CTCP Chứng khoán VNDirect vừa có báo cáo cập nhật mới nhất về triển vọng ngành chứng khoán, trong đó đơn vị này nhấn mạnh mô hình kinh doanh của ngành đã có nhiều sự thay đổi.

Theo đó, sự tiến bộ công nghệ giúp việc mở tài khoản dễ dàng hơn, đẩy nhanh tốc độ thâm nhập. Điều này cũng thúc đẩy các công ty trên thị trường phát triển đa dạng các sản phẩm như cho vay ký quỹ, tư vấn đầu tư trực tuyến, quản lý gia sản trong khi giảm thiểu chi phí giao dịch và tăng tính thanh khoản của thị trường. Bên cạnh sự cạnh tranh từ các công ty mới, những công ty hiện tại trong ngành đang áp dụng chiến lược thị trường đại chúng với chi phí giao dịch rất thấp, thậm chí còn miễn phí dịch vụ để mở rộng tập khách hàng trước khi bán kèm thêm các sản phẩm khác.

Đơn vị này nhìn nhận mảng cho vay ký quỹ cùng đầu tư sẽ là những nguồn doanh thu chính cho các công ty trong ngành, và đây cũng là mô hình kinh doanh nhiều công ty hướng tới.

Đối với hầu hết các công ty, hoạt động cho vay ký quỹ đóng góp phần lớn vào lợi nhuận gộp của họ. Điều này không phải do sự khác biệt trong định hướng kinh doanh mà là do tối ưu hóa lượng vốn dư sau cho vay ở mức tối đa. Vì vậy, VNDirect tin rằng những công ty có thể phát triển cơ sở khách hàng cá nhân, có thị phần môi giới lớn và có khả năng huy động được lượng vốn lớn sẽ có thể phát triển hoạt động cho vay ký quỹ trong tương lai. Điều này dẫn tới kết luận rằng huy động vốn là yếu tố quyết định việc tăng biên lợi nhuận cho mảng này. Chi phí vốn bình quân của ngành là 6%-7%, dẫn đến chênh lệch biên lợi nhuận trung bình dao động ở mức 4%-5% (4,76% vào năm 2023).

Mảng môi giới theo đó sẽ có sự thu hẹp, nhưng VNDirect đánh giá vẫn tiếp tục lĩnh vực kinh doanh này vẫn tiếp tục phát triển trong năm 2024. Bởi, môi giới có khía cạnh chiến lược định hướng thị trường đại chúng cho các công ty trong ngành. Các doanh nghiệp sẽ tận dụng mảng môi giới của mình để thu hút lượng lớn khách hàng giao dịch, từ đó bán chéo các sản phẩm như cho vay ký quỹ, dịch vụ lưu ký, tư vấn đầu tư hay quản lý tài sản.

Với hoạt động ngân hàng đầu tư (dịch vụ tư vấn và bảo lãnh phát hành), mảng này đang chiếm phần nhỏ trong tổng cơ cấu doanh thu ngành, và được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng trong dài hạn khi thị trường tài chính phát triển và vai trò lớn hơn của các nhà đầu tư tổ chức, đặc biệt khi Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Điều này sẽ có lợi cho các công ty theo đuổi mô hình bán buôn.

VNDirect cũng cho biết trong điều kiện mảng ngân hàng hoạt động đầu tư (IB) đang gặp khó khăn do thanh khoản thị trường kém cũng như một số quy định mới chặt chẽ hơn từ Ủy ban Chứng khoán (SSC), có thể quan sát thấy những công ty theo đuổi mô hình bán lẻ có lợi nhuận gộp vượt trội hơn lợi nhuận gộp toàn ngành- vốn đang tiếp tục xu hướng giảm kể từ 2021.

Còn ở lĩnh vực tự doanh, VNDirect cho rằng triển vọng tự doanh phụ thuộc vào: Nguồn vốn và khả năng đầu tư của bộ phận tự doanh; tiềm năng vào xu hướng tăng của VN Index; và sự phục hồi của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. VNDirect nhận xét thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với doanh nghiệp với tư cách là kênh huy động vốn dài hạn mà còn là kênh đầu tư quan trọng của các công ty chứng khoán khi xem xét tỷ lệ phân bổ trái phiếu trong danh mục đầu tư của mình.

Triển vọng cổ phiếu chứng khoán

Là nhóm cổ phiếu với sự vận động đồng pha với VN-Index, rõ ràng triển vọng cổ phiếu chứng khoán được đánh giá cao nhờ thị trường chứng khoán ngày càng được nâng cấp với các chính sách hỗ trợ của Chính Phủ; và việc xử phạt các tổ chức và cá nhân có hành vi thao túng giá cổ phiếu.

Bên cạnh đó, nhiều yếu tố hỗ trợ VN-Index tăng điểm và kết quả kinh doanh của các công ty trong ngành, bao gồm: Yếu tố nhân khẩu học thuận lợi (62,2% dân số trong độ tuổi lao động); thu nhập khả dụng của người Việt Nam cải thiện; cùng các tiến bộ công nghệ như KRX, ứng dụng dịch vụ đầu tư tích hợp hỗ trợ thanh khoản thị trường.

Tuy nhiên, VNDirect nhấn mạnh những yếu tố trên đã được phản ánh qua sự tăng điểm của VN-Index cũng như giá cổ phiếu trong năm 2023. Mặt khác, P/B trung bình ngành hiện nay xấp xỉ 2 lần, cao hơn mức trung bình 3 năm, thậm chí 5 năm. Điều này thể hiện tương đối triển vọng tăng giá dài hạn đã được phản ánh trong giá cổ phiếu chứng khoán hiện tại. Vì vậy, sự tăng giá của cổ phiếu ngành này sẽ đến từ động lực ngắn hạn và trung hạn.

Do đó, kết quả kinh doanh sẽ là động lực thúc đẩy giá các cổ phiếu chứng khoán tăng trong năm 2024. VNDirect nhận định sẽ có sự phân hóa giữa các cổ phiếu trong ngành. Những cổ phiếu có mức định giá thấp hoặc hợp lý, được kỳ vọng mang lại kết quả kinh doanh khả quan, sở hữu mô hình kinh doanh được nhà đầu tư nước ngoài ưa chuộng sẽ có triển vọng tăng giá tốt hơn so với các cổ phiếu khác. Trong khi đó, những công ty có kết quả kinh doanh vượt kỳ vọng sẽ có tỷ lệ P/B hấp dẫn hơn hiện tại so với các công ty cùng ngành.