Thanh tra Chính phủ mới đây đã công bố kết luận thanh tra về quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước, đặc biệt là việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở trong giai đoạn 2011-2021.

Trong giai đoạn 2011-2018, Bộ Giao thông vận tải đã thực hiện cổ phần hóa 124 doanh nghiệp, bao gồm 16 tổng công ty và 108 công ty, thu về hơn 6.121 tỷ đồng. Trong số 12 công ty đã lựa chọn nhà đầu tư chiến lược, có 7 đơn vị không bán hết lượng cổ phần được phê duyệt.

Bộ cũng hoàn tất việc thoái vốn tại 11 doanh nghiệp, gồm 8 công ty mẹ - tổng công ty và 3 công ty cổ phần với tổng số tiền thu được gần 2.785 tỷ đồng, được nộp vào Quỹ Hỗ trợ Sắp xếp và Phát triển Doanh nghiệp.

Đến năm 2018, 5 doanh nghiệp đã được chuyển giao về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, bao gồm Tổng Công ty Hàng không Việt Nam - Vietnam Airlines (mã HVN), Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC).

Nguồn: Thanh tra Chính phủ

Theo kết luận thanh tra, việc cổ phần hóa Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) được thực hiện trong bối cảnh doanh nghiệp này không thuộc diện phải cổ phần hóa theo Quyết định số 14/2021/QĐ-TTg và Quyết định số 37/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ do 21/22 cảng hàng không ACV quản lý có mục đích sử dụng lưỡng dụng.

Dù vậy, Bộ Giao thông vận tải vẫn tiến hành cổ phần hóa, dẫn đến nhiều vướng mắc, đặc biệt trong việc xử lý tài sản tại khu bay và ngoài khu bay. Quá trình này cũng không đạt được kết quả như phương án được phê duyệt khi Bộ phê duyệt giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa mà chưa hoàn thiện hồ sơ pháp lý của 29 cơ sở nhà đất, chưa có phương án sử dụng đất được UBND các tỉnh, thành phố phê duyệt và chưa giải quyết dứt điểm quyền sở hữu tài sản cố định trong khu bay.

Bên cạnh đó, việc xác định lợi thế kinh doanh sai quy định đã khiến ngân sách Nhà nước thất thu 581 triệu đồng.

Ngoài ra, việc thực hiện quyết toán và xác định lại giá trị phần vốn Nhà nước sau cổ phần hóa tại các doanh nghiệp như ACV, Vietnam Airlines (VNA), Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cũng bị chậm trễ. Các doanh nghiệp này vi phạm quy định tại Thông tư 127/2014/TT-BTC và Nghị định 59/2011/NĐ-CP về lập báo cáo tài chính khi chuyển đổi thành công ty cổ phần.

Nguồn: Thanh tra Chính phủ

Ngoài các sai phạm trong cổ phần hóa, ACV còn vi phạm quy định quản lý đất đai. Công ty này chưa hoàn tất thủ tục pháp lý đối với 20 cơ sở nhà đất ngoài khu vực cảng hàng không, sân bay với diện tích khoảng 35.124m2.

Nguồn ảnh: Thanh tra Chính phủ

Đáng chú ý, tại dự án số 108-112B-114 đường Hồng Hà (quận Tân Bình, TP. HCM), Công ty Sasco - một công ty có vốn lớn từ ACV đã hợp tác với Tập đoàn Novaland để xây dựng và bán căn hộ khi chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Kết luận Thanh tra nêu rõ: “Dự án xây dựng khu thương mại căn hộ cao cấp chưa hoàn thành thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất và xác định giá đất, chưa nộp tiền sử dụng đất đã hợp tác liên doanh và đầu tư xây dựng, bán căn hộ cho người dân và người dân đã vào ở là chưa chấp hành đúng trình tự đầu tư xây dựng theo quy định. Để xảy ra tồn tại nêu trên, trách nhiệm thuộc Bộ Giao thông vận tải, UBND TP. HCM, Công ty TNHH Nova Sasco, Sasco và ACV”.

Xem thêm tại nguoiquansat.vn