Bứt tốc từ cuối quý II

Với triển vọng tín dụng tăng tốc khi thị trường bất động sản tiếp đà phục hồi, cùng với đó là mặt bằng lãi suất tiếp tục duy trì mức thấp để hỗ trợ nền kinh tế, giới chuyên môn dự báo hoạt động kinh doanh của ngành ngân hàng nửa cuối năm 2024 sẽ được cải thiện. Dẫu vậy, nợ xấu vẫn là vấn đề đáng lưu tâm đối với hoạt động ngân hàng.

Số liệu thống kê từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, tính đến cuối tháng 6/2024, tín dụng nền kinh tế đạt gần 14,4 triệu tỷ đồng, tăng 6% so với cuối năm 2023, trong đó cho vay tiêu dùng đạt hơn 3 triệu tỷ đồng. Từ đầu năm đến nay, hơn 810.000 tỷ đồng đã được bơm thêm vào nền kinh tế và riêng quý II chiếm khoảng 630.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, chỉ trong tuần cuối tháng 6 (từ 24/6 đến 30/6), dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế tăng thêm hơn 210.000 tỷ đồng.

Nhìn chung, tăng trưởng tín dụng toàn ngành ngân hàng đã đạt mục tiêu Chính phủ và NHNN đưa ra trước đó (đạt 5-6% vào cuối quý II/2024). Tín dụng tăng chậm trong quý I, trước khi cải thiện dần vào quý II, đặc biệt là trong tháng 6. Một số ngân hàng ghi nhận tăng trưởng tín dụng cao trong 6 tháng đầu năm 2024 như HDBank (+13%), ACB (+12,8%), MSB (+12,4%), MBBank (+10,3%), VPBank (+8,2%), Vietcombank (+ 7,8%), VietinBank (+6,7%)…

Đồng thời, vốn tín dụng 6 tháng đầu năm tiếp tục chảy vào các lĩnh vực ưu tiên. Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cũng cho hay, tính đến cuối tháng 6/2024, tín dụng các lĩnh vực ưu tiên đều tăng trưởng tốt. Trong đó, tín dụng lĩnh vực công nghiệp và xây dựng tăng 4,3%; lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ tăng 9,8%, công nghệ cao tăng 18,16%...

Tiếp tục tăng cao cuối năm?

Theo ông Từ Tiến Phát - Tổng giám đốc ACB, các ngân hàng không muốn giảm nhịp tín dụng nên phải tính toán, cân đối chi phí để đưa vốn rẻ ra thị trường. Do đó, ACB phải kiểm soát chi phí đầu vào ở mức phù hợp để có thể giảm lãi suất đầu ra nhằm thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tốt hơn. Trong quý II/2024, tín dụng ACB tăng gấp đôi so với quý đầu năm và kỳ vọng tăng trưởng tích cực hơn trong các quý tới. Bởi thực tế, tín dụng luôn tăng cao trong mùa kinh doanh cao điểm cuối năm nên ACB đang nỗ lực để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng tín dụng NHNN cấp đầu năm là 16%.

Còn ông Đinh Đức Quang - Giám đốc Khối Kinh doanh tiền tệ, Ngân hàng UOB Việt Nam cho hay, các diễn biến hiện nay cho thấy chưa có sự thay đổi chính sách tiền tệ từ cơ quan quản lý. Những mức lãi suất mang tính chất thương mại (huy động từ dân cư và doanh nghiệp, thị trường liên ngân hàng…) đang được điều chỉnh để phù hợp hơn với diễn biến cung cầu vốn trên thị trường, tương quan với lãi suất USD và lợi tức đầu tư so với các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản, vàng...

“Trên thực tế, các mức lãi suất thương mại đã giảm thấp từ giữa năm 2023, khi kinh tế tăng trưởng còn chậm, nhu cầu vốn từ nền kinh tế còn yếu, tín dụng hệ thống ngân hàng tăng trưởng hạn chế, các kênh đầu tư khác cũng gặp khó, không mang lại hiệu quả cao cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, từ quý II/2024, tình hình đã có sự cải thiện rõ rệt nên mặt bằng lãi suất sẽ tìm đến điểm cân bằng mới”, ông Quang nói.

Với mặt bằng lãi suất cho vay ổn định ở mức thấp thời gian qua, lãnh đạo nhiều ngân hàng khác cho biết, đã triển khai nhiều biện pháp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng từ đầu năm 2024, nhờ đó kết quả tăng trưởng tín dụng nửa đầu năm khá khả quan.

Tại VietinBank, ông Trần Minh Bình - Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng thông tin, tăng trưởng tín dụng tính tới cuối tháng 6/2024 đạt 6,7% và đến ngày 22/7 đạt 7%. VietinBank đang nỗ lực đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng từ nay tới cuối năm để hoàn thành mục tiêu 14% mà NHNN cấp cho đầu năm nay.

Bà Phùng Thị Bình - Phó tổng giám đốc Agribank cho hay, nền kinh tế đã có nhiều tín hiệu tích cực, dù thực tế vẫn còn đối mặt với không ít khó khăn. Tính đến hết ngày 30/6/2024, tăng trưởng tín dụng của Agribank đạt hơn 40.000 tỷ đồng, trong đó một nửa là cho vay lĩnh vực tam nông.

Mặc dù các tổ chức tín dụng đã có nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng với mức lãi suất cho vay phù hợp, song một số ngành sản xuất, dịch vụ phục vụ nhu cầu trong nước còn gặp nhiều khó khăn, nhiều phương án sản xuất - kinh doanh thiếu tính khả thi, nợ xấu có nguy cơ tăng cao.

Phó Thống đốc thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, nợ xấu đang có xu hướng tăng là một vấn đề cần lưu ý. Tỷ lệ nợ xấu nội bảng đã tăng lên gần 5%, nếu bao gồm cả nợ tiềm ẩn có khả năng trở thành nợ xấu, nợ xấu bán cho VAMC... thì tỷ lệ nợ xấu vào khoảng 6,9%.

“Nợ xấu là vấn đề lớn cần quan tâm, bởi đây là hệ quả của cả quá trình. Nhìn chung, đó là những khoản nợ trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát và năm 2023 do yếu tố khách quan khó khăn của nền kinh tế, chứ không phải sự yếu kém của ngành ngân hàng. NHNN sẽ có biện pháp xử lý tích cực hơn, đảm bảo chất lượng tín dụng và kiểm soát nợ xấu, tăng cường trích lập dự phòng rủi ro để đảm bảo an toàn ngân hàng”, Phó thống đốc nói.

Ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Tập đoàn UOB

Tín dụng tăng trưởng chậm trong 6 tháng qua, nhất là trong giai đoạn 5 tháng đầu năm. Nhu cầu tín dụng một phần liên quan đến mức độ tự tin của các doanh nghiệp khi đánh giá triển vọng mở rộng hoạt động kinh doanh trong tương lai và mức độ của các đơn đặt hàng thực tế mà doanh nghiệp nhận được, cùng nhiều yếu tố khác. Sau mức tăng trưởng GDP yếu, thương mại quốc tế sụt giảm đáng kể trong năm 2023 thì không có gì ngạc nhiên khi doanh nghiệp và người tiêu dùng ngần ngại vay vốn để đầu tư, chi tiêu do triển vọng không chắc chắn.

Hiện Chính phủ đã và đang thực hiện nhiều biện pháp nhằm khuyến khích vay để đầu tư và mở rộng kinh doanh, còn NHNN và các ngân hàng cần đảm bảo chất lượng tín dụng không bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng, các biện pháp tập trung nâng cao năng suất lao động có thể mang tính cốt lõi và bền vững để hỗ trợ nền kinh tế. Sự suy yếu gần đây của VND trước sự mạnh lên của USD và sự gia tăng tỷ lệ lạm phát trong nước có thể khiến NHNN thận trọng trong mọi thay đổi về lãi suất chính sách. Cần lưu ý rằng, đà tăng trưởng đó có thể sẽ kém hiệu quả hơn nửa cuối năm 2024. Do đó, nhiều khả năng NHNN sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,5%/năm trong thời gian tới.

Ông Phạm Duy Hiếu, Quyền Tổng giám đốc ABBank

Sự hồi phục của nền kinh tế trong nửa cuối năm sẽ rõ nét hơn so với nửa đầu năm, đồng thời sức hấp thụ vốn tốt hơn. Số liệu tăng trưởng vĩ mô đã cho thấy điều đó và trong quá trình làm việc với khách hàng, chúng tôi cũng nhận thấy được hoạt động kinh doanh của ngân hàng có dấu hiệu hồi phục. Từ đó, khách hàng mới có nhu cầu vay vốn tín dụng để mở rộng sản xuất - kinh doanh. Điều này đã được chứng minh qua tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế tăng trở lại trong quý II sau khi tăng trưởng âm trong 2 tháng đầu năm nay.

Đối với khách hàng cá nhân, hiện nhu cầu vốn tăng chậm hơn doanh nghiệp, kể cả với tín dụng mua nhà. Một phần do tình hình kinh tế khó khăn, doanh nghiệp cắt giảm nhân sự và thu nhập nên người lao động cũng gặp khó khăn, do đó nhu cầu vay mua nhà của người dân chưa cao.

Mặt khác, tốc độ hồi phục của thị trường bất động sản còn chậm và nguồn cung căn hộ mới cũng có phần hạn chế nên nhu cầu vay mua nhà chưa tăng mạnh. Kỳ vọng, khi nền kinh tế tăng trưởng mạnh hơn, nhu cầu vốn mua nhà hay mở rộng sản xuất - kinh doanh của cá nhân sẽ tăng cao trở lại, đồng thời nhu cầu vốn của doanh nghiệp cải thiện rõ nét hơn. Hiện ABBank đang đẩy mạnh cho vay các doanh nghiệp vừa và nhỏ với tỷ lệ chiếm khoảng 15% tổng dư nợ.

Trong bối cảnh hiện tại, để tăng trưởng tín dụng hiệu quả và hạn chế rủi ro thì cần đảm bảo 3 yếu tố: Một là, ý thức của tổ chức tín dụng trong công tác quyết định cho vay; hai là, cho vay phải tuân thủ quy định; ba là, phải tìm được tiếng nói chung giữa ngân hàng và khách hàng để có phương án quản trị khoản vay hiệu quả.

Hiện tại, lãi suất cho vay đang ở mức thấp, trong khi nhà điều hành yêu cầu các ngân hàng tiếp tục tiết giảm chi phí để giảm thêm 1-2%/năm lãi suất cho vay. Vì thế, từ nay đến cuối năm, mặt bằng lãi vay sẽ duy trì ổn định như hiện tại nhằm hỗ trợ khách hàng vượt qua giai đoạn khó khăn, khơi thông dòng chảy vốn.

Quả thực, khi chi phí đầu vào bắt đầu tăng theo lãi suất huy động, ngân hàng cũng sẽ phải cân nhắc tăng lãi suất cho vay, song tăng trưởng tín dụng còn chậm nên lãi vay khó có thể sớm tăng. Dù lãi vay ở mức thấp, song nhu cầu vốn của khách hàng còn chưa cao, kể cả với cho vay mua nhà, lãi suất chỉ còn 5-6%/năm, nhưng dư nợ vay mua nhà cũng chưa khởi sắc.