5 doanh nghiệp ngành thép là Tập đoàn Hòa Phát (mã HPG), Tập đoàn Hoa Sen (HSG), Thép Nam Kim (NKG), VNSteel, Tôn Đông Á chiếm đến gần 90% tổng giá trị tồn kho toàn ngành thép trên sàn chứng khoán.

Tính đến ngày 30/9, ước tính tổng giá trị tồn kho của ngành thép trên sàn chứng khoán khoảng 75.000 tỷ đồng, tương đương cuối quý II trước đó, giảm khoảng 7.000 tỷ đồng so với cuối quý I/2024. Con số này thấp hơn khá nhiều so với giai đoạn chu kỳ bùng nổ của ngành thép từ năm 2021 đến đầu 2022.

Hòa Phát vẫn là doanh nghiệp tích trữ tồn kho lớn nhất ngành thép trên sàn chứng khoán, với giá trị hơn 40.000 tỷ (đã bao gồm trích lập dự phòng giảm giá), nhích nhẹ so với cuối quý II. Ngoài ra, không có doanh nghiệp thép nào có giá trị hàng tồn kho vượt quá 10.000 tỷ tại thời điểm cuối quý III vừa qua.

Doanh nghiệp thép thận trọng tích trữ tồn kho trong bối cảnh giá thép có nhiều biến động khó lường. Việc chủ động tích trữ nguyên vật liệu giá rẻ khi giá nguyên liệu đầu vào giảm giúp giảm chi phí giá vốn, cải thiện biên lợi nhuận của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp duy trì biên lợi nhuận ở mức cao.

Sau giai đoạn lao dốc xuống đáy 8 năm hồi giữa tháng 8, giá thép thanh tương lai đã hồi phục mạnh mẽ trong nửa sau của quý III. Hiện tại, giá thép thanh tương lai đang dừng ở mức 3.290 CNY/tấn, tăng 18% so với đáy cách đây hơn 2 tháng.

Xu hướng hồi phục của giá thép diễn ra sau khi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) công bố kế hoạch tung ra gói kích thích tiền tệ lớn và quan trọng nhất kể từ thời Covid để ngăn chặn sự lao dốc không phanh của thị trường nhà ở. Theo MBS, giá thép có thể tiếp tục phục hồi dự báo chủ yếu do nguồn cung thắt chặt kể từ quý IV/2024.

Về nhu cầu, tiêu thụ thép có thể phục hồi trong ngắn hạn do một số thành phố như Thượng Hải và Giang Tô có kế hoạch tái thiết cơ sở hạ tầng. Giá thép nội địa có thể phục hồi kể từ quý IV/2024 do áp lực từ Trung Quốc giảm và nhu cầu cải thiện (nhờ nguồn cung thị trường nhà ở ấm lên và đẩy mạnh đầu tư công).

Báo cáo tài chính quý III cho thấy, sau giai đoạn phục hồi, tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp thép đã ảm đạm hơn. Tổng lợi nhuận ngành thép (chưa bao gồm Pomina) trong quý III chỉ vào khoảng 2.600 tỷ đồng.

Hòa Phát là cái tên hiếm hoi trong ngành ghi nhận lợi nhuận sau thuế đạt 3.022 tỷ đồng trong quý III, gấp rưỡi cùng kỳ 2023 nhưng thấp hơn gần 9% so với quý II trước đó.

Trong khi đó, Tập đoàn Hoa Sen lỗ sau thuế 186 tỷ đồng trong quý cuối cùng niên độ 2023-2024, trong khi cùng kỳ niên độ trước có lãi 438 tỷ đồng.

Mặc dù vậy, kết thúc niên độ tài chính 2023-2024, HSG ghi nhận doanh thu tăng 24% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế của HSG cũng cải thiện tích cực từ mức 30 tỷ đồng trong NĐTC 2022-2023, lên mức 510 tỷ đồng trong NĐTC 2023-2024, tăng 1.597% và hoàn thành 102% so với kế hoạch kinh doanh.

Tương tự, VNSteel (TVN) cũng ghi nhận lợi nhuận sau thuế âm 124 tỷ đồng. Số lỗ được thu hẹp so với cùng kỳ (lỗ 172 tỷ đồng) nhưng tệ hơn nhiều so với mức lãi 130 tỷ đồng đạt được trong quý II trước đó. Một số cái tên khác cũng lỗ nặng có thể kể đến như Thép Tiến Lên (TLH), Tisco (TIS), SMC,…