch, giải quyết hàng triệu lao động trực tiếp và gián tiếp trong chuỗi cung ứng, đóng góp ngân sách trên 60.000 tỷ đồng/năm (thuế TTĐB trên 40.000 tỷ đồng)…

Vì lẽ trên, ông Nguyễn Văn Việt đề xuất với ngành bia, rượu, cần lùi hiệu lực áp thuế TTĐB mới tới năm 2028 và tăng thuế theo phương án 1 (tăng thuế từ năm 2026, tăng theo từng năm và mỗi năm tăng 5% để tới năm 2030 thuế suất thuế TTĐB đối với bia là 90%).

Đồng thời, với ngành nước giải khát, chưa nên bổ sung mặt hàng nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB.

Trước đó, dự thảo Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt điều chỉnh tăng thuế suất mặt hàng rượu, bia lên tới 100% trong 5 năm liên tục và bổ sung mặt hàng nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Cụ thể, dự thảo đưa ra hai phương án điều chỉnh thuế suất hàng năm với rượu, bia, bắt đầu từ năm 2026.

Trong đó, phương án 1 sẽ tăng năm đầu tiên là 5% và mỗi năm tăng thêm 5%, đến năm 2030 là 90%. Phương án 2 là năm đầu tiên tăng 15% và mỗi năm tăng thêm 5%, đến năm 2030 là 100%.