Trong 10 năm qua, dòng vốn FDI vào Việt Nam duy trì đà tăng trưởng, nhờ xu hướng chuyển dịch sản xuất. Các quốc gia như Singapore, Đài Loan và Trung Quốc đóng góp chính vào sự tăng trưởng này, do Việt Nam có lợi thế cạnh tranh về chính sách đầu tư thuận lợi, chi phí lao động thấp và nền kinh tế ổn định.

Tuy nhiên, trong năm 2024, dòng vốn FDI vào Việt Nam tăng trưởng chậm dần. Trong 10 tháng đầu năm 2024, tổng vốn FDI đăng ký đạt 27,26 tỷ USD, chỉ tăng 1,9% (so với cùng kỳ năm trước).

Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống năm 2024, ông Trump đã nhấn mạnh các biện pháp thương mại để bảo vệ nền kinh tế Mỹ, bao gồm mức thuế quan 60% đối với hàng hóa Trung Quốc nhằm giảm thâm hụt thương mại và thúc đẩy sản xuất nội địa và mức thuế quan thông thường từ 10 - 20% đối với các quốc gia khác để bảo vệ các ngành công nghiệp Hoa Kỳ khỏi sự cạnh tranh nước ngoài.

Những tuyên bố trong chiến dịch này cho thấy một sự chuyển hướng sang các chính sách bảo hộ nhiều hơn, khiến cho những chính sách đối với sản phẩm nhập khẩu còn chưa rõ ràng.

Các chuyên gia cho rằng, trong ngắn hạn, các doanh nghiệp FDI có thể sẽ chờ thêm để xem những chính sách thuế quan mới của Tổng thống Trump, bao gồm những luật thuế ảnh hưởng đến nhập khẩu từ Việt Nam.

Nhu cầu bất động sản công nghiệp dự kiến tăng mạnh nhờ thu hút khách hàng mới
Nhu cầu bất động sản công nghiệp dự kiến tăng mạnh nhờ thu hút khách hàng mới. Ảnh minh hoạ

Theo SSI, diện tích theo các biên bản thoả thuận và ký mới của các khu công nghiệp (KCN) niêm yết đã giảm từ 30% đến 65% so với cùng kỳ trong vòng 9 tháng năm 2024. Những nguyên nhân chính dẫn đến sự chậm lại của dòng vốn FDI vào ngành bất động sản Khu công nghiệp Việt Nam trong năm 2024 do biến động tỷ giá hối đoái có thể ảnh hưởng đến hiệu quả dự án, dẫn đến các doanh nghiệp FDI do dự trong việc đầu tư mới.

Hơn nữa, cần có những cải cách về chính sách FDI để thu hút vốn nước ngoài vào các ngành mục tiêu. Hiện nay, Việt Nam đang phải cạnh tranh thu hút FDI với các nước láng giềng như Indonesia (đã ban hành Luật Omnibus) hay Thái Lan (quỹ nâng cao năng lực cạnh tranh và áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp là 10%).

Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng còn hạn chế, đặc biệt tại khu vực miền Nam dẫn đến chi phíl ogistics cao hơn có thể khiến cho đầu tư ít hấp dẫn hơn.

Ngoài ra, diện tích đất sẵn sàng cho thuê có tại các vùng công nghiệp còn lại khá ít khiến cho các nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc chọn địa điểm đầu tư.

Tuy nhiên, điểm sáng để kỳ vọng trong thời gian tới là Chính phủ đang có những hành động nhằm giải quyết các nút thắt để thu hút dòng vốn FDI bao gồm nghiên cứu và thiết lập các cơ chế hỗ trợ các doanh nghiệp lớn bị ảnh hưởng bởi thuế tối thiểu toàn cầu; đề xuất trong Luật công nghiệp công nghệ số với các ưu đãi khi đầu tư vào doanh nghiệp sản xuất bán dẫn; sửa đổi một số điều khoản trong luật đầu tư hiện hành để UBND tỉnh có thể cấp chứng nhận đầu tư vào khu công nghiệp mới; và nâng cao cơ sở hạ tầng để kết nối các trung tâm công nghiệp, như đường cao tốc Bắc - Nam, đường sắt nối Trung Quốc và Việt Nam.

Vậy nên, dòng vốn FDI sẽ tiếp tục tăng trưởng, ngay cả khi các luật thuế mới của Mỹ được áp dụng. Về đầu tư cổ phiếu, SSI cho rằng, những cổ phiếu khu công nghiệp có động lực tăng trưởng, bao gồm BCM, SZC, KBC, và DPR.

Theo SSI, việc triển khai các bảng giá đất mới tại nhiều địa phương từ cuối năm 2024 đã dẫn đến chi phí đền bù giải phóng mặt bằng tại các khu công nghiệp mới tăng đáng kể. Chi phí gia tăng sẽ làm biên lợi nhuận của dự án KCN mới giảm xuống mức 30 - 35%, so với hơn 50% ở các dự án KCN hiện hữu. Do đó, các công ty có diện tích sẵn sàng cho thuê lớn như SIP, IDC, VGC, SZC, KBC, NTC.