Thị trường chứng khoán đã trải qua biến động mạnh trong quý IV/2023. Chỉ số VN-Index giảm hơn 2%, đồng thời thanh khoản sụt giảm sâu. Sự thăng trầm của thị trường đã đặt ra nhiều thách thức cho hoạt động kinh doanh của các công ty chứng khoán.

Theo số liệu thống kê, tổng lợi nhuận của các công ty chứng khoán trong quý vừa qua ước đạt gần 5.700 tỷ đồng, tăng gấp bốn lần so với số lãi thấp kỷ lục của cùng kỳ năm trước - thời điểm thị trường đạt đáy. Tuy nhiên, lợi nhuận này giảm gần 19% so với quý trước. Đây là quý đầu tiên sau 3 quý đầu năm có sự giảm lợi nhuận ngành chứng khoán, sau chuỗi tăng trưởng liên tục.

Các công ty chứng khoán hàng đầu về lợi nhuận trong quý IV/2023 đa phần ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể so với cùng kỳ năm trước, nhưng lại giảm so với quý trước. Chỉ có VNDirect (VND) trở lại vị trí số 1 về lợi nhuận cùng mức tăng trưởng ấn tượng gần 11.600% so với cùng kỳ 2022 và 26% so với quý III trước đó. Đây cũng là công ty chứng khoán duy nhất có lợi nhuận trên mức 900 tỷ trong quý vừa qua.

Lợi nhuận ngành chứng khoán sụt giảm trong quý cuối năm 2023

Trong khi đó, TCBS, SSI và VPS ghi nhận tăng trưởng khoảng 150% so với cùng kỳ năm trước nhưng giảm hàng chục phần trăm so với quý trước. Lợi nhuận trước thuế quý IV của ba công ty này lần lượt đạt 880 tỷ, 616 tỷ và 238 tỷ đồng.

Trong top 10 công ty chứng khoán có lợi nhuận lớn nhất quý IV, chỉ có Chứng khoán VIX giảm so với cùng kỳ năm trước và quý trước với lợi nhuận 235 tỷ đồng.

Ngoài ra, đến cuối năm 2023, dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán được ước tính tăng thêm 15.000 tỷ đồng so với cuối quý III, đạt mức 180.000 tỷ – mức cao nhất 7 quý.

Sự gia tăng về dư nợ margin trong quý IV/2023 chủ yếu đến từ các giao dịch cho vay tổ chức của các công ty chứng khoán. Điều này là kết quả của việc nhà đầu tư cá nhân, khi sử dụng đòn bẩy margin, thường có xu hướng thực hiện nhiều giao dịch hơn. Tuy lý thuyết cho rằng điều này sẽ thúc đẩy thị trường trở nên sôi động và làm tăng thu nhập cho các công ty chứng khoán, nhưng thực tế không phản ánh như vậy.

Dư nợ margin các công ty chứng khoán lập đỉnh lịch sử trong quý IV/2023

Theo báo cáo tài chính quý IV/2023, nhiều công ty chứng khoán đã giảm thị phần môi giới nhưng dư nợ margin và ứng trước đã tăng lên mức kỷ lục. Với giá trị dư nợ lên đến 11.626 tỷ đồng, VPS vượt qua cột mốc 11.000 tỷ đồng lần đầu tiên.

MBS cũng ghi nhận mức tăng kỷ lục về dư nợ cho vay margin và ứng trước trong quý cuối cùng của năm 2023. VPBankS đã chinh phục mốc 7.000 tỷ đồng lần đầu tiên, trong khi MBS chính thức vượt qua 9.000 tỷ đồng. Cả hai công ty chứng khoán này đã bơm vào thị trường lần lượt hơn 2.500 tỷ đồng và hơn 2.600 tỷ đồng.

Mặc dù thị trường đã hồi phục so với cùng kỳ năm trước, quý IV vẫn là một thời kỳ đầy thách thức với nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thị trường và kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán. Nhận định về ngành chứng khoán, báo cáo mới nhất của Chứng khoán DSC cho rằng xu hướng giảm lợi nhuận từ mảng môi giới sẽ tiếp tục trong năm 2024. Tuy nhiên, các công ty có thể thu hút tệp khách hàng mới và phát triển mảng margin, là động lực chính tăng trưởng lợi nhuận của họ.

>> Thêm hàng loạt công ty chứng khoán công bố kết quả kinh doanh năm 2023: VND, CTS, ORS, BSI, HCM, VPS,...

Xem thêm tại nguoiquansat.vn